Stan faktyczny

Spółka zatrudnia na podstawie umowy o pracę handlowców, którzy są zobowiązani do wyjazdów do stałych kontrahentów oraz poszukiwania nowych klientów. Miejscem pracy określonym w umowie o pracę jest obszar jednego lub kilku województw. Pracownicy często są zmuszeni do pozostania na nocleg poza siedzibą pracodawcy, a jednocześnie poza ich miejscem zamieszkania. Wydatki na noclegi ponoszone przez pracowników mobilnych mają bezpośredni związek z wykonywaniem obowiązków służbowych. Na podstawie przedłożonych do rozliczenia dokumentów jest im zwracana równowartość poniesionych wydatków. Dokumenty są wystawiane na spółkę jako nabywcę. Wyjazdy nie mogą być uznane za podróż służbową w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. Są one jednak nieodłącznym i stałym elementem wykonywania pracy przez pracowników.

Spółka wystąpiła o interpretację, czy postępuje słusznie, nie traktując zwróconych przedstawicielom handlowym wydatków jako ich przychodu ze stosunku pracy podlegającego opodatkowaniu, a co za tym idzie nie naliczając, nie pobierając i nie odprowadzając podatku dochodowego od zwróconych wydatków.

Zdaniem spółki przedmiotowe wydatki mają bezpośredni związek z wykonywaniem obowiązków służbowych i są niezbędne do wykonywania tych zadań, a ich zwrot nie stanowi u pracowników przysporzenia majątkowego i nie może być traktowany jako przychód ze stosunku pracy w myśl art. 12 ust. 1 updof. Pracownik nie otrzymuje jakiegokolwiek "świadczenia", gdyż pracodawca jedynie zwraca mu wydatki ponoszone w interesie i na rzecz pracodawcy. Ponieważ w tej sytuacji nie powstaje przychód po stronie pracownika, pracodawca nie występuje w roli płatnika i nie ma obowiązku naliczania, pobierania i odprowadzania podatku.

Stanowisko organu podatkowego

Minister Finansów stwierdził, że stanowisko podatnika jest nieprawidłowe. Jego zdaniem wartość świadczenia (noclegu) stanowi dla pracowników nieodpłatne świadczenie jako przychód ze stosunku pracy, który korzysta ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 19 updof.

Stanowisko sądu

WSA w Kielcach stwierdził, że spółka ma rację, iż ponoszone przez pracowników mobilnych wydatki na noclegi mają bezpośredni związek z wykonywaniem obowiązków służbowych i są niezbędne do wykonywania tych zadań. Ich zwrot nie stanowi u pracowników przysporzenia majątkowego i nie może być traktowany jako przychód ze stosunku pracy w myśl art. 12 ust. 1 updof. Zdaniem sądu pracownik nie otrzymuje "świadczenia" w rozumieniu art. 12 ust. 1 updof, gdyż wnioskodawca jedynie zwraca pracownikowi wydatki ponoszone przez niego w interesie i na rzecz wnioskodawcy. Ponieważ w tej sytuacji nie powstaje przychód po stronie pracownika, wnioskodawca nie występuje w roli płatnika i nie ma obowiązku naliczania, pobierania i odprowadzania podatku, jak również sporządzania stosownych informacji podatkowych zgodnie z art. 31 updof.

Od redakcji:

Należy zgodzić się ze stanowiskiem zaprezentowanym przez sąd w omawianym wyroku, że wydatki ponoszone przez pracownika mobilnego w imieniu i na rzecz pracodawcy nie powinny stanowić dla niego przychodu ze stosunku pracy. Pracownik nabywający usługi noclegowe w trakcie odbywanych podróży związanych z wykonywanymi obowiązkami zawodowymi nie uzyskuje z tego tytułu żadnej korzyści majątkowej. Niestety, organy podatkowe w analogicznych do przedstawionego w omawianym wyroku stanach faktycznych cały czas prezentują stanowisko, że po stronie pracownika mobilnego z tytułu otrzymanego zwrotu wydatków za nocleg powstaje przychód ze stosunku pracy, który podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 19 updof - patrz m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 21 maja 2013 r., sygn. IPTPB1/415-109/13-4/MD (pisaliśmy na ten temat w Mk nr 17/2014 w artykule "Czy zwrot kosztów noclegów pracownikowi pracującemu na terenie całego kraju korzysta ze zwolnienia").

Wiesława Moczydłowska

ekspert w zakresie rachunkowości i podatków, praktyk, autorka licznych publikacji w prasie specjalistycznej, wykładowca na wyższych uczelniach, kursach i szkoleniach