Znowelizowane przepisy dotyczące sposobu oskładkowania umów zlecenia w przeważającej części odnoszą się do tzw. zbiegu tytułów do ubezpieczeń. Samoistna umowa zlecenia (czyli taka, której równolegle nie towarzyszy żaden inny sposób zarobkowania) jest bowiem, zasadniczo, oskładkowana w pełnym zakresie - zarówno przed zmianą przepisów, jak i po niej. Różnice dotyczą sytuacji, gdy zleceniobiorca ma więcej niż jeden tytuł do podlegania ubezpieczeniom. Wówczas niezbędne jest uzyskanie precyzyjnej informacji, jakie dodatkowe tytuły ubezpieczeń posiada taka osoba oraz jaką podstawę wymiaru składek osiąga z ich tytułu.

Przykład

Jan Kowalski zawarł ze spółką z o.o. umowę zlecenia od 11 stycznia 2016 r. Ustalając zakres ubezpieczeń obowiązkowych z tytułu tej umowy, spółka przyjęła od zleceniobiorcy oświadczenie, z którego wynika, że jest on równolegle zatrudniony u innego płatnika, na podstawie umowy zlecenia, u którego uzyskuje miesięcznie wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2016 r. 1850 zł). Na podstawie tego oświadczenia spółka z o.o., która zawarła z Janem Kowalskim kolejną umowę zlecenia, może zgłosić go tylko do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego. Na tym jednak obowiązki płatnika się nie kończą. Zgodnie z nowymi przepisami ubezpieczony musi udowodnić zleceniodawcy, że faktycznie posiada inny tytuł ubezpieczenia, z którego składki są opłacane w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, i to w każdym miesiącu. Dlatego spółka z o.o., zanim rozliczy za Jana Kowalskiego składkę zdrowotną za styczeń 2016 r., powina domagać się od niego potwierdzenia faktycznie uzyskanej podstawy oskładkowania z pierwszego zlecenia. W tym celu Jan Kowalski może okazać spółce np. informację dla osoby ubezpieczonej, wystawioną przez pierwszego zleceniobiorcę (dawniej ZUS RMUA). Dopiero po takim potwierdzeniu spółka z o.o. ma prawo rozliczyć za Jana Kowalskiego tylko składkę zdrowotną, niezależnie od wysokości wynagodzenia, jakie uzyskał w tej spółce z tytułu umowy zlecenia.

Przykładowy wzór oświadczenia, jakie zleceniobiorca powinien składać płatnikowi (płatnikom) składek w celu prawidłowego ustalenia zakresu ubezpieczeń

Podstawa prawna:

● art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 9 ust. 2 i ust. 2c, art. 34 ust. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 121; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1893

Joanna Stolarska

ekspert prawa ubezpieczeń społecznych, autorka licznych publikacji i opracowań z zakresu składkowego, były wieloletni pracownik ZUS