ZMIANY 2016

Od 1 stycznia 2016 r. Państwa zleceniobiorca, będący emerytem, powinien zostać zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, jeżeli równolegle wykonywana umowa o pracę, zawarta na 1/2 etatu, nie gwarantuje mu kwoty co najmniej minimalnego wynagrodzenia. Jeśli ze stosunku pracy Państwa zleceniobiorca uzyskuje co najmniej minimalne wynagrodzenie (niezależnie od wymiaru etatu, na jaki został zatrudniony), wówczas jego sytuacja, pod względem ubezpieczeniowym, nie ulegnie zmianie od 1 stycznia 2016 r. Szczegóły w uzasadnieniu.

Do końca 2015 r. zleceniodawca zatrudniający emeryta (albo rencistę), który jednocześnie pozostawał w stosunku pracy, nie zgłaszał go do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Nie miała znaczenia podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, którą ta osoba uzyskiwała jako pracownik, pod warunkiem że umowa zlecenia nie była zawarta z własnym pracodawcą (ani nie była wykonywana na rzecz własnego pracodawcy).

Od 1 stycznia 2016 r. zleceniobiorcy mający ustalone prawo do emerytury lub renty, wykonujący pracę na podstawie umowy zlecenia, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu jej wykonywania, nawet jeżeli jednocześnie pozostają w stosunku pracy. Dla celów ustalenia obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych emeryta-zleceniobiorcy będą stosowane takie same zasady jak wobec pozostałych zleceniobiorców, nieposiadających prawa do tych świadczeń. Przy ustaleniu obowiązku tych ubezpieczeń znaczenie będzie miała podstawa wymiaru składek ze stosunku pracy. Jeżeli emeryt-zleceniobiorca w umowie o pracę będzie miał zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie, to ze zlecenia obowiązkowo będzie podlegał tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu. W przeciwnym razie składki na ubezpieczenia społeczne będą obowiązkowe również z tytułu umowy zlecenia.

UWAGA!

Jeżeli emeryt-zleceniobiorca w umowie o pracę, realizowanej równolegle ze zleceniem, będzie miał zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie, to ze zlecenia obowiązkowo będzie podlegał tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Od 1 stycznia 2016 r., aby ustalić obowiązek ubezpieczeń społecznych zleceniobiorcy-emeryta, który równocześnie będzie pracownikiem, zleceniodawca powinien uzyskać od niego informację, od jakiej kwoty pracodawca zleceniobiorcy odprowadza za niego składki na ubezpieczenia społeczne.

PRZYKŁAD

Anatol D. jest pracownikiem zatrudnionym w spółce z o.o. jako stróż nocny na 1/4 etatu, z wynagrodzeniem 500 zł miesięcznie. Dodatkowo 20 grudnia 2015 r. zawarł ze spółdzielnią mieszkaniową umowę zlecenia (nie będzie wykonywana na rzecz spółki z o.o.). Z tytułu umowy cywilnoprawnej uzyskuje przychód, stanowiący podstawę wymiaru składek, w kwocie 650 zł miesięcznie. W okresie od 20 do 31 grudnia Anatol D. podlega obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu jako zleceniobiorca. Od wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia wykonywanej w tym okresie należy naliczyć tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Natomiast od 1 stycznia 2016 r. zleceniodawca musi zgłosić Anatola D. do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego. Od kwoty 650 zł, należnej za styczeń 2016 r., zleceniodawca musi odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne oraz - od odpowiednio pomniejszonej podstawy wymiaru - składkę na ubezpieczenie zdrowotne:

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 9 ust. 2c, ust. 4a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 121; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1893

● art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e, art. 81 ust. 1 i ust. 6 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 581; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1913

● § 1 ust. 1 pkt 12, pkt 15, załącznik nr 12, 15 i 18 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów - j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1844; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1996

Andrzej Okułowicz

 ekspert i praktyk, prawnik, od 16 lat zajmujący się prawem ubezpieczeń społecznych