Ustawa z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw w swoim założeniu ma na celu uelastycznienie zadań związanych z zapewnieniem obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej dla jednostek organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego i innych samorządowych osób prawnych.
Poniższe tabele przedstawiają skrót najważniejszych aspektów związanych z wprowadzonymi zmianami z podziałem na poszczególne szczeble samorządu terytorialnego.
W tabeli nr 1 przedstawiono zakresy zadań, które:
● pozostają w kompetencji kierowników jednostek obsługiwanych,
● przejmuje jednostka obsługująca (realizująca wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną).
Tabela 1. Zmiany w zakresie zadań i kompetencji kierowników jednostek obsługiwanych i obsługujących
Zakres zadań pozostający | Zakres zadań przejmowanych przez jednostkę obsługującą |
● dysponowanie środkami publicznymi określonymi w planie finansowym danej jednostki obsługiwanej, | 1) realizacja zadań z zakresu rachunkowości i sprawozdawczości - w przypadku przekazania zadań z zakresu rachunkowości i sprawozdawczości są one przekazywane w całości; 2) kierownik jednostki obsługującej jest odpowiedzialny za: ● gospodarkę finansową, - jednostki obsługiwanej - w zakresie obowiązków powierzonych uchwałą albo porozumieniem; 3) jeżeli w ramach wspólnej obsługi jednostka obsługująca zapewnia realizację zadań głównego księgowego jednostki sektora finansów publicznych przez osobę, która spełnia wymogi określone w art. 54 ust. 2 ustawy o finansach publicznych - w jednostce obsługiwanej nie zatrudnia się głównego księgowego; 4) prawo żądania od jednostki obsługiwanej informacji oraz wglądu w dokumentację w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań w ramach wspólnej obsługi tej jednostki; 5) uprawnienie do przetwarzania danych osobowych przetwarzanych przez jednostkę obsługiwaną w zakresie i celu niezbędnym do wykonywania zadań w ramach wspólnej obsługi tej jednostki; 6) zobowiązanie do przekazywania do zbiorów danych jednostek Systemu Informacji Oświatowej danych identyfikacyjnych oraz danych dziedzinowych dotyczących pracowników odpowiedzialnych za zarządzanie i administrowanie oświatą, zatrudnionych w jednostkach obsługujących; 7) uprawnienie do pozyskiwania danych nauczyciela: ● ze zbioru PESEL - płeć, datę i miejsce urodzenia, obywatelstwo, |
Tabela 2 określa organy właściwe do podjęcia decyzji w sprawie zorganizowania wspólnej obsługi, jednostki, które obsługę mogą prowadzić, akty regulujące zakres zadań realizowanych w wyniku wspólnej obsługi, a także jednostki obsługiwane w strukturach wspólnej obsługi. W tabeli przedstawiono więc obligatoryjne elementy uchwały podejmowanej przez organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego w sprawie zorganizowania wspólnej usługi. Minimum uregulowań, które muszą znaleźć odzwierciedlenie w treści uchwały, określają przepisy ustawy. Niewykluczone jest jednocześnie uzupełnienie treści uchwały o dodatkowe zapisy.
Tabela 2. Obligatoryjne elementy uchwały w sprawie zorganizowania wspólnej usługi
Organ właściwy do podjęcia określenia zasad obsługi | Jednostki obsługujące | Zakres zadań realizowanych w wyniku wspólnej obsługi | Jednostki obsługiwane w strukturach wspólnej obsługi |
GMINA | |||
Rada Gminy | ● urząd gminy, | ● określa uchwała albo porozumienie; | 1) jednostki organizacyjne gminy zaliczane do sektora finansów publicznych, |
POWIAT | |||
Rada Powiatu | ● starostwo powiatowe, | ● określa uchwała albo porozumienie; | 1) jednostki organizacyjne powiatu zaliczane do sektora finansów publicznych, - na podstawie porozumienia zawartego z jednostką obsługującą |
WOJEWÓDZTWO | |||
Sejmik Województwa | ● urząd marszałkowski, | ● określa uchwała albo porozumienie; ● przekazanie zadań z zakresu rachunkowości i sprawozdawczości następuje w całości; | 1) wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne zaliczane do sektora finansów publicznych, - na podstawie porozumienia zawartego z jednostką obsługującą |
Organizowanie wspólnej obsługi nie jest obowiązkiem, w związku z tym dana jednostka samorządu terytorialnego nie jest zobligowana do jej utworzenia. Jednakże jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek, utworzone przez jednostki samorządu terytorialnego według przepisów obowiązujących do 31 grudnia 2015 r., mogą działać na dotychczasowych zasadach, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy z 25 czerwca 2015 r. - tj. do 31 grudnia 2016 r. W tym czasie istniejąca jednostka musi dostosować zasady funkcjonowania do znowelizowanych zapisów.
AGATA PISZKO
prawnik, członek stowarzyszenia audytorów wewnętrznych IIA Polska; posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie organizacji i zarządzania oświatą
Więcej na temat nowości w zakresie wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej samorządowych jednostek organizacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem zmian w:
● przepisach ustrojowych,
● ustawie o systemie oświaty,
● ustawie o finansach publicznych
- w "Rachunkowości Budżetowej" nr 22/2015 w artykule: Wspólna obsługa administracyjna, finansowa i organizacyjna samorządowych jednostek organizacyjnych - zmiany od 1 stycznia 2016 r..