Ta sama osoba fizyczna jest jednocześnie członkiem zarządu spółki z o.o. (bez posiadania udziałów w tej spółce) oraz wspólnikiem spółki jawnej (jej udział to 50%). Czy spółka z o.o. jest powiązana ze spółką jawną? Czy należy sporządzać dokumentację podatkową dla transakcji między tymi spółkami?

Tak, między spółką z o.o. a spółką jawną istnieją powiązania w rozumieniu ustaw o podatku dochodowym. W tym przypadku może być zatem konieczne sporządzanie dokumentacji podatkowej dla transakcji między spółkami. Szczegóły - w uzasadnieniu.

Z faktem istnienia powiązań między spółkami w rozumieniu prawa podatkowego wiążą się niekorzystne dla podatników uprawnienia fiskusa. Można wśród nich wymienić możliwość szacowania przez organy podatkowe cen w transakcjach między podmiotami powiązanymi czy żądania sporządzania dla nich dokumentacji podatkowej. Spółka słusznie zatem sprawdza, czy fakt, że ta sama osoba występuje w jej zarządzie i jest jednocześnie wspólnikiem spółki jawnej, oznacza wystąpienie powiązań między spółkami.

Kiedy występują powiązania między spółką z o.o. a spółką jawną

Wśród podmiotów krajowych mogą występować powiązania o charakterze osobistym, majątkowym lub kapitałowym, które - według ustaw o podatkach dochodowych - mogą wywierać wpływ na rozliczenia podatkowe powiązanych podmiotów. Podmioty krajowe, o których mowa, to osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Polski (art. 11 ust. 1 pkt 1 updop). Oznacza to, że zarówno spółka z o.o., spółka jawna, jak i członek zarządu dla celów podatku dochodowego są podmiotami krajowymi. W przypadku opisanym w pytaniu należy więc sprawdzić, czy istnieją powiązania pomiędzy dwoma podmiotami krajowymi, którymi są:

● członek zarządu spółki z o.o. i

● spółka jawna.

Powiązania między podmiotami krajowymi istnieją, jeżeli:

1) podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego (art. 11 ust. 4 pkt 1 updop oraz art. 25 ust. 4 pkt 1 updof), albo

2) ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów (art. 11 ust. 4 pkt 2 updop oraz art. 25 ust. 4 pkt 2 updof).

W przypadku opisanym w pytaniu ta sama osoba fizyczna:

1) pełni - jako członek zarządu - funkcje zarządzające w spółce z o.o., oraz równocześnie

2) posiada znaczący udział w spółce jawnej - jako wspólnik.

Prowadzi to do wniosku, że między spółką z o.o. a spółką jawną, o których mowa, istnieją powiązania w rozumieniu ustaw o podatku dochodowym.

Obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej

Ponieważ spółka jawna ze spółką z o.o. są powiązane, na spółce z o.o. będzie ciążyć dodatkowy obowiązek w postaci prowadzenia szczególnej dokumentacji podatkowej, o którym mowa w art. 25a updof oraz art. 9a updop. Wystarczy, że łączna wartość transakcji w roku podatkowym między spółkami przekroczy próg:

1) 100 000 euro - jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, albo

2) 30 000 euro - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo

3) 50 000 euro - w pozostałych przypadkach (art. 9a ust. 2 updop).

Obowiązek przygotowania dokumentacji podatkowej będzie spoczywać także na wspólnikach spółki jawnej (to oni są w tym wypadku podatnikami).

Dokumentację transakcji z podmiotami powiązanymi spółka powinna prowadzić na bieżąco. Jeżeli spółka przekroczy opisane progi wartości transakcji, będzie obowiązana do przedłożenia dokumentacji na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania tej dokumentacji przez te organy (art. 9a ust. 4 updop).

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 9a i 11 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 851; ost.zm. Dz.U. z 2016 r., poz. 68

● art. 25 i 25a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 361; ost.zm. Dz.U. z 2016 r., poz. 195

Tomasz Krywan

doradca podatkowy, autor licznych publikacji z zakresu prawa podatkowego

Sławomir Biliński

prawnik, redaktor "MONITORA księgowego"