Komornikowi należy się zwrot wydatków gotówkowych poniesionych w toku egzekucji tylko w zakresie określonym ustawą. Wydatkami tymi są:

1) należności biegłych,

2) koszty ogłoszeń w pismach,

3) koszty transportu specjalistycznego, przejazdu poza miejscowość, która jest siedzibą komornika, przechowywania i ubezpieczania zajętych ruchomości,

4) należności osób powołanych, na podstawie odrębnych przepisów, do udziału w czynnościach,

5) koszty działania komornika, o których mowa w art. 8 ust. 11, poza terenem rewiru komorniczego,

6) koszty doręczenia środków pieniężnych przez pocztę lub przelewem bankowym,

7) koszty uzyskiwania informacji niezbędnych do prowadzenia postępowania egzekucyjnego lub wykonania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia,

8) koszty doręczenia korespondencji, z wyjątkiem kosztów doręczenia stronom zawiadomienia o wszczęciu egzekucji bądź postępowania zabezpieczającego.

Na pokrycie tych wydatków komornik może żądać zaliczki od strony lub innego uczestnika postępowania, który wniósł o dokonanie czynności, uzależniając czynność od jej uiszczenia. Komornik nie wlicza jednak tych kwot do podstawy opodatkowania VAT. Wynika to z art. 29a ust. 7 ustawy. Przepis ten określa, że podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty,

2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży,

3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Wpłaty na pokrycie wydatków koniecznych do przeprowadzenia postępowania komorniczego należą do kwot wymienionych w pkt 3. Otrzymane przez komornika kwoty nie wchodzą do podstawy opodatkowania, gdyż stanowią wydatki poniesione w imieniu i na rzecz usługobiorcy i powinny być ujęte przejściowo przez komornika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Stanowisko to potwierdzają organy podatkowe. W piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 grudnia 2015 r. (sygn. ILPP1/4512-1-732/15-4/NS) czytamy:

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że kwot otrzymanych przez Wnioskodawcę z tytułu zwrotu wydatków gotówkowych wymienionych w art. 39 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, poniesionych w związku z prowadzeniem przez Zainteresowanego jako komornika czynności egzekucyjnych, nie należy wliczać do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.

Taka klasyfikacja tych wydatków powoduje, że komornik nie powinien dokumentować ich otrzymania fakturą i naliczać od tej kwoty VAT. Jeśli komornik wskazuje tę kwotę na fakturze, to powinna być podana w odrębnej pozycji wyłącznie w celach informacyjnych.

Wierzyciel, który wpłacił zaliczkę na pokrycie kosztów, otrzyma fakturę z naliczonym VAT, ale nie może odliczyć z niej podatku. Zakaz ten wynika z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT. Według tych regulacji podatnik nie może odliczyć VAT z faktury dokumentującej czynności zwolnione albo niepodlegające VAT. W takiej sytuacji należy wystąpić do komornika o jej skorygowanie.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 29a ust. 7 pkt 3, art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1649

● art. 39 i 40 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji - j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 790; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1890

Joanna Dmowska

ekspert w zakresie VAT