Lp.

Czego dotyczy

Stanowisko organów podatkowych i sądów

1

2

3

1.

Odliczanie VAT od usług oklejania samochodu naklejkami reklamowymi

Podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego z faktury zakupu usługi oklejania samochodu naklejkami reklamowymi. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 lutego 2015 r. (sygn. IPPP1/443-1397/14-2/JL) czytamy:

(...) wydatki poniesione przez Spółkę na oklejenie samochodów nie stanowią wymienionych przez Ustawodawcę w art. 86a ust. 2 pkt 3 ustawy wydatków związanych z użytkowaniem samochodów, które podlegają rozliczeniu z zastosowaniem przepisu art. 86a ust. 1 ustawy. Oklejenie samochodów naklejkami zawierającymi logo i dane firmy nie ma żadnego wpływu na eksploatację i używanie tych pojazdów. Tym samym zakupiona przez Spółkę usługa oklejenia samochodów nie mieści się w pojęciu wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o którym mowa w art. 86a ust. 1 i 2 ustawy. (...) nabyta usługa stanowi ogólny koszt prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Oklejenie samochodów naklejkami z logo firmy i jej danymi teleadresowymi umożliwia Spółce łatwe prezentowanie informacji o firmie, może również stanowić formę reklamy Spółki. Poprzez pełnienie tych funkcji nabyta usługa ma pośredni związek z prowadzoną przez Spółkę opodatkowaną działalnością gospodarczą i uzyskiwaniem obrotu. Zatem należy stwierdzić, że przepisy art. 86a ustawy o VAT i wynikające z niego ograniczenia w odliczaniu podatku naliczonego w analizowanej sprawie nie znajdują zastosowania. Tym samym, w myśl przepisów art. 86 ustawy, Spółce przysługuje prawo do odliczenia pełnej (bez ograniczeń wynikających z art. 86a ustawy) kwoty podatku naliczonego z faktury zakupu wymienionej usługi.

2.

Odliczanie VAT z tytułu wynajmu powierzchni parkingowej niezwiązanej z konkretnymi pojazdami

Podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego z tytułu wynajmu powierzchni parkingowej niezwiązanej z konkretnymi pojazdami w zakresie, w jakim służy ona do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 20 listopada 2014 r. (sygn. IPPP1/443-991/14-2/JL) czytamy:

(...) wydatki ponoszone na wynajem miejsc parkingowych niezwiązanych z konkretnymi pojazdami, ponoszone w konsekwencji wynajmu powierzchni biurowych/usługowych - stanowią koszty ogólne prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności. Mają one pośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i uzyskiwaniem przez Bank obrotu. Tym samym, w myśl przepisów art. 86 ustawy, Spółce przysługuje prawo do odliczenia pełnej (bez ograniczeń wynikających z art. 86a ustawy) kwoty podatku naliczonego z tytułu wynajmu powierzchni parkingowej, w zakresie w jakim służy ona do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Ponieważ Bank świadczy usługi finansowe podlegające w większości zwolnieniu z podatku VAT i odlicza podatek VAT naliczony przy zastosowaniu proporcji, proporcja ta będzie miała zastosowanie do kwoty podatku naliczonego z tytułu wynajmu powierzchni parkingowej.

3.

Odliczanie VAT z tytułu ponoszonych przez podatnika kosztów parkowania przez gości

Podatnik ma prawo do pełnego odliczenia VAT z faktur za opłaty parkowania samochodu swoich gości. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 23 grudnia 2014 r. (sygn. IPPP1/443-1318/14-3/AW) czytamy:

(...) w przypadku wydatków Spółki ponoszonych w związku z parkowaniem gości Wnioskodawcy, nie ma zastosowania ograniczenie prawa do odliczenia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86a ustawy. Należy podkreślić, że wydatki ponoszone w związku z parkowaniem pojazdów gości stanowią koszty ogólne związane pośrednio z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Wskazane opłaty za parkowanie nie mają związku z pojazdami użytkowanymi przez Wnioskodawcę do których odnoszą się ograniczenia w prawie do odliczenia podatku VAT wskazane w art. 86a ustawy. Tym samym, z uwagi na związek poniesionych wydatków na parkowania gości Spółki z czynnościami opodatkowanymi - Wnioskodawcy będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego w myśl przepisów art. 86 ustawy, bez konieczności stosowania ograniczeń wynikających z art. 86a ust. 1 ustawy o VAT.

4.

Udostępnienie pracownikom/członkom ich rodzin samochodów służbowych w celach prywatnych

Jeżeli podatnik w zamian za udostępnienie pojazdów służbowych obniży pracownikom wynagrodzenie za pracę, to różnica w wypłacanym wynagrodzeniu będzie de facto zapłatą za wykorzystywanie przez pracownika/rodzinę pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych. Podatnik ma obowiązek naliczania VAT z tytułu udostępniania samochodów służbowych pracownikom/rodzinom pracowników w celu prywatnym. Nie można tutaj mówić o nieodpłatnym przekazaniu. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 listopada 2014 r. (sygn. IPPP1/443-1095/14-4/EK) czytamy:

(...) nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że udostępnienie pracownikom lub ich rodzinom, pojazdów służbowych w celu wykorzystywania ich prywatnie, następuje nieodpłatnie. Jak wynika z treści wniosku, Wnioskodawca w zamian za udostępnienie pojazdów służbowych obniży pracownikom wynagrodzenie za pracę, kwota zmniejszająca wynagrodzenie zostanie ustalona indywidualnie, w zależności od dokonanego przez pracownika wyboru samochodu służbowego, tj. będzie uzależniona od marki samochodu, roku produkcji, jego przebiegu, itp. Zatem należy stwierdzić, że różnica w wypłacanym wynagrodzeniu będzie de facto zapłatą za wykorzystywanie przez pracownika/rodzinę pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych. Zatem należy stwierdzić, że Wnioskodawca udostępniając pracownikom lub ich rodzinom samochody służbowe za odpłatnością, którą w tym przypadku będzie stanowić comiesięczna różnica w otrzymywanym wynagrodzeniu, świadczy na rzecz pracowników usługę, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. W konsekwencji Spółka ma obowiązek naliczania podatku VAT, z tytułu udostępniania samochodów służbowych pracownikom/rodzinom pracowników w celu prywatnym.

5.

Odliczanie VAT od eksploatacji samochodu służbowego, którym pracownik jeździ do domu

Prawo do pełnego odliczenia VAT od wydatków związanych z samochodem osobowym wyklucza m.in. garażowanie/parkowanie firmowego samochodu w miejscu zamieszkania pracownika. Prawo to jest wykluczone nawet wtedy, gdy podatnik prowadzi ewidencję przebiegu pojazdu i złożył VAT-26. Pracodawcy przysługuje odliczenie tylko w wysokości 50%. Takie stanowisko wynika z interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 lutego 2015 r. (sygn. IPPP1/443-1328/14-4/AS), który stwierdził, że:

(...) umożliwienie garażowania samochodu w miejscu zamieszkania pracownika, w tym udostępnienie samochodu służbowego w celu przejazdu między miejscem zamieszkania pracownika a miejscem, w które pracownik jest delegowany - przede wszystkim jest udogodnieniem dla pracownika, który nie musi we własnym zakresie organizować sobie środka transportu do/z pracy. Dojazd pracowników do pracy nie ma związku z działalnością gospodarczą pracodawcy. Zapewnienie ułatwienia w tym zakresie ze strony pracodawcy realizuje cel prywatny pracowników, nie zaś gospodarczy pracodawcy. Ponadto w tej sytuacji pracownicy posiadają do dyspozycji samochód w miejscu, gdzie aktualnie przebywają prywatnie poza godzinami pracy, zatem nie można wykluczyć potencjalnej możliwości wykorzystywania tego pojazdu samochodowego do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Takie samo stanowisko odnajdziemy w interpretacji tego samego organu z 11 lutego 2015 r. (sygn. IPPP1/443-1328/14-4/AS).

Sądy jednak kwestionują to stanowisko. Korzystny dla podatników pogląd zaprezentował WSA w Krakowie, który w wyroku z 20 stycznia 2015 r. (sygn. akt I SA/Kr 1834/14; orzeczenie nieprawomocne) stwierdził, że parkowanie samochodu poza siedzibą firmy nie oznacza automatycznie, że samochód nie jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Jeżeli tylko podatnik zapewni procedury mające na celu wyeliminowanie możliwości wykorzystania tych samochodów do celów prywatnych - może odliczyć VAT od zakupu i eksploatacji w pełnej wysokości.

W uzasadnieniu wyroku WSA przychylił się do argumentów strony skarżącej, stwierdzając:

(...) Rację ma skarżąca spółka podnosząc, że dopóki mamy do czynienia z tzw. czynnikiem ludzkim istnieje potencjalne zagrożenie, że dany pojazd może zostać wykorzystany do celów innych niż związane z działalnością gospodarczą spółki. Okoliczności tej nie da się całkowicie wyeliminować, chodzi zatem jedynie o stworzenie takich mechanizmów i wprowadzenie takich zasad używania pojazdów, które dadzą maksymalną gwarancję wykorzystania ich wyłącznie w działalności gospodarczej podatnika. Wydaje się zatem, że sporządzenie stosownego regulaminu obwarowanego sankcjami za nieprzestrzeganie zapisów w nim zawartych, zapoznanie z nim użytkowników pojazdów, kontrola okresowa oraz kontrola w czasie rzeczywistym stanowią wystarczające i obiektywne środki dla zabezpieczenia wykorzystania przedmiotowych pojazdów dla celów działalności gospodarczej.

Podobnie uznał WSA w Warszawie w wyroku z 18 czerwca 2015 r. (sygn. akt III SA/Wa 3275/14).

6.

Sposób prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdów

Z ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej dla celów VAT powinna wynikać dokładna trasa przejazdu samochodem. Przy czym możliwe jest dokonanie w niej jednego wpisu przy kilku przejazdach w obrębie tej samej miejscowości ze wskazaniem punktów pośrednich. Tak wynika z wyroku WSA w Rzeszowie z 3 lutego 2015 r. (sygn. akt I SA/Rz 1073/14; orzeczenie nieprawomocne), w którym czytamy:

(...) możliwe jest dokonanie jednego wpisu w ewidencji przebiegu pojazdu dla całej trasy z punktami pośrednimi. Niemniej jednak w rubryce dotyczącej opisu trasy (skąd - dokąd) powinien się znaleźć dokładny opis tej trasy ze wskazaniem adresów punktów pośrednich np. poczty, sklepów czy urzędów, a w rubryce «cel wyjazdu» powinien być wskazany każdy, powiązany z tymi punktami pośrednimi, cel wyjazdu. (...) W sytuacji gdy samochód podatnika od wyjazdu z siedziby spółki, do momentu powrotu tam, odwiedza np. kilku lub kilkunastu odbiorców, możliwe jest dokonanie jednego wpisu w ewidencji przebiegu pojazdu. Taki sposób postąpienia stanowi minimalne obciążenie podatnika, a z drugiej strony jest to wystarczające do osiągnięcia celów dla których prawodawca ustanowił obowiązek prowadzenia takiej ewidencji.

7.

Sposób kontroli korzystania przez pracowników z samochodów służbowych, umożliwiający pełne odliczanie VAT przez pracodawcę

Zdaniem sądu sporządzenie stosownych umów określających warunki, zasady i opłaty dotyczące korzystania z pojazdów, wprowadzenie zasad używania samochodów do celów służbowych oraz nałożenie na pracowników obowiązku dokonywania wpisów w ewidencji przebiegu pojazdu, zawierającej dane wymagane ustawą o VAT, oraz monitorowanie przez podatnika ilości zużytego paliwa - mogą stanowić wystarczające i obiektywne środki dla zabezpieczenia wykorzystania pojazdów tylko do działalności gospodarczej.

Tak orzekł WSA w Łodzi w wyroku z 25 maja 2015 r. (sygn. akt I SA/Łd 435/15; orzeczenie nieprawomocne), w którym zakwestionował niekorzystne dla podatnika stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi wyrażone w interpretacji podatkowej z 23 grudnia 2014 r. (sygn. IPTPP4/443-672/14-5/BM).

W uzasadnieniu wyroku czytamy:

(...) w ocenie organu podatkowego - istnieje realna możliwość wykorzystywania samochodów do celów prywatnych zatrudnionych pracowników, również w czasie, gdy samochody powinny być wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej Spółki.

Z taką argumentacją nie można się jednak zgodzić. Istotne jest, aby zapewnić stosowne procedury mające na celu wyeliminowanie takiego niebezpieczeństwa. Z art. 86a ust. 4 ustawy o VAT wynika bowiem, że jednym z warunków dokonywania pełnych odliczeń podatku od towarów i usług jest, aby sposób wykorzystania tych pojazdów przez podatnika, określony w ustalanych przez niego zasadach, wykluczał użycie tych samochodów do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. (...) sporządzenie stosownych umów określających warunki, zasady i opłaty dotyczące korzystania z pojazdów, wprowadzenie zasad używania samochodów do celów służbowych oraz nałożenie na pracowników obowiązku dokonywania wpisów w ewidencji przebiegu pojazdu, zawierającej dane wymagane ustawą o VAT oraz monitorowanie przez Spółkę ilości zużytego paliwa - mogą stanowić wystarczające i obiektywne środki dla zabezpieczenia wykorzystania przedmiotowych pojazdów dla celów działalności gospodarczej.

8.

Odliczanie VAT od nabycia samochodów zastępczych, dla których nie jest prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu

Zdaniem sądu podatnik może odliczyć 100% podatku naliczonego związanego z nabyciem samochodów zastępczych, dla których nie jest prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu.

Tak uznał WSA w Poznaniu w wyroku z 26 marca 2015 r. (sygn. I SA/Po 1123/14; orzeczenie nieprawomocne). WSA rozpatrywał sprawę podatnika, który w związku z prowadzoną działalnością dokonuje napraw w pojazdach swoich klientów i na czas ich trwania zawiera z nimi umowy najmu samochodów zastępczych. Pracownicy podatnika są uprawnieni do korzystania z pojazdów wyłącznie w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, w szczególności do prowadzenia pojazdu do miejsca wskazanego przez klienta. Wątpliwości podatnika dotyczyły prawa do odliczenia 100% kwoty VAT od wydatków związanych z pojazdami zastępczymi oraz obowiązku prowadzenia dla nich ewidencji przebiegu. WSA potwierdził stanowisko podatnika. W uzasadnieniu czytamy:

(...) ustawodawca w przepisie art. 86a ust. 4 u.p.t.u. ustanowił regulacje, w oparciu o które podatnik może wykazać, że pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Stosownie do postanowień regulacji art. 86a ust. 4 pkt 1 u.p.t.u. pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli: sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Stosownie jednak do regulacji zawartej w art. 86a ust. 5 pkt 1 lit. c) u.p.t.u. warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych: przeznaczonych wyłącznie do oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze - jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika.

Z powyższych przepisów prawa krajowego wynika zatem, że w odniesieniu do samochodów przeznaczonych wyłącznie do ich oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, jeżeli czynności te stanowią przedmiot działalności podatnika, ustawodawca za wystarczający warunek udowodnienia, że pojazdy te są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej uznał określenie przez podatnika takiego sposobu ich wykorzystywania, który wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

Podobnie wypowiedział się WSA w Poznaniu w wyroku z 20 sierpnia 2015 r. (sygn. akt I SA/Po 1124/14; orzeczenie nieprawomocne).

9.

Aktualizacja VAT-26 po sprzedaży samochodu

Należy złożyć aktualizację VAT-26, gdy samochód został sprzedany. Zmienia się bowiem podmiot/osoba użytkujące samochód. Samochody w wyniku sprzedaży przestają być wykorzystywane w działalności gospodarczej. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 28 stycznia 2015 r. (sygn. IBPP2/443-1078/14/IK) czytamy, że:

(...) Po dokonaniu sprzedaży samochodów nie są ponoszone żadne wydatki eksploatacyjne związane z samochodem. Powyższe oznacza, że samochody od dnia sprzedaży nie są już wykorzystywane przez Wnioskodawcę w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Skoro druk VAT-26 jest informacją o pojazdach samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej, a samochody w wyniku sprzedaży nie są wykorzystywane przez Wnioskodawcę w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej to w wyniku tych zdarzeń następuje obowiązek złożenia aktualizacji informacji VAT-26, ponieważ z tym dniem następuje zmiana wykorzystywania pojazdu samochodowego. Podsumowując Wnioskodawca najpóźniej w dniu sprzedaży samochodów, stosownie do art. 86a ust. 14 ustawy o VAT, jest zobowiązany do dokonania aktualizacji informacji VAT-26 dot. pojazdów samochodowych, które służyły wyłącznie prowadzeniu działalności gospodarczej, a następnie zostały przez Wnioskodawcę odsprzedane.

10.

Odliczanie VAT od rat leasingowych i paliwa przez taksówkarza

Zdaniem organów podatkowych podatnikowi świadczącemu usługi taksówek przysługuje prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z używaniem pojazdu na podstawie zawartej umowy leasingu, a także od wydatków związanych z serwisem i eksploatacją samochodu. Od 1 lipca 2015 r. ma on także prawo odliczania 50% VAT od paliwa.

Odmawiając prawa do 100% odliczenia VAT, organ podatkowy stwierdził, że nie zostanie wypełniony aspekt obiektywny dotyczący niezaistnienia możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 17 lipca 2015 r. (sygn. ibpp2/4512-369/15/JJ) czytamy:

(...) wyjeżdżając po klienta taksówką, podatnik rusza z parkingu położonego jednocześnie w miejscu zamieszkania jak i w zgłoszonym miejscu - prowadzenia działalności gospodarczej. (...) w analizowanym przypadku, z uwagi na fakt, że samochód jest parkowany w miejscu zamieszkania Wnioskodawcy, nie zostanie wypełniony aspekt obiektywny dotyczący niezaistnienia potencjalnych możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych. (...) W tej sytuacji bez znaczenia jest również, że Wnioskodawca będzie prowadził dla tego samochodu ewidencję przebiegu pojazdu oraz poinformuje właściwego naczelnika urzędu skarbowego na odpowiednim formularzu o wykorzystywaniu pojazdu do celów działalności gospodarczej.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie spełnia warunków dla pełnego odliczenia VAT od wydatków związanych z używaniem pojazdu na podstawie zawartej umowy leasingu, a także od wydatków związanych z serwisem i eksploatacją oraz zakupu paliwa do samochodu opisanego we wniosku. W konsekwencji, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego (...).

11.

Odliczanie VAT od wydatków poniesionych przy użyciu kart paliwowych

Podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o 50% podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług wykorzystywanych do samochodów osobowych o przeznaczeniu "mieszanym" przy użyciu kart paliwowych. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 2 lipca 2015 r. (sygn. IPPP1/4512-541/15-2/KR) czytamy:

(...) Od dnia 1 lipca 2015 r. wygasa, wprowadzony art. 12 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, całkowity zakaz odliczania podatku VAT od nabycia paliwa wykorzystywanego do napędu samochodów osobowych oraz niektórych innych pojazdów samochodowych, wykorzystywanych przez podatnika do celów "mieszanych" (czyli do działalności gospodarczej i do celów prywatnych). Oznacza to, że od dnia 1 lipca 2015 r. podatek VAT z tytułu nabycia paliwa wykorzystywanego do napędu ww. pojazdów będzie odliczany tak jak pozostałe wydatki związane z pojazdami samochodowymi wykorzystywanymi do celów mieszanych czyli na ogólnych zasadach wynikających z art. 86a ustawy o VAT.

(...) Zatem, od 1 lipca 2015 roku Spółka będzie miała prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego, zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług wykazanego na fakturach VAT wystawianych na jej rzecz przez Emitenta, a dokumentujących nabycie towarów i usług (w tym paliwa) przy użyciu kart paliwowych, z których spółka korzysta na podstawie i na zasadach wskazanych w umowie zawartej z ww. podmiotem.

12.

Rozliczanie kosztów paliwa do samochodów służbowych między pracodawcą a pracownikiem

Podatnikowi przysługuje prawo do odliczania 50% VAT z tytułu nabycia paliwa do samochodów osobowych o przeznaczeniu "mieszanym", jeśli tylko paliwo to będzie wykorzystane przez spółkę. Natomiast w przypadku gdy podatnik (pracodawca) de facto odsprzedaje pracownikom paliwo do tych samochodów, przysługuje mu odliczenie pełnej kwoty podatku. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 lipca 2015 r. (sygn. ILPP2/4512-1-250/15-5/MN) czytamy:

(...) Zatem, od 1 lipca 2015 r. Spółce będzie przysługiwać prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego wykazanego na fakturze VAT dokumentującej zakup paliwa, w części w jakiej paliwo to zużyte będzie przez Spółkę.

Natomiast, w części w jakiej paliwo to zostanie odsprzedane Pracownikowi, Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego wykazanego na fakturze VAT dokumentującej zakup tego paliwa. Bowiem Spółka nabędzie paliwo, które następnie odsprzeda Pracownikowi. W związku z tym, w tej części podatek naliczony związany z nabytym paliwem nie będzie objęty wyłączeniem, gdyż paliwo to jako towar handlowy stanowić będzie przedmiot dalszego obrotu - sprzedaży towarów - podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

13.

Opodatkowanie nieodpłatnego korzystania przez pracowników z samochodów służbowych, w sytuacji gdy pracodawca pokrywa koszty paliwa

Zdaniem organów podatkowych w związku z udostępnianiem pracownikom samochodów, od nabycia których odliczono część VAT, do używania do celów prywatnych oraz pokrywaniem przez pracodawcę kosztów paliwa zużytego w celu dojazdu z miejsca pracy do miejsca zamieszkania pracownika i z powrotem do tego miejsca, po 30 czerwca 2015 r. po stronie pracodawcy nie powstaje obowiązek podatkowy w VAT z tytułu nieodpłatnego przekazania. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 7 lipca 2014 r. (sygn. IPPP1/4512-459/15-2/EK) czytamy:

(...) udostępnienie samochodu służbowego ze strony pracodawcy na dojazdy pracownika do i z pracy realizuje cel prywatny (niewynikający ze stosunku pracy) pracownika, nie zaś gospodarczy pracodawcy. Jeżeli zatem Wnioskodawca dobrowolnie ułatwia dotarcie z miejsca zamieszkania/z miejsca wykonywania obowiązków służbowych do miejsca pracy i odwrotnie, poprzez przekazanie samochodu służbowego do wykorzystania w tym celu, jednocześnie nie oczekując ekwiwalentu za powierzenie auta, to niewątpliwie świadczy nieodpłatną usługę na rzecz pracownika, podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy. Jednocześnie, jak wynika z cyt. wyżej przepisów, wyłączenie z opodatkowania dotyczy użytku na cele inne niż działalność gospodarcza samochodów osobowych "nabytych" ("włączonych" do przedsiębiorstwa) na podstawie umów najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, w stosunku do których przysługiwało ograniczone odliczenie VAT.

W konsekwencji, z uwagi na powołane wyżej regulacje prawne oraz opis sprawy należy stwierdzić, że nieodpłatne udostępnianie pracownikom samochodów osobowych do celów prywatnych oraz pokrywaniem przez Spółkę kosztów paliwa zużywanego w celu dojazdu z miejsca pracy i/lub miejsca wykonywania obowiązków służbowych (niebędącego delegacją) do miejsca zamieszkania pracownika i z powrotem, po dniu 30 czerwca 2015 r., użytkowanych przez Spółkę na podstawie umowy leasingu, najmu itp. w przypadku gdy Wnioskodawcy przysługuje ograniczone prawo do odliczenia w zw. z nabyciem samochodów osobowych - nie podlega opodatkowaniu stosownie do art. 8 ust. 6 w zw. z art. 8 ust. 5 ustawy.

14.

Ewidencjonowanie na kasie rejestrującej odsprzedaży paliwa na rzecz pracownika

Zdaniem organów podatkowych, gdy dochodzi do odsprzedaży paliwa przez pracodawcę na rzecz pracownika, dostawę taką należy ewidencjonować na kasie rejestrującej. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 lipca 2015 r. (sygn. ILPP2/4512-1-250/15-4/MN), czytamy:

(...) w obu przedstawionych przez Spółkę przypadkach, kiedy to Pracownik na stacji paliw tankuje paliwo do Samochodu służbowego i dokonuje zapłaty za całość zatankowanego paliwa, zarówno przy użyciu firmowej karty płatniczej, jak i przy użyciu prywatnych środków płatniczych, a następnie po dokonaniu kalkulacji wartości zużytego

paliwa strony dokonują rozliczenia wydatków poniesionych na jego zakup - dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania nabytym przez Spółkę towarem (paliwem) na rzecz Pracownika, w części w jakiej paliwo to wykorzystane zostało do celów prywatnych Pracownika. W konsekwencji powyższego, po stronie Spółki dochodzi do odpłatnej dostawy towarów (paliwa) na rzecz Pracowników, w części w jakiej paliwo to wykorzystane zostało do celów prywatnych Pracownika, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 2 pkt 6 i art. 7 ust. 1 ustawy. (...) zatem po stronie Spółki dochodzi do odpłatnej dostawy towarów (paliwa) na rzecz Pracowników (zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 2 pkt 6 i art. 7 ust. 1 ustawy). Spółka zobowiązana jest do ewidencjonowania sprzedaży z tego tytułu przy pomocy kasy rejestrującej.

UWAGA OD REDAKCJI

Z żadnych zwolnień z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej nie może korzystać dostawa towarów i usług wymienionych w § 4 rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, np. paliw silnikowych.

Wyjątek stanowi sprzedaż na rzecz pracownika, ale tylko gdy pracodawca refakturuje usługi wskazane w tym przepisie. Wyłączenie to nie ma zastosowania, gdy refakturuje towary wymienione w § 4 rozporządzenia. Natomiast sprzedaż paliwa to dostawa towarów, więc ze zwolnienia nie może korzystać, nawet gdy pracodawca refakturuje koszty na swojego pracownika. Stąd wynika stanowisko organów podatkowych.

15.

Odliczanie VAT od zakupu paliwa do obcych pojazdów

Podatnikowi przysługuje prawo do odliczania VAT od wydatków na paliwo do napędu samochodów niebędących jego własnością. Zakupy paliwa służą bowiem wykonywaniu czynności opodatkowanych, tj. świadczeniu przez podatnika kompleksowej usługi przechowywania pojazdów należących do firm leasingowych. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 23 czerwca 2015 r. (sygn. IPPP1/4512-280/15-4/KC) czytamy:

(...) zakupy paliwa służą wykonywaniu czynności opodatkowanych, tj. świadczeniu kompleksowej usługi przechowywania pojazdów należących do firm leasingowych. Pomimo, że pojazdy nie stanowią własności Wnioskodawcy i w sposób bezpośredni nie użytkuje ich w swojej działalności gospodarczej, to jednak w pośredni sposób zakupy te przyczyniają się do generowania obrotów w działalności gospodarczej, z tytułu której Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT.

Podsumowując, Wnioskodawca ma prawo do odliczenia VAT z faktur zakupowych dotyczących paliwa przeznaczonego do obcych pojazdów, niebędących własnością Wnioskodawcy. Jednocześnie, należy podkreślić, że możliwość odliczenia wynika z art. 86 ust. 1 ustawy, tj. prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jest jedynie prawem każdego podatnika, z którego może skorzystać lub nie.

16.

Zastosowanie procedury VAT marża przy sprzedaży samochodu, jeśli podatnik nie planował sprzedaży

Zdaniem organów podatkowych nie rozliczy sprzedaży według procedury VAT marża przedsiębiorca, który przy zakupie samochodu używanego nie planował jego zbycia. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 3 sierpnia 2015 r. (sygn. IPTPP3/4512-160/15-4/MK), czytamy:

(...) w świetle przywołanych przepisów i niniejszych okoliczności sprawy należy uznać, że Wnioskodawczyni nie będzie miała prawa do zastosowania szczególnej procedury opodatkowania przy sprzedaży samochodu, o którym mowa we wniosku, ponieważ nie zostały spełnione wszystkie przesłanki pozwalające na jej zastosowanie. Należy stwierdzić, że pojazd spełnia definicję towaru używanego w myśl art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT i Wnioskodawczyni dokonała zakupu ww. samochodu na fakturę VAT marża, w związku z czym przy sprzedaży samochodu podatek VAT nie został naliczony. Jednak jak wynika z wniosku wskazany samochód osobowy został wprowadzony do ewidencji środków trwałych firmy, używany jest do celów służbowych oraz prywatnych i jak wskazała sama Wnioskodawczyni w chwili zakupu nie zakładała jego zbycia. Zatem nie był on zakupiony przez Wnioskodawczynię celem odsprzedaży. Po uwzględnieniu powyższych okoliczności wskazać należy, że w niniejszej sprawie Wnioskodawczyni nie będzie mogła zastosować szczególnej procedury VAT-marża w zakresie sprzedaży omawianego pojazdu, gdyż nie zostały spełnione przesłanki zawarte w art. 120 ust. 4 ustawy.

17.

Zastosowanie procedury VAT marża przy sprzedaży samochodu, jeśli podatnik planował sprzedaż

Zdaniem organów podatkowych podatnik, który nabył pojazd na fakturę VAT marża w celu dalszej odsprzedaży i użytkuje go w prowadzonej działalności (samochód wpisany do ewidencji środków trwałych), przy jego sprzedaży będzie miał prawo do zastosowania szczególnej procedury VAT marża. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 4 sierpnia 2015 r. (sygn. IBPP2/4512-504/15/EK), czytamy:

(...) Analiza okoliczności faktycznych sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa pozwala stwierdzić, że skoro przedmiotowy samochód, który jest towarem używanym w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, Wnioskodawca nabył ten pojazd na fakturę VAT-marża w celu dalszej odsprzedaży i użytkuje go w prowadzonej działalności (samochód wpisany do ewidencji środków trwałych), dla jego sprzedaży (towaru używanego) będzie przysługiwać Wnioskodawcy prawo do zastosowania szczególnej procedury VAT-marża, przewidzianej w art. 120 ust. 4 ustawy o VAT.

UWAGA OD REDAKCJI

Omówione w pkt 16 i 17 interpretacje wskazują że organy podatkowy zmieniły dotychczasowe stanowisko. Przez cały 2014 r. i początek 2015 r., mimo zmiany art. 120 ust. 4 ustawy już od 1 stycznia 2014 r., z którego wynika, że marżę można stosować, pod warunkiem że towar został nabyty w celu odsprzedaży, potwierdzały prawo do stosowania szczególnej procedury do samochodów zakupionych jako środek trwały. Bez znaczenia był cel zakupu.

Trudno się godzić z rozróżnieniem, które obecnie wprowadzają organy podatkowe. Tak naprawdę samochód nabyty w celu odsprzedaży to samochód traktowany jak towar handlowy, a nie środek trwały. Z interpretacji omówionej w pkt 16 wynika, że procedurę marży można zastosować, jeśli podatnik oświadczy, że kupując samochód, który zaliczył do środków trwałych, planował jego sprzedaż w bliżej nieokreślonej przyszłości.

18.

Odliczenie 100% VAT od nabycia karawanu

Zdaniem organów podatkowych mimo braku wpisu VAT-1 podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia 100% VAT od zakupu paliwa i części do karawanu, ponieważ jest to samochód specjalny. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 28 lipca 2015 r. (sygn. IBPP2/4512-367/15/WN), czytamy:

(...) Analiza przedstawionego opisu sprawy oraz treść powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia paliwa służącego do napędu samochodu marki MERCEDES-BENZ (...), materiałów eksploatacyjnych oraz opłat za przejazd autostradami, skoro - jak wskazano we wniosku - z dowodu rejestracyjnego tego samochodu wynika, że jest pojazdem specjalnym o przeznaczeniu pogrzebowym, mającym jeden rząd siedzeń i spełniającym wymagania określone w § 4 ust. 1 powołanego rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wydawania pozwoleń i zaświadczeń na przewóz zwłok i szczątków ludzkich, pod warunkiem, że nie dopuszcza się montażu miejsc siedzących w części przeznaczonej na umieszczenie zwłok albo szczątków ludzkich. Zatem pojazd ten stanowi pojazd samochodowy, o którym mowa w § 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 2014 r., uznawany za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej.

19.

Odliczanie VAT od samochodów demonstracyjnych

Zdaniem sądów, jeżeli podatnik chce odliczać pełny VAT od wydatków związanych z samochodami demonstracyjnymi, musi prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu. Samochody demonstracyjne nie są przeznaczone wyłącznie do odsprzedaży. Podatnik musi prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, aby uwiarygodnić, że dany pojazd jest używany tylko do działalności gospodarczej. W wyroku WSA w Poznaniu z 26 marca 2015 r. (sygn. akt I SA/Po 1099/14; orzeczenie nieprawomocne) czytamy:

(...) samochody demonstracyjne, pomimo że nie utraciły charakteru towarów handlowych, nie są przeznaczone wyłącznie do odsprzedaży, skoro służą w okresie ich użytkowania do prezentowania towaru. Użycie wyrazu "wyłącznie" podkreśla, że do zwolnienia z prowadzenia ewidencji nie wystarczy, że samochód przeznaczony jest do odsprzedaży i sprzedaż tych samochodów stanowi przedmiot działalności podatnika. Samochód ten nie może być wykorzystywany, nawet przejściowo, do żadnych innych celów. Fakt wykorzystywania ich wyłącznie do działalności gospodarczej musi być rozpatrywany zawsze w kategoriach obiektywnych. Samochody demonstracyjne z samej definicji nie są wyłącznie przeznaczone do odsprzedaży, dlatego też nie znajdzie zastosowania np. przepis art. 86a ust. 5 lit. a ustawy o PTU. W konsekwencji w celu dokonania pełnego odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z samochodami demonstracyjnymi podatnik musi spełnić łącznie dwa warunki określone np. w art. 86 ust. 4 pkt 1 ustawy o PTU: musi ustalić sposób wykorzystywania pojazdów, np. poprzez sporządzenie zasady korzystania z pojazdów oraz prowadzić dla tych pojazdów ewidencję przebiegu pojazdów.

20.

Sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu

Zarówno sprzedaż, jak i przekazanie na cele prywatne wykupionego z leasingu samochodu nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż przy wykupie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT. W interpretacji Dyrektora Izby

Skarbowej w Katowicach z 9 lipca 2015 r. (sygn. IBPP2/4512-355/15/RSz) czytamy:

(...) nieodpłatne przekazanie przez Wnioskodawcę przedmiotowego samochodu osobowego na cele osobiste, natychmiast po jego wykupie, nie będzie podlegało ustawie o podatku od towarów i usług, gdyż przy nabyciu (wykupie) samochodu Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Stanowisko, że (...) przekazanie przez Wnioskodawcę na cele osobiste samochodu wykupionego z leasingu operacyjnego nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy, bowiem - z uwagi na zamierzone przekazanie na cele osobiste - nie będzie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia tego samochodu, należało uznać za prawidłowe.

Wnioskodawca dokonując sprzedaży samochodu nie będzie działał w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, że sprzedaż przez Wnioskodawcę samochodu stanowi zwykłe wykonywanie prawa własności. (...) Skutkiem powyższego zamierzona transakcja zbycia samochodu nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.