W jaki sposób urząd gminy powinien obliczyć dochód wykonany, potrzebny do obliczenia prewspółczynnika?
Na dochód wykonany urzędu gminy składa się - wynikająca ze sprawozdania rocznego z wykonania budżetu gminy - suma dochodów publicznych, środków pochodzących z budżetu UE i środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, pomniejszona o siedem rodzajów kwot.
Z dniem 1 stycznia 2016 r. do ustawy o VAT dodane zostały przepisy określające zasady dokonywania odliczeń częściowych w przypadkach, w których podatnicy dokonują zakupów towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (tj. art. 86 ust. 2a-2h i 22 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; dalej: ustawa o VAT). Odliczenia takie dokonywane są z uwzględnieniem nowego rodzaju proporcji, nazywanej często prewspółczynnikiem lub preproporcją.
Co do zasady, podatnicy stosujący prewspółczynnik mają swobodę wyboru metody jego określenia. W przypadku niektórych podatników swoboda wyboru została jednak ograniczona przez Ministra Finansów w przepisach wykonawczych. Dotyczy to m.in. jednostek samorządu terytorialnego (JST), w których przypadku prewspółczynnik jest ustalany odrębnie dla:
a) obsługujących te jednostki urzędów działających w formie samorządowej jednostki budżetowej,
b) pozostałych samorządowych jednostek budżetowych,
c) samorządowych zakładów budżetowych.
W przypadku urzędów działających w formie samorządowej jednostki budżetowej, obsługujących JST, prewspółczynnik oblicza się przy uwzględnieniu dochodów wykonanych tych urzędów (§ 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników; dalej: rozporządzenie o prewspółczynniku).
Definicję tych dochodów określa § 2 pkt 9 rozporządzenia o prewspółczynniku. Wynika z niej, że na dochód wykonany urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego (np. urzędu gminy) składa się (wynikająca ze sprawozdania rocznego z wykonania budżetu gminy) suma dochodów publicznych, środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, pomniejszona o pewnego rodzaju kwoty (patrz: tabela).
Tabela. Kwoty nieuwzględniane przy obliczaniu prewspółczynnika dla urzędów obsługujących JST
Rodzaj kwoty | Podstawa prawna |
Dochody, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 4 lit. b-d i pkt 5 ustawy o finansach publicznych | § 2 pkt 9 lit. a rozporządzenia o prewspółczynniku |
Zwrot różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, lub zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT | § 2 pkt 9 lit. b rozporządzenia o prewspółczynniku |
Dochody wykonane jednostki budżetowej, powiększone o kwotę stanowiącą równowartość środków przeznaczonych na wypłatę przez tę jednostkę (na podstawie odrębnych przepisów) zasiłków, zapomóg i innych świadczeń o podobnym charakterze na rzecz osób fizycznych, w celu realizacji zadań JST | § 2 pkt 9 lit. c rozporządzenia o prewspółczynniku |
Środki finansowe pozostające na wydzielonym rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, odprowadzone na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego | § 2 pkt 9 lit. d rozporządzenia o prewspółczynniku |
Wpłaty nadwyżki środków obrotowych zakładu budżetowego | § 2 pkt 9 lit. e rozporządzenia o prewspółczynniku |
Kwoty stanowiące równowartość środków, innych niż stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, przekazanych zakładom budżetowym, innym jednostkom sektora finansów publicznych oraz innym osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, z wyłączeniem kwot, które zostały zwrócone, w celu realizacji przez te podmioty zadań jednostki samorządu terytorialnego | § 2 pkt 9 lit. f rozporządzenia o prewspółczynniku |
Odszkodowania należne jednostce samorządu terytorialnego, pomniejszone o kwoty odszkodowań stanowiących zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT | § 2 pkt 9 lit. g rozporządzenia o prewspółczynniku |
JERZY TRAMSKI
prawnik, pracownik kancelarii doradztwa podatkowego, autor wielu publikacji z zakresu podatków
PODSTAWY PRAWNE
● art. 86 ust. 2a-2h i 22 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1649)
● § 2 pkt 9, § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz.U. z 2015 r. poz. 2193)