Treść przepisu przed nowelizacją

Treść przepisu po nowelizacji

Art. 4. [Definicje ustawowe]

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

(...) 17) osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem - osobę fizyczną sprawującą osobistą opiekę nad dzieckiem własnym lub swojego małżonka, lub dzieckiem przysposobionym, przez okres do 3 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 5. roku życia, a w przypadku dziecka, które z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wymaga osobistej opieki tej osoby, przez okres do 6 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.

Art. 4. [Definicje ustawowe]

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

(...) 17) osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem - osobę fizyczną sprawującą osobistą opiekę nad dzieckiem własnym lub swojego małżonka, lub dzieckiem przysposobionym, przez okres do 3 lat, nie dłużej jednak niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia, a w przypadku dziecka, które z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wymaga osobistej opieki tej osoby, przez okres do 6 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 2 stycznia 2016 r. Została wprowadzona ustawą z 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1268; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1735). Przez osobę sprawującą osobistą opiekę nad dzieckiem rozumie się osobę fizyczną sprawującą osobistą opiekę nad: dzieckiem własnym, dzieckiem małżonka, dzieckiem przysposobionym, przez okres do 3 lat, nie dłużej jednak niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6. rok życia. W przypadku dziecka, które wymaga osobistej opieki tej osoby ze względu na stan zdrowia, potwierdzony orzeczeniem o niepełnosprawności, opiekuna uznaje się za osobę sprawującą opiekę nad dzieckiem przez okres do 6 lat, jednak nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Zmiana wynika z nowelizacji Kodeksu pracy wprowadzonej ustawą z 24 lipca 2015 r., przewidującej m.in. wydłużenie okresu, w którym pracownik ma prawo do urlopu wychowawczego - do ukończenia przez dziecko 6 lat (lub przez 6 lat, nie dłużej niż do osiągnięcia pełnoletności - w przypadku dzieci niepełnosprawnych).

Art. 6. [Obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe]

(...) 2b. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta nie opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę pobierającą świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, jeżeli podlega ona obowiązkowi ubezpieczenia społecznego z innego tytułu na podstawie ustawy lub na podstawie odrębnych przepisów.

Art. 6. [Obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe]

(...) 2b. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta nie opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę pobierającą świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, jeżeli podlega ona obowiązkowi ubezpieczenia społecznego z innego tytułu na podstawie ustawy lub na podstawie odrębnych przepisów lub jest ubezpieczona na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2015 r. poz. 704, z późn. zm.).

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 1 października 2015 r. Została wprowadzona na mocy ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1506). Wójt, burmistrz lub prezydent miasta nie opłaca składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę pobierającą świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, jeżeli podlega ona obowiązkowi ubezpieczenia społecznego z innego tytułu na podstawie ustawy lub na podstawie odrębnych przepisów. Zmiana ma charakter dostosowujący do nowego brzmienia przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Art. 9. [Zbieg tytułów do ubezpieczeń]

(...) 2. Osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-6 i 10, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń, z zastrzeżeniem ust. 7.

2a. Osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 - prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 - podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności, jeżeli z tytułu wykonywania umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy wykonywaniu tych umów podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Może ona dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi również z tytułu, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4.

Art. 9. [Zbieg tytułów do ubezpieczeń]

(...) 2. Osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-6 i 10, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń, z zastrzeżeniem ust. 2c i 7.

2a. Osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności, jeżeli z tytułu wykonywania umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy wykonywaniu tych umów podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 18 ust. 8. Może ona dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4. Osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, dla której właściwa jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, o której mowa w art. 18a, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z obu tytułów, z zastrzeżeniem ust. 2c.

2b. Osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności, jeżeli z tytułu wykonywania pracy nakładczej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Może ona dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2.

2b. Osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności, jeżeli z tytułu wykonywania pracy nakładczej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 18 ust. 8. Może ona dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2. Osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, dla której właściwa jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, o której mowa w art. 18a, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z obu tytułów.

Brak odpowiednika

2c. Osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a, spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym również z innych tytułów. Zasady tej nie stosuje się, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, lub z innych tytułów osiąga kwotę określoną w art. 18 ust. 4 pkt 5a.

(...) 6b. Pracownik, który łączy dodatkowy urlop macierzyński, dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego lub urlop rodzicielski z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu na zasadach określonych w art. 182¹ § 5 Kodeksu pracy, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, z obu tytułów.

(...) 6b. Pracownik, który łączy urlop rodzicielski z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu na zasadach określonych w art. 182^1e Kodeksu pracy, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, z obu tytułów.

Komentarz: Zmiany w zakresie art. 9 ust. 2, 2a, 2b i 2c obowiązują od 1 stycznia 2016 r. Zostały wprowadzone na mocy ustawy z 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 1831). Zmiany dotyczą zasad ustalania obowiązku ubezpieczeniowego w przypadku zbiegu 2 (lub więcej) tytułów do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi. W najszerszym zakresie zmianom uległy zasady oskładkowania osób wykonujących umowy zlecenia. Zleceniobiorcy posiadający inne (niż umowa zlecenia) tytuły do ubezpieczeń, np. wykonujący jednocześnie pracę nakładczą, kolejną umowę zlecenia, umowę o świadczenie usług, umowę agencyjną albo będące jednocześnie posłem, senatorem lub duchownym, podlegają obowiązkowi ubezpieczeń społecznych z obydwu tytułów. Warunek ten nie ma zastosowania w sytuacji, gdy łączna podstawa wymiaru składek z tytułu umowy zlecenia oraz innego tytułu (innych tytułów) osiągnie co najmniej kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę. W sytuacji gdy kwota podstawy wymiaru składek z jednego tytułu wyniesie co najmniej minimalne wynagrodzenie, ubezpieczony ma prawo wskazać ten tytuł jako jedyny, który skutkuje obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe z pozostałych tytułów będą wówczas dobrowolne. Natomiast osoby prowadzące pozarolniczą działalność (w tym m.in. twórcy i artyści, wspólnicy jednoosobowych spółek lub spółek handlowych, osoby prowadzące szkoły publiczne bądź niepubliczne), które wykonują jednocześnie umowę zlecenia (która nie jest realizowana w ramach tej działalności), jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych mogą wybrać zlecenie, pod warunkiem że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tego tytułu będzie równa co najmniej kwocie 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (a zatem obowiązującej te osoby najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe). Wcześniej zasada ta obowiązywała wyłącznie w odniesieniu do osób prowadzących działalność gospodarczą (w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej). Przedsiębiorcy, którzy opłacają składki od obniżonej podstawy wymiaru (zgodnie z art. 18a ustawy systemowej), podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym zarówno z tytułu działalności, jak i z tytułu umowy zlecenia. W sytuacji gdy składki z działalności gospodarczej są opłacane od kwoty co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, wówczas umowa zlecenia jest dla przedsiębiorcy tytułem do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

Zmiana w zakresie art. 9 ust. 6b ustawy systemowej obowiązuje od 2 stycznia 2016 r. Wprowadzona została ustawą z 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1268; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1735). Pracownik, który łączy urlop rodzicielski z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z obu tytułów. Zmiana ma charakter dostosowujący do znowelizowanego brzmienia przepisów Kodeksu pracy.

Art. 23. [Odsetki za zwłokę i opłata prolongacyjna]

(...) 2. Wyegzekwowane odsetki za zwłokę od składek, o których mowa w art. 22 ust. 3, są, proporcjonalnie do wysokości składek, odprowadzane do otwartego funduszu emerytalnego oraz ewidencjonowane na subkoncie, o którym mowa w art. 40a.

Art. 23. [Odsetki za zwłokę i opłata prolongacyjna]

(...) 2. Wyegzekwowane odsetki za zwłokę oraz opłata prolongacyjna od składek, o których mowa w art. 22 ust. 3, są, proporcjonalnie do wysokości składek, odprowadzane do otwartego funduszu emerytalnego oraz ewidencjonowane na subkoncie, o którym mowa w art. 40a.

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 1 grudnia 2015 r. Została wprowadzona na mocy ustawy z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 689). Nowelizacja ta wprowadziła zasadę, zgodnie z którą zaległość składkowa zadłużonych płatników może być rozłożona na raty w całości, bez konieczności wcześniejszego, jednorazowego uregulowania zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenie emerytalne za ubezpieczonych (pracowników, zleceniobiorców, nakładców itd.). Kwota opłaty prolongacyjnej, która jest pobierana od płatników realizujących układ ratalny zawarty z ZUS (a także opłacających składki z opóźnieniem, w wyniku odroczenia terminu ich płatności), będzie przekazywana do OFE (w przypadku ubezpieczonych, którzy do niego należą) oraz zapisywana na indywidualnym subkoncie ubezpieczonego prowadzonym przez ZUS. Opłata prolongacyjna będzie przekazywana do OFE i na subkonto w ZUS w części ustalonej proporcjonalnie do kwoty opłaconych składek.

Art. 25. [Postępowanie układowe]

1. Należności z tytułu składek są wyłączone z postępowania układowego, określonego w ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. z 2012 r. poz. 1112, z późn. zm.), z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

2. Zakład może wyrazić zgodę na objęcie układem należności z tytułu składek finansowane przez płatnika składek.

3. Spłata należności z tytułu składek, które zostały objęte układem, może polegać wyłącznie na rozłożeniu na raty. Rozłożenie na raty odbywa się na zasadach określonych w przepisach, o których mowa w ust. 1.

Art. 25. [Postępowanie układowe]

uchylony

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 1 stycznia 2016 r. Została wprowadzona na mocy ustawy z 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2015 r., poz. 978). Polega na usunięciu z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a także z ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze (od 1 stycznia 2016 r.) uregulowań dotyczących restrukturyzacji należności składkowych w ramach postępowania układowego. Regulacje usunięte z ustawy systemowej zostały przeniesione do nowej ustawy - Prawo restrukturyzacyjne. Część składek finansowanych przez ubezpieczonego, których płatnikiem jest dłużnik, nie podlega układowi (art. 151 ust. 1 pkt 4 ustawy - Prawo restrukturyzacyjne). Restrukturyzacja zobowiązań z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, w części finansowanej przez płatnika składek, może w nowym stanie prawnym obejmować nie tylko rozłożenie należności na raty, ale również odroczenie terminu ich płatności, bez konieczności wyrażania na to zgody przez ZUS (art. 160 ust. 1 ustawy - Prawo restrukturyzacyjne). Niedopuszczalna natomiast jest restrukturyzacja, w wyniku której nastąpi zmniejszenie wysokości zobowiązań.

Art. 26. [Zabezpieczenie roszczeń z tytułu składek]

(...) 3b. Przedmiotem hipoteki przymusowej może być także:

1) użytkowanie wieczyste wraz z budynkami i urządzeniami na użytkowanym gruncie stanowiącymi własność użytkownika wieczystego;

2) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu;

Art. 26. [Zabezpieczenie roszczeń z tytułu składek]

(...) 3b. Przedmiotem hipoteki przymusowej może być także:

1) użytkowanie wieczyste wraz z budynkami i urządzeniami na użytkowanym gruncie stanowiącymi własność użytkownika wieczystego lub udział w tym prawie;

2) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub udział w tym prawie;

Brak odpowiednika

(...) 7. Zaspokojenie z przedmiotu hipoteki przymusowej następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, chyba że z przedmiotu hipoteki jest prowadzona egzekucja przez sądowy organ egzekucyjny.

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 1 stycznia 2016 r. Została wprowadzona ustawą z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1649). Dla zabezpieczenia należności z tytułu składek ZUS przysługuje hipoteka przymusowa na wszystkich nieruchomościach dłużnika. Przedmiotem hipoteki przymusowej może być użytkowanie wieczyste wraz z budynkami i urządzeniami na użytkowanym gruncie stanowiącymi własność użytkownika wieczystego, jak również udział w tym prawie. Analogicznie - przedmiotem hipoteki przymusowej może być spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz udział w tym prawie.

Zaspokojenie z przedmiotu hipoteki przymusowej następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, chyba że z przedmiotu hipoteki jest prowadzona egzekucja przez sądowy organ egzekucyjny.

Art. 27. [Zabezpieczenie roszczeń z tytułu składek]

(...) 2a. Zastaw, o którym mowa w ust. 1, wpisuje się do rejestru zastawów skarbowych prowadzonego na podstawie art. 43 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Art. 27. [Zabezpieczenie roszczeń z tytułu składek]

(...) 2a. Zastaw, o którym mowa w ust. 1, wpisuje się do Rejestru Zastawów Skarbowych prowadzonego na podstawie art. 43 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

(...) 3. Wypis z rejestru zastawów, o którym mowa w art. 46 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, wydawany jest na wniosek Zakładu nieodpłatnie.

uchylony

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 1 stycznia 2017 r. Została wprowadzona ustawą z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1649). Ma charakter dostosowujący do znowelizowanych przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa. Należności z tytułu składek są zabezpieczone ustawowym prawem zastawu na wszystkich będących własnością dłużnika lub stanowiących współwłasność łączną dłużnika i jego małżonka rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych. Zastaw ten wpisuje się do Rejestru Zastawów Skarbowych prowadzonego na podstawie art. 43 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Art. 28. [Całkowita nieściągalność należności]

3. Całkowita nieściągalność, o której mowa w ust. 2, zachodzi, gdy:

(...) 2) sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika lub umorzył postępowanie upadłościowe z przyczyn, o których mowa w art. 13 i art. 361 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze;

Art. 28. [Całkowita nieściągalność należności]

3. Całkowita nieściągalność, o której mowa w ust. 2, zachodzi, gdy:

(...) 2) sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika lub umorzył postępowanie upadłościowe z przyczyn, o których mowa w art. 13 i art. 361 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (Dz.U. z 2015 r. poz. 233 i 978);

Brak odpowiednika

(...) 4b) nie nastąpiło zaspokojenie należności w umorzonym postępowaniu upadłościowym;

Brak odpowiednika

(...) 6. Przepisu ust. 3 pkt 4b nie stosuje się do składek w części finansowanej przez ubezpieczonego, chyba że jest on jednocześnie płatnikiem składek.

Komentarz: Zmiany obowiązują od 1 stycznia 2016 r. Zostały wprowadzone ustawą z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1649) oraz ustawą z 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2015 r., poz. 978). W zakresie art. 28 ust. 3 pkt 2 ustawy systemowej ma charakter dostosowujący do nowych przepisów dotyczących postępowań upadłościowych i naprawczych. W zakresie art. 28 ust. 3 pkt 4b nowe przepisy stanowią, że całkowita nieściągalność należności zachodzi m.in. w sytuacji, gdy nie nastąpiło zaspokojenie należności w umorzonym postępowaniu upadłościowym. Przepisu tego nie stosuje się do składek w części finansowanej przez ubezpieczonego, chyba że jest on jednocześnie płatnikiem składek.

Art. 29. [Ulgi w spłacie należności]

1. Ze względów gospodarczych lub innych przyczyn zasługujących na uwzględnienie Zakład może na wniosek dłużnika odroczyć termin płatności należności z tytułu składek oraz rozłożyć należność na raty, uwzględniając możliwości płatnicze dłużnika oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych. Odroczenie terminu płatności może dotyczyć jedynie należności finansowanej przez płatnika składek.

Art. 29. [Ulgi w spłacie należności]

1. Ze względów gospodarczych lub innych przyczyn zasługujących na uwzględnienie Zakład może na wniosek dłużnika odroczyć termin płatności należności z tytułu składek oraz rozłożyć należność na raty, uwzględniając możliwości płatnicze dłużnika oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych.

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 1 grudnia 2015 r. Została wprowadzona na mocy ustawy z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 689). Nowelizacja wprowadziła zasadę, zgodnie z którą należność składkowa może zostać odroczona w całości, łącznie z kwotą składek finansowanych przez ubezpieczonych (pracowników, zleceniobiorców, nakładców itd.).

Art. 30. [Ulgi w spłacie należności]

Do składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek nie stosuje się art. 28 i 29.

Art. 30. [Ulgi w spłacie należności]

Do składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek nie stosuje się art. 28.

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 1 grudnia 2015 r. Została wprowadzona na mocy ustawy z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 689). Ma charakter dostosowujący.

Art. 31. [Odpowiednie stosowanie przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa]

Do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio: art. 12, art. 26, art. 29 § 1 i 2, art. 33, art. 33a, art. 33b, art. 51 § 1, art. 55, art. 59 § 1 pkt 1, 3, 4, 8 i 9, art. 60 § 1, art. 61 § 1, art. 62 § 1, 3-5, art. 72 § 1 pkt 1 i 4 i § 2, art. 73 § 1 pkt 1 i 5, art. 77b § 1 i 2, art. 91, art. 93, art. 93a-93c, art. 93e, art. 94, art. 97 § 1, art. 98 § 1 i 2 pkt 1, 2, 5 i 7, art. 100, art. 101, art. 105 § 1 i 2, art. 106 § 1 i 2, art. 107 § 1, 1a, i 2 pkt 2 i 4, art. 108 § 1 i 4, art. 110 § 1, § 2 pkt 2, § 3, art. 111 § 1-4 i 5 pkt 1, art. 112, art. 113, art. 114, art. 115, art. 116, art. 116a, art. 117, art. 118 § 1 i 2 oraz art. 119 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

Art. 31. [Odpowiednie stosowanie przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa]

Do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio: art. 12, art. 26, art. 29 § 1 i 2, art. 33, art. 33a, art. 33b, art. 38a, art. 51 § 1, art. 55, art. 59 § 1 pkt 1, 3, 4, 8 i 9, art. 60 § 1, art. 61 § 1, art. 62 § 1, 3 i 5, art. 62b § 1 pkt 2 i § 3, art. 72 § 1 pkt 1 i 4 i § 2, art. 73 § 1 pkt 1 i 5, art. 77b § 1 i 2, art. 91, art. 93, art. 93a-93c, art. 93e, art. 94, art. 97 § 1, art. 98 § 1 i 2 pkt 1, 2, 5 i 7, art. 100, art. 101, art. 105 § 1 i 2, art. 106 § 1 i 2, art. 107 § 1, 1a, § 2 pkt 2 i 4 i § 3, art. 108 § 1, 3 i 4, art. 109 § 1 w zakresie art. 29, art. 109 § 2 pkt 1, art. 110 § 1, § 2 pkt 2, § 3, art. 111 § 1-4 i § 5 pkt 1, art. 112 § 1-5, art. 112b, art. 112c, art. 113, art. 114, art. 115-117, art. 118 oraz art. 119 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

Komentarz: Zmiany obowiązują od 1 stycznia 2016 r. Zostały wprowadzony ustawą z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1649) oraz ustawą z 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2015 r., poz. 978). Mają charakter dostosowujący do znowelizowanego brzmienia przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa.

Art. 34. [Dane zaewidencjonowane na koncie płatników i ubezpieczonych]

Brak odpowiednika

Art. 34. [Dane zaewidencjonowane na koncie płatników i ubezpieczonych]

(...) 6. Zakład, na wniosek płatnika składek, bada prawidłowość wykazanych przez tego płatnika składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 9 ust. 2c. Jeżeli w wyniku sprawdzenia wysokości miesięcznej podstawy wymiaru składek Zakład stwierdzi błędne wykazanie składek, informuje o tym niezwłocznie płatnika składek i ubezpieczonego za pośrednictwem płatnika składek. Jeżeli do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest zobowiązany więcej niż jeden płatnik składek, składka jest opłacana przez każdego płatnika, chyba że ubezpieczony przedłoży płatnikowi dokumenty, z których wynika brak konieczności opłacania składek.

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 1 stycznia 2016 r. Została wprowadzona na mocy ustawy z 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 1831). Płatnik składek będzie mógł wystąpić z wnioskiem do ZUS o weryfikację, czy dokumenty zgłoszeniowe i rozliczeniowe, które zostały przekazane za danego zleceniobiorcę do ZUS, są poprawne. Na wniosek płatnika ZUS zbada prawidłowość wykazanych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, u których występuje zbieg tytułów do ubezpieczeń. Jeżeli w wyniku sprawdzenia wysokości miesięcznej podstawy wymiaru składek ZUS stwierdzi błędne wykazanie składek, poinformuje o tym niezwłocznie zarówno płatnika składek, jak i ubezpieczonego - za pośrednictwem płatnika składek.

Brak odpowiednika

Art. 36b. [Zgłoszenie przedsiębiorcy do ZUS]

1. Osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5, będące przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej na podstawie tych przepisów mogą dokonywać zgłoszeń, o których mowa w art. 36 ust. 1 i 11, lub zmiany danych wykazanych w tych zgłoszeniach, z wyjątkiem zmiany danych, o których mowa w art. 36 ust. 14.

2. Za dzień dokonania zgłoszeń, o których mowa w art. 36 ust. 1 i 11, lub zmiany danych wykazanych w tych zgłoszeniach uważa się dzień złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wraz z żądaniem dokonania tych zgłoszeń lub zmiany danych wykazanych w zgłoszeniach na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Komentarz: Zmiana wejdzie w życie 19 maja 2016 r. Została wprowadzona na mocy ustawy z 25 września 2015 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1893). Osoba rozpoczynająca prowadzenie działalności gospodarczej będzie miała możliwość zgłoszenia siebie, jako osoby ubezpieczonej, do ubezpieczeń społecznych, na etapie składania wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Prawo to będzie dotyczyć również zgłoszenia uprawnionych członków rodziny ubezpieczonego do ubezpieczenia zdrowotnego. Za dzień dokonania ww. zgłoszeń (także zmiany danych wykazanych w tych zgłoszeniach) będzie uważany dzień złożenia wniosku o wpis do CEIDG wraz z żądaniem dokonania tych zgłoszeń (lub modyfikacji informacji w nich zawartych). Przepisy nie zmienią się w zakresie zgłoszeń do ubezpieczeń pracowników oraz innych ubezpieczonych (np. osób współpracujących, zleceniobiorców). Te osoby nadal będą podlegać zgłoszeniu do ZUS przez płatnika składek.

Art. 40a. [Subkonto ubezpieczonego w ZUS]

1. W ramach konta ubezpieczonego Zakład prowadzi subkonto, na którym ewidencjonuje się informacje o zwaloryzowanej wysokości wpłaconych składek, o których mowa w art. 22 ust. 3 pkt 1 lit. b i pkt 2, wraz z wyegzekwowanymi od tych składek odsetkami za zwłokę, o których mowa w art. 23 ust. 2, oraz kwotę środków odpowiadających wartości umorzonych przez otwarty fundusz emerytalny jednostek rozrachunkowych po poinformowaniu przez Zakład otwartego funduszu emerytalnego o obowiązku przekazania środków zgromadzonych na rachunku członka otwartego funduszu emerytalnego na fundusz emerytalny FUS, o którym mowa w art. 55 ust. 1 pkt 1, w związku z ukończeniem przez ubezpieczonego wieku niższego o 10 lat od wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwane dalej "subkontem".

Art. 40a. [Subkonto ubezpieczonego w ZUS]

1. W ramach konta ubezpieczonego Zakład prowadzi subkonto, na którym ewidencjonuje się informacje o zwaloryzowanej wysokości wpłaconych składek, o których mowa w art. 22 ust. 3 pkt 1 lit. b i pkt 2, wraz z wyegzekwowanymi od tych składek odsetkami za zwłokę i opłatą prolongacyjną, o których mowa w art. 23 ust. 2, oraz kwotę środków odpowiadających wartości umorzonych przez otwarty fundusz emerytalny jednostek rozrachunkowych po poinformowaniu przez Zakład otwartego funduszu emerytalnego o obowiązku przekazania środków zgromadzonych na rachunku członka otwartego funduszu emerytalnego na fundusz emerytalny FUS, o którym mowa w art. 55 ust. 1 pkt 1, w związku z ukończeniem przez ubezpieczonego wieku niższego o 10 lat od wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwane dalej "subkontem".

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 1 grudnia 2015 r. Została wprowadzona na mocy ustawy z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 689). Opłata prolongacyjna z tytułu składek spłacanych w ramach układu ratalnego (lub umowy o odroczenie terminu płatności składek) jest ewidencjonowana na indywidualnym subkoncie ubezpieczonego prowadzonym przez ZUS.

Art. 40c. [Waloryzacja środków na subkoncie]

1. Waloryzację kwot składek, środków i odsetek za zwłokę, zewidencjonowanych na subkoncie, przeprowadza się corocznie, od dnia 1 czerwca każdego roku. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji stan subkonta nie może ulec obniżeniu.

2. Waloryzacji podlega kwota składek, środków i odsetek za zwłokę, zewidencjonowanych na subkoncie na dzień 31 stycznia roku, za który jest przeprowadzana waloryzacja, powiększona o kwoty z tytułu przeprowadzonych waloryzacji.

3. Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty składek, środków i odsetek za zwłokę, zewidencjonowanych na subkoncie, przez wskaźnik rocznej waloryzacji, o którym mowa w ust. 6.

Art. 40c. [Waloryzacja środków na subkoncie]

1. Waloryzację kwot składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, zewidencjonowanych na subkoncie, przeprowadza się corocznie, od dnia 1 czerwca każdego roku. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji stan subkonta nie może ulec obniżeniu.

2. Waloryzacji podlega kwota składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, zewidencjonowanych na subkoncie na dzień 31 stycznia roku, za który jest przeprowadzana waloryzacja, powiększona o kwoty z tytułu przeprowadzonych waloryzacji.

3. Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej zewidencjonowanych na subkoncie, przez wskaźnik rocznej waloryzacji, o którym mowa w ust. 6.

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 1 grudnia 2015 r. Została wprowadzona na mocy ustawy z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 689). Opłata prolongacyjna z tytułu składek spłacanych w ramach układu ratalnego (lub umowy o odroczenie terminu płatności składek) jest ewidencjonowana na indywidualnym subkoncie ubezpieczonego prowadzonym przez ZUS. Podlega corocznej waloryzacji razem z kwotami składek, środków, odsetek za zwłokę zaewidencjonowanymi na subkoncie.

Art. 40d. [Waloryzacja środków na subkoncie]

1. Przy ustalaniu wysokości emerytury kwota składek, środków i odsetek za zwłokę, zewidencjonowanych na subkoncie po dniu 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią roczną waloryzację składek i środków, jest waloryzowana kwartalnie.

Art. 40d. [Waloryzacja środków na subkoncie]

1. Przy ustalaniu wysokości emerytury kwota składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, zewidencjonowanych na subkoncie po dniu 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią roczną waloryzację składek i środków, jest waloryzowana kwartalnie.

(...) 3. Waloryzacji kwartalnej podlega kwota składek, środków i odsetek za zwłokę zewidencjonowanych na subkoncie na ostatni dzień pierwszego miesiąca kwartału, za który jest przeprowadzana waloryzacja, powiększona o kwoty z tytułu poprzednich waloryzacji kwartalnych.

(...) 3. Waloryzacji kwartalnej podlega kwota składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej zewidencjonowanych na subkoncie na ostatni dzień pierwszego miesiąca kwartału, za który jest przeprowadzana waloryzacja, powiększona o kwoty z tytułu poprzednich waloryzacji kwartalnych.

4. Waloryzacja kwartalna polega na pomnożeniu kwoty składek, środków i odsetek za zwłokę zewidencjonowanych na subkoncie przez wskaźnik kwartalnej waloryzacji, o którym mowa w ust. 7. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji stan subkonta nie może ulec obniżeniu.

4. Waloryzacja kwartalna polega na pomnożeniu kwoty składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej zewidencjonowanych na subkoncie przez wskaźnik kwartalnej waloryzacji, o którym mowa w ust. 7. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji stan subkonta nie może ulec obniżeniu.

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 1 grudnia 2015 r. Została wprowadzona na mocy ustawy z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 689). Kwota opłaty prolongacyjnej, zaewidencjonowanej na subkoncie, podlega waloryzacji kwartalnej przy ustalaniu wysokości emerytury. Waloryzacja kwartalna polega na pomnożeniu kwoty składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej przez wskaźnik kwartalnej waloryzacji. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji stan subkonta nie może ulec obniżeniu.

Art. 40e. [Waloryzacja środków na subkoncie]

1. Zwaloryzowane kwoty składek, środków i odsetek za zwłokę, zewidencjonowane na subkoncie, podlegają podziałowi w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo w przypadku śmierci osoby, dla której Zakład prowadzi subkonto, na zasadach określonych w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, dotyczących podziału środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo śmierci.

Art. 40e. [Waloryzacja środków na subkoncie]

1. Zwaloryzowane kwoty składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, zewidencjonowane na subkoncie, podlegają podziałowi w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo w przypadku śmierci osoby, dla której Zakład prowadzi subkonto, na zasadach określonych w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, dotyczących podziału środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo śmierci.

(...) 4. Podział kwot składek, środków i odsetek za zwłokę, zewidencjonowanych na subkoncie, jest dokonywany w przypadku, gdy rozwód, unieważnienie małżeństwa albo śmierć nastąpiły nie później niż w dniu:

1) złożenia wniosku o emeryturę z tytułu osiągnięcia wieku, o którym mowa w art. 24 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, oraz w art. 26b tej ustawy;

2) nabycia prawa do emerytury w wieku określonym w art. 24 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli złożenie takiego wniosku nie jest wymagane lub

(...) 4. Podział kwot składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, zewidencjonowanych na subkoncie, jest dokonywany w przypadku, gdy rozwód, unieważnienie małżeństwa albo śmierć nastąpiły nie później niż w dniu:

1) złożenia wniosku o emeryturę z tytułu osiągnięcia wieku, o którym mowa w art. 24 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, oraz w art. 26b tej ustawy;

2) nabycia prawa do emerytury w wieku określonym w art. 24 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli złożenie takiego wniosku nie jest wymagane, lub

3) osiągnięcia wieku, o którym mowa w art. 24 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przez osoby, które miały ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej do dnia poprzedzającego osiągnięcie tego wieku.

3) osiągnięcia wieku, o którym mowa w art. 24 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przez osoby, które miały ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej do dnia poprzedzającego osiągnięcie tego wieku.

Komentarz: Zmiana obowiązuje od 1 grudnia 2015 r. Została wprowadzona na mocy ustawy z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 689). Zwaloryzowane kwoty składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, zewidencjonowane na subkoncie, podlegają podziałowi w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo w przypadku śmierci osoby, dla której ZUS prowadzi subkonto. Podział następuje na zasadach określonych w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, dotyczących podziału środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo śmierci.

Art. 50. [Informacja o stanie subkonta w ZUS]

(...) 1a. W informacji o stanie konta Zakład podaje dodatkowo wysokość:

(...) 2a) kwot składek, środków i odsetek za zwłokę, ogółem, zewidencjonowanych na subkoncie, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku

Art. 50. [Informacja o stanie subkonta w ZUS]

(...) 1a. W informacji o stanie konta Zakład podaje dodatkowo wysokość:

(...) 2a) kwot składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, ogółem, zewidencjonowanych na subkoncie, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku

(...) 10. Dane zgromadzone na kontach, o których mowa w ust. 3, udostępnia się komornikom sądowym, w zakresie niezbędnym do prowadzenia egzekucji, odpłatnie, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty pobieranej przez Zakład za udzielenie informacji komornikom sądowym oraz tryb jej pobierania, uwzględniając ponoszone przez Zakład koszty związane z udzielaniem informacji, a w szczególności:

1) koszty wyszukania informacji;

2) koszty sporządzenia zaświadczenia.

(...) 10. Dane zgromadzone na kontach, o których mowa w ust. 3, udostępnia się komornikom sądowym, w zakresie niezbędnym do prowadzenia egzekucji, odpłatnie, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.

Brak odpowiednika

(...) 10a. Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 10, nie może przekraczać 2% wysokości prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy.

Brak odpowiednika

10b. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty, o której mowa w ust. 10, oraz sposób jej wnoszenia, uzależniając wysokość opłaty od formy złożenia wniosku, udostępnienia danych i wysokości ponoszonych przez Zakład kosztów związanych z udzielaniem informacji, w szczególności kosztów wyszukania informacji i sporządzenia zaświadczenia, oraz mając na względzie konieczność zapewnienia sprawnego poboru opłaty.

Komentarz: Zmiana w zakresie art. 50 ust. 1a pkt 2a ustawy systemowej obowiązuje od 1 grudnia 2015 r. Została wprowadzona na mocy ustawy z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 689). W dorocznej informacji o stanie konta ubezpieczonego ZUS ma obowiązek podać wysokość kwot składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, ogółem, zewidencjonowanych na subkoncie, według stanu na 31 grudnia poprzedniego roku.

Zmiana w zakresie art. 50 ust. 10a-10b ustawy systemowej obowiązuje od 1 stycznia 2016 r. Wprowadzona została ustawą z 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1066). Dane zgromadzone na kontach ubezpieczonych w ZUS udostępnia się komornikom sądowym w zakresie niezbędnym do prowadzenia egzekucji, odpłatnie (chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej). Wysokość opłaty za udostępnienie danych nie może przekraczać 2% wysokości prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, ogłoszonego na dany rok kalendarzowy. Nowy przepis zawiera delegację ustawową do wydania rozporządzenia w sprawie wysokości opłaty oraz trybu jej wnoszenia.

Art. 84. [Zwrot nienależnie pobranych świadczeń]

1. Osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, z uwzględnieniem ust. 11.

Art. 84. [Zwrot nienależnie pobranych świadczeń]

1. Osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, z uwzględnieniem ust. 11.

(...) 8c. Jeżeli dłużnik nie spłaci w terminie ustalonych przez Zakład rat, pozostała kwota staje się natychmiast wymagalna wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego.

(...) 8c. Jeżeli dłużnik nie spłaci w terminie ustalonych przez Zakład rat, pozostała kwota staje się natychmiast wymagalna wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego.

(...) 11. Jeżeli osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła organ wypłacający te świadczenia o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były nadal wypłacane, kwoty nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych podlegają zwrotowi bez odsetek za zwłokę.

(...) 11. Jeżeli osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła organ wypłacający te świadczenia o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były nadal wypłacane, kwoty nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych podlegają zwrotowi bez odsetek.

Komentarz: Zmiany obowiązują od 1 stycznia 2016 r. Zostały wprowadzone ustawą z 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1830). Celem nowelizacji jest uzyskanie spójności systemowej w zakresie naliczania odsetek w całym obrocie cywilnoprawnym. Zmiany w ustawie systemowej mają charakter porządkowy i dostosowujący.

Art. 85. [Odsetki od świadczeń wypłaconych po terminie]

1. Jeżeli Zakład - w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności.

Art. 85. [Odsetki od świadczeń wypłaconych po terminie]

1. Jeżeli Zakład - w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności.

Komentarz: Zmiany obowiązują od 1 stycznia 2016 r. Zostały wprowadzone ustawą z 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1830). Celem nowelizacji jest uzyskanie spójności systemowej w zakresie naliczania odsetek w całym obrocie cywilnoprawnym. Zmiany w ustawie systemowej mają charakter porządkowy i dostosowujący.

Kody tytułów
ubezpieczenia

Do katalogu kodów ubezpieczeniowych zostały wprowadzone dwa nowe kody tytułu ubezpieczeń:

● 05 80 - osoba prowadząca pozarolniczą działalność, której zasiłek macierzyński nie przekracza kwoty świadczenia rodzicielskiego,

● 05 81 - osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, której zasiłek macierzyński nie przekracza kwoty świadczenia rodzicielskiego.

Zmiana ma na celu umożliwienie rozliczeń z ZUS kwot stanowiących wyrównanie zasiłku macierzyńskiego do kwoty świadczenia rodzicielskiego, w myśl nowych przepisów obowiązujących w zakresie świadczeń związanych z rodzicielstwem, wprowadzonych ustawą z 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1217; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1735).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 10 listopada 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów - Dz.U. z 2015 r., poz. 1996

Opłata
za udostępnienie danych z ZUS komornikom
sądowym

Za udostępnienie komornikom sądowym danych zgromadzonych na koncie jednego ubezpieczonego lub jednego płatnika składek ZUS pobiera opłatę w wysokości 40,47 zł. Jeżeli wniosek komornika zostanie złożony w formie dokumentu elektronicznego, udostępnienie danych w formie elektronicznej wynosi 35 zł.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 8 października 2015 r. w sprawie wysokości opłaty pobieranej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych za udostępnienie danych komornikom sądowym oraz sposobu jej wnoszenia - Dz.U. z 2015 r., poz. 1701

Składki emerytalne przekazywane do OFE i zapisywane na subkontach w ZUS

Począwszy od 2016 r., co cztery lata, w okresie od 1 kwietnia do 31 lipca, członek OFE lub osoba, której ZUS ewidencjonuje składkę na subkoncie, ma możliwość zmiany decyzji w zakresie przekazywania części składki do OFE lub zapisywania jej w systemie ZUS. Stosownie do decyzji ubezpieczony wypełnia odpowiednią część oświadczenia, którego wzór został wprowadzony niniejszym rozporządzeniem.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 30 września 2015 r. w sprawie wzoru oświadczenia członka otwartego funduszu emerytalnego lub osoby, której Zakład Ubezpieczeń Społecznych ewidencjonuje składkę na subkoncie, o przekazywaniu składki do otwartego funduszu emerytalnego albo zewidencjonowaniu składki na subkoncie prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. z 2015 r., poz. 1600

Dokumentacja rozliczeniowa

Minister Pracy i Polityki Społecznej wprowadził nowy wzór deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA, przystosowany do zmian w zakresie świadczeń związanych z rodzicielstwem, wprowadzonych ustawą z 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1217; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1735). Wzór deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA został zmodyfikowany w zakresie bloku V pola 04 tego formularza. Zmiana umożliwia płatnikom wypłacającym zasiłki macierzyńskie i wyrównującym ich wysokość do kwoty świadczenia rodzicielskiego wykazanie w deklaracji ZUS DRA kwoty dopłaty do 1000 zł, która podlega finansowaniu z budżetu państwa.

Ponadto w deklaracji rozszerzone zostały pola, w których są wykazywane składki, w celu umożliwienia płatnikom składek wpisywania wysokich kwot składek, bez konieczności składania więcej niż jednego kompletu dokumentów rozliczeniowych.

Do katalogu kodów ubezpieczeniowych dodany został nowy kod świadczenia/przerwy:

329 - podwyższenie zasiłku macierzyńskiego do kwoty świadczenia rodzicielskiego.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 10 listopada 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów - Dz.U. z 2015 r., poz. 1996