"List ostrzegawczy" jako nowy środek ograniczania oszustw w VAT

Cel:

Celem wdrożenia "listu ostrzegawczego" jest ograniczenie oszustw w podatku VAT, a tym samym zabezpieczenie Skarbu Państwa przed znaczną utratą wpływów z tego tytułu, jak również ochrona interesów polskich przedsiębiorców poprzez wyeliminowanie oszustów z rynku i przywrócenie prawidłowego funkcjonowania zasad konkurencji. (...)

Narzędzia:

W "liście ostrzegawczym" opisującym najbardziej charakterystyczne znamiona ww. oszustwa znalazłoby się pouczenie o konieczności dołożenia należytej staranności, jak również podjęcia przez podatników wszelkich możliwych środków ostrożności, przy doborze dostawcy, w celu uniknięcia posądzenia o zamierzone uczestniczenie w przestępstwie VAT. Treść listu powinna wskazywać, że nieprzestrzeganie ww. zaleceń może, zgodnie z linią orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, spowodować odpowiedzialność w postaci utraty praw do odliczenia podatku VAT naliczonego przy zakupie towaru od nieuczciwego podatnika.

Proponuje się, aby "listy ostrzegawcze" były opracowywane w formie "komunikatów ostrzegawczych" dotyczących wskazanych branż narażonych na oszustwa.

Powyższe komunikaty byłyby przygotowywane przez Ministerstwo Finansów we współpracy z Ministerstwem Gospodarki, w oparciu o wyniki postępowań kontrolnych i działań analitycznych prowadzonych przez służby skarbowe, jak również w oparciu o sygnały o nadużyciach VAT przekazywane przez organizacje zrzeszające przedsiębiorców z określonej branży. Komunikaty te byłyby następnie publikowane przez właściwych Ministrów na stronach internetowych zarówno Ministerstwa Finansów, jak i Ministerstwa Gospodarki.

Adresaci:

Każdy podmiot gospodarczy będący podatnikiem VAT, działający w branży określonej w wydanym "komunikacie ostrzegawczym", a w szczególności podmioty występujące o zwrot podatku VAT.

Termin:

Zadanie długofalowe. Trwają uzgodnienia Ministra Finansów z Ministrem Gospodarki możliwości stosowania "listu ostrzegawczego" oraz formy współpracy w sprawie przygotowywania i publikowania "komunikatów ostrzegawczych".

Zwalczanie "szarej strefy" w obrocie wyrobami tytoniowymi

Cel:

Celem tego działania jest ograniczanie strat budżetu państwa z tytułu niezapłaconego podatku akcyzowego. (...)

Narzędzia:

(...) planuje się wprowadzenie w ustawie o podatku akcyzowym regulacji przewidującej opodatkowanie wytwarzania papierosów przy użyciu udostępnianych, m.in. w miejscach sprzedaży detalicznej, maszyn do automatycznego nabijania gilz papierosowych.

Adresaci:

Podmioty dokonujące obrotu suszem tytoniowym lub przetwarzające susz tytoniowy; podmioty udostępniające maszyny do automatycznego nabijania gilz papierosowych oraz wytwarzające papierosy przy użyciu takich maszyn; jednostki administracji podatkowej.

Termin:

2015 r. wejście w życie regulacji przewidujących opodatkowanie wytwarzania papierosów przy użyciu maszyn do automatycznego nabijania gilz papierosowych [zmiana ustawy o podatku akcyzowym].

VAT i podatek dochodowy w jednym urzędzie

Cel:

Aktualnie, jeśli miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie pokrywa się z miejscem zamieszkania podatnika (adresem siedziby), to w zakresie VAT i PIT (CIT) podatnik rozlicza się w różnych urzędach skarbowych. Sytuacja ta nie jest korzystna zarówno dla podatnika, jak i dla organu podatkowego.

Cele wprowadzenia proponowanego rozwiązania:

1) gromadzenie wszystkich danych podatkowych w jednym miejscu, które mają wpływ na szybkość rozpatrywania spraw, co przyczyni się do szybkości załatwienia wniosków, oszczędności związanych z czynnościami i kosztami urzędu, jak również podatnika;

2) efektywniejszy nadzór urzędu skarbowego nad działalnością podatnika:

- efektywniejsze typowanie podmiotów do kontroli w ramach ryzyka zewnętrznego;

- prowadzenie kontroli podatkowych w zakresie VAT i PIT przez jeden organ, a tym samym zmniejszenie nakładów i czasochłonności postępowań kontrolnych wpływające również na szybkość postępowań podatkowych;

- porównywanie obrotów i kosztów (zakupy na podstawie deklaracji VAT w celu sprawdzenia płatności zaliczek w ciągu roku).

3) skuteczne pobieranie, ewidencjonowanie podatków i wykonywanie zobowiązań podatkowych:

- zwiększenie szybkości i efektywności egzekucji, z uwagi na możliwość pełnego ustalenia stanu majątkowego, bez konieczności występowania do innych urzędów i przesyłania tytułów wykonawczych do realizacji;

- zwiększenie szybkości realizacji zaległości podatkowych w przypadku zwrotów/nadpłat.

Narzędzia:

Wprowadzenie w Ordynacji podatkowej zmian legislacyjnych zmierzających do ustalenia właściwości miejscowej jednego urzędu skarbowego dla jednego podatnika bez względu na rodzaj podatku. Unifikacja obejmie PIT (z wyjątkiem karty podatkowej), CIT i VAT. Dla osób fizycznych (bez względu na to, czy prowadzą działalność gospodarczą, czy nie) urzędem właściwym miejscowo powinien być urząd właściwy według adresu miejsca zamieszkania, a dla pozostałych podmiotów według adresu siedziby.

Adresaci:

Podatnicy podatku od towarów i usług wykonujący czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terenie objętym zakresem działania jednego urzędu skarbowego innego niż urząd skarbowy ich miejsca zamieszkania (siedziby).

Organ odpowiedzialny:

Minister Finansów

Termin:

Założenia ustawy przyjęte przez Radę Ministrów w marcu 2014 r. Planuje się, że przedstawione uregulowania wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.

Źródło: Działania zwiększające stopień przestrzegania przepisów podatkowych i poprawiające efektywność administracji podatkowej w latach 2014-2017 - opubl. na www.mf.gov.pl

oprac. Joanna Dmowska

ekspert w zakresie VAT, autorka licznych publikacji