PROBLEM

RADA

Tak. Wartość świadczenia polegającego na korzystaniu przez pracownika z samochodu służbowego w celach prywatnych, przysługującego na podstawie zapisu w regulaminie wynagradzania oraz częściowo odpłatnego, nie stanowi podstawy wymiaru składek ZUS.

UZASADNIENIE

Pracodawca ma prawo udostępniać pracownikowi służbowe auta do prywatnego użytku. Jednak tego typu świadczenie stanowi dla podwładnego przysporzenie majątkowe, od którego, co do zasady, należy naliczać i odprowadzać składki ZUS oraz zaliczkę na podatek dochodowy. Po spełnieniu określonych warunków tego typu świadczenie jest wyłączone z podstawy wymiaru składek. Taką możliwość przewiduje § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (dalej rozporządzenie składkowe).

W myśl przywołanego przepisu, zwolnione z oskładkowania są korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, polegające na:

● uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz

● korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Konkretne świadczenie (w części sfinansowanej przez pracodawcę) może być wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, jeżeli zatrudnione osoby:

● otrzymują je na podstawie zakładowych przepisów traktujących o kwestiach płacowych oraz

● ponoszą za nie częściową (choćby symboliczną) odpłatność.

UWAGA!

Jeżeli pracodawca ustali zasady korzystania z samochodów służbowych w celach prywatnych w odpowiednich przepisach zakładowych i jednocześnie pracownicy będą ponosili symboliczną odpłatność z tego tytułu, to takie świadczenie jest zwolnione z oskładkowania.

Uwzględniając przedstawione wyjaśnienia należy stwierdzić, że udostępnienie pracownikom na podstawie regulaminu wynagradzania firmowego auta do prywatnego wykorzystania, za z góry ustaloną odpłatnością, jest przywilejem zwolnionym ze składek ZUS. Potwierdza to interpretacja indywidualna oddziału ZUS w Lublinie z 12 lipca 2013 r. (znak: DI/200000/451/886/2013):

(...) aby korzyść materialna nie rodziła obowiązku opłacania składek, to powinna zostać przyznana pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub form usługi), a w rezultacie pracownik powinien ponieść część kosztów zakupionej przez pracodawcę usługi (...).

PRZYKŁAD

Spółka z o.o. w umowach o pracę swych pracowników zatrudnionych na stanowiskach handlowców wprowadziła zapis, na mocy którego mogą oni za pewną niewielką odpłatnością wykorzystywać służbowe pojazdy także do załatwiania prywatnych spraw. Kwestia ta w żaden sposób nie została jednak uregulowana w regulaminie wynagradzania ani w żadnym innym akcie wewnątrzzakładowym. W tej sytuacji spółka nie może zastosować wyłączenia na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia składkowego, gdyż umowa o pracę nie jest właściwą formą wskazaną w tym przepisie.

W odmienny sposób należy podejść do nieodpłatnych, prywatnych przejazdów służbowym samochodem. ZUS stoi bowiem na stanowisku, że w tym przypadku nie wolno stosować wyłączenia ze składek, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia składkowego. Przez zawarte w tym przepisie wyrażenie "przejazdów" należy rozumieć korzystanie z transportu publicznego (np. PKP, PKS) na podstawie przekazywanych przez pracodawcę biletów lub z transportu organizowanego przez pracodawcę (np. w postaci firmowego autobusu). W interpretacji indywidualnej z 29 maja 2013 r. (znak: DI/100000/451/659/2013) oddział ZUS w Gdańsku stwierdził, że:

(...) bezpłatne używanie samochodów służbowych do celów prywatnych przez pracowników nie stanowi przychodu, o którym mówi cytowany § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia, bowiem nie stanowi nabycia artykułu, przedmiotu ani usługi, a jedynie polega na bezpłatnym korzystaniu z rzeczy będącej własnością pracodawcy. (...)

Oznacza to, że takie świadczenie jest przychodem w całości wchodzącym do podstawy wymiaru składek ubezpieczeniowych.

PODSTAWA PRAWNA:

● § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - Dz.U. Nr 161, poz. 1106; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. Nr 127, poz. 860

Mariusz Pigulski

ekspert i praktyk, od ponad 12 lat zajmujący się prawem pracy i ubezpieczeń społecznych, absolwent Podyplomowego Studium Prawa Pracy na Uniwersytecie Łódzkim, autor licznych opracowań i publikacji z dziedziny kadrowo-płacowej

W następnym numerze MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń specjalnie dla prenumeratorów dodatek:

ZUS czy OFE?

a w nim:

● ile wyniesie przyszła emerytura, jeżeli osoba ubezpieczona nie będzie członkiem OFE i składka będzie przekazywana tylko do ZUS,

● jakie są plusy i minusy wyboru ZUS i OFE,

● jak złożyć wniosek o dalszym przekazywaniu składki do OFE,

● jakie są zasady dziedziczenia składki z ZUS i OFE.