Tak, istnieje możliwość zaliczania wydatków dotyczących wymienionego samochodu do kosztów prowadzonej przez Państwa klientkę działalności gospodarczej. Prawa tego nie ogranicza fakt, że Państwa klientka nie posiada uprawnień do kierowania tym samochodem. Szczegóły - w uzasadnieniu.

Kosztami ponoszonymi w celu osiągnięcia przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej są m.in. wydatki ponoszone przez podatników na używanie samochodu. Możliwość kwalifikowania tego rodzaju wydatków do kosztów nie została przez ustawodawcę uzależniona od posiadania przez podatnika prawa jazdy. Samochód może być prowadzony przez inną osobę posiadającą prawo jazdy. W opisanym przypadku taką osobą może być mąż Państwa klientki. A zatem fakt, że klientka Państwa biura nie posiada prawa jazdy, nie wyłącza możliwości zaliczania przez nią wydatków dotyczących tego samochodu do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez nią firmy. W pełni aktualne pozostaje w tym zakresie postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Białej Podlaskiej z 21 czerwca 2005 r., sygn. PDF I /415-12/05, w którym organ podatkowy uznał za prawidłowe stanowisko podatniczki, że nie jest konieczne:

(...) aby osoba prowadząca działalność gospodarczą miała obowiązek posiadania prawa jazdy w przypadku zaliczania wydatków z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego do kosztów uzyskania przychodu.

W opisanym przypadku Państwa klientka może zaliczyć samochód, o którym mowa w pytaniu, do środków trwałych i go amortyzować. Wartością początkową będzie cena jego nabycia (art. 22g ust. 11 updof). Jeżeli Państwa klientka zdecyduje się na zaliczenie samochodu do środków trwałych, muszą ją Państwo uprzedzić, że organy podatkowe w wydawanych ostatnio interpretacjach indywidualnych podkreślają, że jeżeli taki samochód jest częściowo wykorzystywany również do celów prywatnych, to wydatki związane z jego eksploatacją mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów tylko częściowo. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 20 sierpnia 2014 r., sygn. ITPB1/415-574/14/WM:

(...) wydatki na eksploatację będą stanowiły koszty uzyskania przychodu w części, w jakiej faktycznie służą uzyskiwaniu przychodów z działalności, niezależnie od tego jaką proporcję wykorzystania samochodu na cele związane z działalnością gospodarczą ustalił podatnik. Jedynie takie wydatki, które rzeczywiście związane są z wykorzystaniem samochodu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, spełniają bowiem warunki określone w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Państwa klientka może również zdecydować się na niezaliczanie tego samochodu do środków trwałych. Wadą tego rozwiązania - poza wyłączeniem możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych - jest konieczność prowadzenia ewidencji przebiegu samochodu (art. 23 ust. 1 pkt 46 oraz art. 23 ust. 5 updof).

Niezależnie od tego, czy Państwa klientka zdecyduje się zaliczyć samochód do środków trwałych, czy nie, musi być przygotowana na ewentualną konieczność udowodnienia w trakcie kontroli organom podatkowym (a przynajmniej uprawdopodobnienia), że samochód jest faktycznie wykorzystywany do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Zważywszy, że podatniczka nie posiada prawa jazdy, wskazane jest w tej sytuacji zawarcie z mężem umowy (nie musi to być umowa odpłatna) o kierowanie samochodem na potrzeby prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Nie wyłączy to co prawda całkowicie ryzyka sporu z organami podatkowymi, lecz w ocenie autora istotnie zmniejszy ryzyko powstania takiego sporu.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 22 ust. 1, art. 22a ust. 1, art. 22g ust. 11, art. 23 ust. 1 pkt 46 i art. 23 ust. 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2012 r., poz. 361; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 1328

Tomasz Krywan

prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii podatkowej, autor licznych publikacji z zakresu prawa podatkowego