Wydatki, jakie spółka poniosła na zakup kartek świątecznych - będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Wydatki poniesione za zakup szampana będą podlegały wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów. Szczegóły - w uzasadnieniu.

Podmioty gospodarcze często ponoszą w okresie świątecznym wydatki, których ujęcie w poczet kosztów uzyskania przychodów budzi wątpliwości - zarówno wśród samych podmiotów, jak i organów podatkowych. Przedmiotem tych wątpliwości są między innymi wydatki na zakup kartek świątecznych i alkoholi, które w okresie przedświątecznym są wysyłane do kontrahentów.

Przypomnijmy, że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów wydatki na reprezentację, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych (art. 16 ust. 1 pkt 28 updop i art. 23 ust. 1 pkt 23 updof).

Z uwagi na to, że przepisy podatkowe nie definiują pojęcia "reprezentacja", konieczne będzie posiłkowanie się definicją słownikową tego pojęcia. Jak zauważył Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 20 czerwca 2011 r., nr ITPB3/423-200/11/PS:

Przenosząc definicję słownikową na grunt ustaw podatkowych, zgodnie z przyjętym od lat poglądem doktryny prawa podatkowego, za reprezentację uznaje się "występowanie w imieniu podatnika (firmy), wiążące się z okazałością i wytwornością, w celu wywołania jak najlepszego wrażenia przy reprezentowaniu firmy. Reprezentacja to przede wszystkim działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, związane w szczególności z utrzymywaniem delegacji lub kontrahentów, uczestnictwem w przyjęciach związanych z pobytem tych podmiotów (...)".

Jak zatem na tym tle klasyfikować wydatki na zakup kartek świątecznych i alkoholi, wysyłanych do kontrahentów? Czy umieszczone na nich logo firmowe bądź oklejenie reklamami firmy czyni z nich artykuły reklamowe, podlegające ujęciu w koszty podatkowe?

Kartki świąteczne

Wysyłanie kartek świątecznych stanowi powszechnie przyjęty zwyczaj biznesowy. Dodatkowo, gdy zawierają one chociażby logo firmy, uznaje się je (tak wskazuje praktyka organów podatkowych) za koszt reklamy.

(...) materiały reklamowe (gadżety) o niskiej wartości (np. długopis, kubek, kalendarz, breloczek) wydawane masowo potencjalnym klientom, jak i kartki świąteczne nie mają charakteru reprezentacyjnego - ich obecność jest bowiem tak powszechna, że nie przyczynia się w znacznym stopniu do budowy wizerunku firmy i raczej to ich brak może uchodzić za odstępstwo od zwyczajowego postępowania - interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 3 marca 2008 r., nr IBPB1/415-152/08/AB.

Do zaliczenia kartek do kosztów podatkowych nie jest w opinii autora konieczne, aby zawierały one logo lub też inne znamiona reklamy firmy. Wydatki te nie są bowiem nacechowane przymiotem "reprezentacyjne". Nie są one ani okazałe, ani wystawne - chyba że wydatek na ich zakup jest naprawdę znaczny - jednakże w przypadku gdy mieści się on w "normach ogólnie przyjętych", to nie należy mieć obaw co do ich kosztowego ujęcia.

Alkohol

Ujęcie zakupionego alkoholu w poczet kosztów uzyskania przychodów stanowi jedno z zagadnień podejmowanych wielokrotnie przez organy podatkowe. Już samo enumeratywne wskazanie alkoholu jako podlegającego wyłączeniu z kosztów podatkowych (w przywołanym art. 16 ust. 1 pkt 28 updop i art. 23 ust. 1 pkt 23 updof) to dowód, że ustawodawca dokonał tego zabiegu w celu chęci całkowitej eliminacji tego kosztu podatkowego. Istnieją jednak pewne sytuacje, w których ujęcie tego wydatku w poczet kosztów podatkowych nie budzi zastrzeżeń organów podatkowych.

Jednym z takich przypadków jest spotkanie, o którym mowa w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 20 czerwca 2011 r., nr ITPB3/423-200/11/PS.:

(...) podstawowym problemem (...) jest rozstrzygnięcie, czy przedmiotowe wydatki dotyczące zakupu artykułów spożywczych, napojów (także alkoholowych), kwiatów, usług gastronomicznych i hotelowych (noclegi) dla uczestników (przede wszystkim wykonawców) organizowanych różnego rodzaju imprez kulturalnych, jak: koncertów, spektakli, plenerów, turniejów, wernisaży, wystaw, imprez na zlecenie (np. Mikołajki), świąt ogólnonarodowych oraz uroczystości ogólnomiejskich, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

(...) poniesienie ww. wydatków nie jest działaniem nakierowanym na kontakty oficjalne i handlowe z innymi podmiotami gospodarczymi, a wynika z przyjętych w tego typu działalnościach zwyczajów i uwarunkowań organizacyjnych występujących w tego typu zdarzeniach kulturalnych.

W związku z powyższym przedstawione we wniosku wydatki mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem, że nie noszą cech okazałości i wystawności wykraczającej poza przyjęte powszechnie zwyczaje.

Kolejnym przypadkiem, który nie budzi zastrzeżeń organów podatkowych, jest przekazanie alkoholi w formie próbek produktu/towaru oferowanego przez przedsiębiorstwa, co wynika z interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 4 października 2010 r., nr IBPBI/2/423-916/10/AP:

(...) działania, związane z nieodpłatnym przekazaniem w celach degustacyjnych zakupionych przez Spółkę napojów alkoholowych nie wyczerpują cytowanej wyżej definicji reprezentacji. Poniesione wydatki związane są ściśle z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą polegającą na dystrybucji napojów alkoholowych, a ich celem jest zachęcenie potencjalnych nabywców do zakupu oferowanych przez Spółkę towarów.

Zatem poniesione przez Spółkę wydatki na zakup alkoholu przekazanego na degustację mają charakter reklamowy oraz niewątpliwie wpływają na osiągane przez nią przychody, dlatego też mogą być w całości zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Można więc stwierdzić, że sytuacje, w których alkohol może zostać ujęty w kosztach podatkowych (nie mówimy tutaj o towarach do odsprzedaży, ich próbkach itp.), można by "policzyć na palcach jednej ręki". Skoro zatem wydatki na alkohol zasadniczo są traktowane jako koszt reprezentacji, to czy oklejenie tego alkoholu logo firmy nie zmienia jego funkcji z reprezentacyjnej w reklamową?

Na podstawie stanowiska organów podatkowych i sądów administracyjnych można odpowiedzieć, że nie, i to niezależnie od tego, jak bardzo ozdobimy butelkę logo firmy. Kartki świąteczne (życzenia), jak już wspomniano, to powszechnie przyjęta praktyka, zwyczaj. Nawet pomimo braku funkcji reklamowych nie są one uznawane za wydatki reprezentacyjne. Natomiast alkohol w ocenie niektórych organów podatkowych (poza funkcją dystrybucyjną i kilkoma innymi wyjątkami) nie spełnia ani funkcji reklamowej, ani reprezentacyjnej. Dodatkowo rozpowszechnianie go jest uznawane za sprzeczne z przepisami ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Reasumując, nie każdy zakup upominków będzie podlegał ujęciu w poczet kosztów podatkowych, gdyż przekazywanie ich nie zawsze łączy się z rozpowszechnianiem wiedzy o danym kontrahencie, czy też zachęcaniem do zakupów jego produktów/towarów. Wydatki na alkohol nie spełniają ww. kryteriów. Takie stanowisko potwierdził m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 20 maja 2010 r. (sygn. akt III SA/Wa 2120/09).

● art. 15 ust. 1 i art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 234, poz. 1391

● art. 22 ust. 1 i art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 234, poz. 1391

Sebastian Woźniak

księgowy