22/2014, data dodania: 03.11.2014 BILANS 2014. Jak naliczyć odsetki z tytułu niezapłaconych należności w związku z potwierdzaniem sald
W ramach inwentaryzacji rozrachunków w drodze potwierdzenia salda chcemy naliczyć naszemu kontrahentowi odsetki za zwłokę w zapłacie. Jak powinniśmy je wyliczyć?
PROBLEM
RADA
Najprościej jest skorzystać z kalkulatora odsetek, który wyliczy kwotę odsetek za zwłokę. Jednak odsetki te można również wyliczyć "ręcznie".
UZASADNIENIE
Kodeks cywilny przewiduje (art. 481 § 1 k.c), że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Do obliczenia odsetek przysługujących wierzycielowi z tytułu niezapłaconej należności stosuje się wzór określony w rozporządzeniu Ministra Finansów z 22 sierpnia 2005 r. w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, a także zakres informacji, które muszą być zawarte w rachunkach:
| Kz x L x O | = On = Opz |
| 365 |
gdzie poszczególne symbole i liczby oznaczają:
Kz - kwotę zaległości,
L - liczbę dni zwłoki,
O - stawkę odsetek za zwłokę w stosunku rocznym,
365 - liczbę dni w roku,
On - kwotę odsetek,
Opz - kwotę odsetek po zaokrągleniu.
Wyliczając kwotę odsetek należnych z tytułu nieterminowej zapłaty, należy pamiętać, że:
● naliczanie odsetek jest dobrowolne (nie ma nakazu naliczania odsetek),
● jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie jest z góry oznaczona, to należą się odsetki ustawowe (art. 481 § 1 k.c.). W chwili obecnej wynoszą one 13% w stosunku rocznym (stawka ta obowiązuje od 15 grudnia 2008 r. - wysokość odsetek ustawowych podajemy na stronie internetowej Mk w zakładce "Wskaźniki i stawki", a także w comiesięcznym dodatku papierowym "Wskaźniki i stawki"),
● jeżeli wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481 § 1 k.c). W chwili obecnej jest to jednak przepis martwy, gdyż maksymalna wysokość odsetek (art. 359 § 21 k.c.) nie może przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Ponieważ od 9 października 2014 r. stopa kredytu lombardowego wynosi 3%, odsetki maksymalne wynoszą 12%. Odsetki maksymalne są zatem na ten moment niższe niż odsetki ustawowe. W konsekwencji bezcelowe jest obecnie zawieranie umów z zapisem: W przypadku opóźnienia w zapłacie, kupujący zapłaci sprzedającemu odsetki za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych, o których mowa w art. 359 § 21 Kodeksu cywilnego,
● odsetki należy liczyć od dnia następującego po umówionym terminie płatności (dnia płatności nie należy zaliczać do okresu opóźnienia).
PRZYKŁAD
Spółka na dzień 15 listopada 2014 r. wysyła do kontrahenta pismo z prośbą o potwierdzenie salda, w którym oprócz należności głównej chce doliczyć odsetki za zwłokę z tytułu nieterminowej zapłaty. Nieuregulowana należność wynika z faktury wystawionej 20 października 2014 r. Kwota należności - 100 000 zł, termin zapłaty 14 dni - 4 listopada 2014 r.
Jednostka nie ustalała z kontrahentem indywidualnej stopy odsetek za zwłokę. Należą się jej zatem odsetki ustawowe (13%).
| 100 000 zł x 11 dni x 0,13 | = 391,78 zł |
| 365 dni |
Identyczny wynik uzyskamy, stosując kalkulator odsetek ustawowych dostępny na stronie internetowej Mk w zakładce "Kalkulatory".
PODSTAWA PRAWNA:
● art. 481, art. 359 § 21 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 121; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 827
Irena Pazio
główna księgowa, praktyk, posiada certyfikat Ministra Finansów uprawniający do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych
