4/2022 [dodatek: Dodatek specjalny ], data dodania: 29.03.2022 Otrzymywanie pomocy w związku z konfliktem w Ukrainie - skutki podatkowe dla obdarowanych
1. Podatki dochodowe - preferencje podatkowe dla korzystających z pomocy
Tabela. Zwolnienie z PIT pomocy humanitarnej - preferencje podatkowe
| Lp. | Preferencja podatkowa | Wprowadzone rozwiązanie |
| 1. | Obywatele Ukrainy nie płacą PIT od otrzymanej pomocy
| Zwolniono z podatku dochodowego pomoc humanitarną otrzymaną w okresie od 24 lutego 2022 r. do końca tego roku przez obywateli Ukrainy, którzy w tym okresie przybyli do Polski z Ukrainy, na skutek toczących się tam działań wojennych (art. 52zh updof). Zwolnienie obejmuje świadczenia uzyskiwane przez obywateli Ukrainy przybywających na terytorium RP z Ukrainy zarówno od osób fizycznych jak i firm. Zwolnienie obejmuje wszelkie świadczenia, niezależnie od ich rodzaju (pieniężne, rzeczowe oraz wszelką inną nieodpłatną pomoc). Jak wynika z informacji MF nieopodatkowaną pomocą może być np. udostępnienie lokalu mieszkalnego, zapewnienie żywności, sfinansowanie leczenia, czy też opłacenie nauki i kursów pozwalających na zmianę kwalifikacji zawodowych. Zwolniona z podatku jest również pomoc otrzymywana od organizacji pozarządowych. Ta pomoc traktowana jest bowiem jak jedna z form pomocy społecznej zwolniona z podatku na podstawie art. 21 ust 1 pkt 79 updof. |
| 2. | Pomagający nie płacą podatku dochodowego od otrzymanych darowizn i nieodpłatnych świadczeń | Otrzymujące w związku z konfliktem na Ukrainie darowizny oraz nieodpłatne świadczenia:
nie uzyskują w związku z tym przychodu podatkowego. Wyłączenie z przychodu dotyczy wartości darowizn oraz nieodpłatnych świadczeń otrzymanych w okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. (art. 52zg updof i art. 38x updop). |
| 3. | Ustalenie polskiej rezydencji podatkowej obywatela Ukrainy oświadczeniem
| Obywatel Ukrainy może potwierdzić przeniesienie na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodka interesów życiowych) poprzez złożenie oświadczenia (art. 52zj updof). Złożenie oświadczenia (pracodawcy lub innemu płatnikowi) oznacza, że obywatel Ukrainy spełnił warunek określony w art. 3 ust. 1a pkt 1 updof i tym samym jest uznawany za polskiego rezydenta podatkowego. Regulacja ta ma zastosowanie w okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. |
2. Podatek od darowizn - zwolnienie podatkowe
Tabela. Zwolnienie z podatku od darowizn
| Preferencja podatkowa | Rozwiązania podatkowe |
| Zwolnienie z podatku otrzymanych darowizn | Na podstawie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn osoby otrzymujące darowizny (także obywatele np. Ukrainy) nie płacą z tego tytułu podatku (tzn. podatku od otrzymanej darowizny), o ile wartość świadczenia nie przekracza 4902 zł w ciągu 5 lat. |
Uwaga!
Projekt specustawy o pomocy Ukrainie zawierał również przepisy, które miały pozwolić obywatelom Ukrainy przybywającym na terytorium RP z tego kraju nie płacić podatku. Zwolnione z tego podatku miały być darowizny rzeczowe oraz darowizny praw majątkowych. Ustawa w wersji przyjętej przez Sejm nie zawiera jednak ostatecznie tego przepisu.
3. Świadczenie pieniężne przysługujące z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy
Tabela. Zasady wypłaty świadczenia pieniężnego przysługującego z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy
| Wysokość świadczenia | 40 zł za osobę (zakwaterowanego i żywionego obywatela Ukrainy) dziennie. Kwota ta może być podwyższona przez wojewodę w przypadku:
|
| Uprawnieni do otrzymania świadczenia | Zapewniający zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy (każdy podmiot). |
| Okres i warunki wypłaty świadczenia | Świadczenie jest wypłacane z dołu za okres faktycznego zapewniania zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy. Okres ten nie może być dłuższy niż 60 dni. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres wypłaty świadczenia, za zgodą wojewody, może zostać przedłużony na okres dłuższy niż 60 dni. |
| Warunki formalne uzyskania świadczenia | Złożenie wniosku w urzędzie gminy (wniosek jest rozpatrywany w terminie miesiąca od dnia jego złożenia). |
| Skutki podatkowe otrzymania świadczenia | Świadczenie zostało zwolnione z PIT i CIT (art. 52zi updof i art. 38z updop). |
Źródło:
- komunikaty MF z 3, 7 i 15 marca 2022 r. pt. "Pomoc dla obywateli Ukrainy z preferencjami podatkowymi", "Pomoc Ukrainie z preferencjami podatkowymi", "Rozwiązania MF w ustawie dotyczącej pomocy obywatelom Ukrainy uciekającym przed wojną" - opubl. na mf.gov.pl
Podstawa prawna:
-
art. 38x ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 1800; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 830
-
art. 52zg-52zj ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 830
-
art. 9 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 1043
-
rozporządzenie Rady Ministrów z 15 marca 2022 r. w sprawie maksymalnej wysokości świadczenia pieniężnego przysługującego z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy oraz warunków przyznawania tego świadczenia i przedłużania jego wypłaty - Dz.U. z 2022 r. poz. 605
