Biuletyn Głównego Księgowego 11/2021, data dodania: 17.11.2021

Polski Ład - tabela zmian wprowadzonych przez Sejm

1 października 2021 r. Sejm przyjął projekt zmian podatkowych w ramach programu gospodarczego Polski Ład. Sejm zdecydował się wprowadzić poprawki w stosunku do pierwotnej wersji projektu. Polegały one na modyfikacji niektórych z początkowo zaproponowanych rozwiązań lub wprowadzeniu zupełnie nowych. Teraz projektem zajmie się Senat. Poniżej przedstawiamy tabelaryczne zestawienie zmian wprowadzonych w Polskim Ładzie przez Sejm.

1

2

Lp.

PIT

1

2

1.

Więcej podmiotów uprawnionych do korzystania z ulgi dla klasy średniej

Krąg podmiotów uprawnionych do skorzystania z ulgi dla klasy średniej został rozszerzony o przedsiębiorców:

  • rozliczających się według skali podatkowej oraz
  • uzyskujących łączne przychody pomniejszone o koszty prowadzenia działalności gospodarczej

    (z wyłączeniem kosztów składek na ubezpieczenia społeczne) w przedziale od 68 412 zł do

    133 692 zł rocznie, czyli miesięcznie od 5701 zł do 11 141 zł.

Według pierwotnej wersji projektu do skorzystania z tej ulgi miały być uprawnione tylko osoby wykonujące swoje obowiązki na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy.

2.

Kolejna modyfikacja zasad naliczania składki zdrowotnej

Od 1 stycznia 2022 r. zmianie ma ulec sposób naliczania składki zdrowotnej. W pierwotnej wersji Polskiego Ładu zakładano, że przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej oraz liniowo będą płacili składkę zdrowotną w wysokości 9% faktycznie uzyskiwanych dochodów.

Sejm zdecydował, że ten sposób naliczania składki zdrowotnej obejmie tylko przedsiębiorców opodatkowanych według skali podatkowej. Przedsiębiorcy opłacający PIT liniowo mają natomiast płacić składkę zdrowotną w wysokości 4,9% dochodów, jednak nie mniej niż kwota odpowiadająca 9%:

1) minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia roku składkowego - w przypadku składki obliczanej od miesięcznej podstawy jej wymiaru;

2) iloczynu liczby miesięcy w roku składkowym i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu tego roku składkowego - w przypadku składki obliczanej od rocznej podstawy jej wymiaru.

Sejm nie wycofał się z decyzji likwidującej możliwość odliczania składki zdrowotnej od podatku. Obecnie podatnik może odliczyć od podatku 7,75% podstawy wymiaru tej składki. W 2022 r. składka zdrowotna nie będzie w ogóle podlegała odliczeniu.

3.

Ograniczenia w sposobie opodatkowania prywatnego najmu odroczone do 1 stycznia 2023 r.

Zdecydowano się odsunąć w czasie wprowadzenie niekorzystnych zmian dotyczących sposobu opodatkowania prywatnego najmu. Mają one zacząć obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2023 r., a nie, jak pierwotnie zakładano, od 1 stycznia 2022 r. Dzięki tej zmianie dopiero od 1 stycznia 2023 r. wejdzie w życie zasada, że przychody z prywatnego najmu, podnajmu, dzierżawy mogą być

opodatkowane wyłącznie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Zmiana ta będzie oznaczać, że w rozliczeniach z urzędem skarbowym podatnik nie będzie mógł uwzględniać poniesionych kosztów, a od kwoty otrzymanej od najemcy (dzierżawcy) będzie musiał odprowadzić podatek w wysokości 8,5%, a jeżeli jego przychody przekroczą 100 000 zł rocznie - 12,5%.

4.

Wydłużenie okresu odliczania ulgi na remont i konserwację zabytkowych nieruchomości

z 5 do 6 lat

Zdecydowano się wydłużyć okres odliczania ulgi na remont i konserwację zabytkowych nieruchomości do 6 lat. W pierwotnym projekcie Polskiego Ładu zakładano, że podatnik będzie miał prawo odliczać tę ulgę tylko przez 5 lat.

5.

Przywrócenie możliwości wykorzystania całej ulgi na dziecko przez rodziców, którym zabraknie podatku do jej odliczenia

Ulga na dziecko jest odliczana od podatku. Obecnie rodzice, którym "zabraknie podatku" do wykorzystania całej przysługującej im ulgi, mają możliwość uzyskania zwrotu brakującej różnicy do wysokości kwoty opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne. W pierwotnej wersji projektu Polskiego Ładu zamierzano ograniczyć to prawo tylko do wysokości opłaconych przez rodziców składek na ubezpieczenia społeczne. Taki zapis powodowałby, że część rodziców nie otrzymałaby zwrotu brakującej różnicy w całości. Sejm zdecydował się jednak przywrócić obecnie obowiązujący stan prawny.

6.

Zmiany w ulgach dla Polaków powracających z zagranicy

Aby zachęcić Polaków mieszkających za granicą do powrotu do kraju, Polski Ład przewiduje dla takich podmiotów korzystne rozwiązania podatkowe. W stosunku do pierwotnego projektu zdecydowano się jednak na:

  • zastąpienie ulgi na powrót zwolnieniem podatkowym



Ulga na powrót, którą przewidywały regulacje zawarte w pierwotnej wersji Polskiego Ładu, została zastąpiona przez nowe zwolnienie podatkowe. Ma ono wynosić 85 528 zł rocznie. Ze zwolnienia - analogicznie jak to miało być w przypadku ulgi na powrót - będą mogły skorzystać osoby, które przez minimum 3 lata mieszkały i pracowały za granicą i które zdecydują się na powrót i zmianę rezydencji podatkowej na polską. Sejm zdecydował się doprecyzować, że z omawianego zwolnienia będą mogły skorzystać osoby, które mają polskie obywatelstwo albo Kartę Polaka. Fakt zamieszkiwania poza krajem osoby te będą mogły potwierdzać nie tylko, jak zakładano w pierwotnym projekcie, certyfikatem rezydencji, ale również innymi dokumentami, takimi jak np. dokumenty dotyczące pracy czy zameldowania za granicą;

  • przesunięcie terminu składania wniosków o abolicję podatkową



Zdecydowano się na przesunięcie terminu składania wniosków o opodatkowanie nieujawnionych dotychczas dochodów 8% ryczałtowym podatkiem dochodowym. Zadeklarowany w ten sposób dochód ma być zwolniony z dodatkowego opodatkowania i z ewentualnych odsetek. Pierwotnie proponowano, aby podatnicy mogli składać takie wnioski od 1 lipca 2022 r. do końca grudnia 2022 r. Przyjęta przez Sejm poprawka zakłada, że będzie to można zrobić w okresie od 1 października 2022 r. do 31 marca 2023 r.

7.

Wprowadzenie zerowego PIT dla rodzin 4+

To nowa preferencja podatkowa zaproponowana przez Sejm. Jest skierowana do rodziców (w tym zastępczych i opiekunów prawnych), którzy wychowują co najmniej 4 dzieci, niezależnie od tego, czy są pracownikami, przedsiębiorcami, wychowują dzieci razem czy są samotnymi rodzicami.

Każdy rodzic co najmniej czwórki dzieci, który zarabia do 85 528 zł, nie będzie płacić PIT. Rodzice opodatkowujący przychody według skali podatkowej będą dodatkowo mogli skorzystać z kwoty wolnej od podatku, która od 1 stycznia 2021 r. ma wynieść 30 000 zł. To oznacza brak obowiązku zapłaty PIT przy zarobkach do 115 528 zł.

8.

Wprowadzenie zerowego PIT dla seniorów

To nowa preferencja podatkowa zaproponowana przez Sejm. Dzięki niej osoby, które mimo osiągnięcia uprawnień do emerytury zrezygnują z jej pobierania i będą nadal aktywne zawodowo, nie zapłacą PIT. Roczny limit przychodów wolnych od podatku ma wynosić 85 528 zł.

Z preferencji będą mogli skorzystać seniorzy osiągający przychód z pracy, ze stosunku służbowego, z pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, umów zlecenia, a także seniorzy będący przedsiębiorcami, niezależnie od tego, czy rozliczają się według skali podatkowej, czy wybiorą liniowy 19% PIT, czy ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

 

Jeżeli uprawniony do ulgi złoży stosowne oświadczenie pracodawcy lub zleceniodawcy, to zwolnienie z podatku będzie można stosować już przy poborze miesięcznej zaliczki na PIT.

Lp.

Ryczałt ewidencjonowany i karta podatkowa

1.

Zmiana zasad naliczania składki zdrowotnej

Zdecydowano się zmodyfikować zasady naliczania składki zdrowotnej. W przypadku podatników opłacających:

  • ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - ustanowiono progi przychodowe, od których będzie zależała wysokość płaconej składki; przykładowo dla osób fizycznych o rocznych przychodach do 60 000 zł składka wyniesie 9% od kwoty 60% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku; w pierwotnej wersji projektu zakładano, że składka będzie naliczana od przychodu pomniejszonego o zapłacone składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe i będzie wynosiła 1/3 stawki ryczałtu, zastosowanej przy opodatkowaniu tego przychodu,
  • kartę podatkową - składka zdrowotna będzie wynosiła 9% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia danego roku podatkowego; w pierwotnej wersji projektu zakładano, że składka zdrowotna będzie liczona od średniego wynagrodzenia.

Sejm utrzymał decyzję o likwidacji możliwości odliczania składki zdrowotnej od ryczałtu i karty podatkowej.

Lp.

PIT/CIT - zmiany wspólne

1.

Likwidacja możliwości amortyzacji nieruchomości mieszkalnych dopiero od 1 stycznia 2023 r.

Zdecydowano się odsunąć w czasie likwidację możliwości amortyzacji:

  • budynków mieszkalnych,
  • lokali mieszkalnych stanowiących odrębną nieruchomość,
  • spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego,
  • prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej

- stanowiących środki trwałe i wartości niematerialne i prawne w prowadzonej działalności gospodarczej.

Zmiana w tym zakresie ma zacząć obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2023 r., a nie, jak pierwotnie zakładano, od 1 stycznia 2022 r.

2.

 

Wydłużenie okresu odliczania ulgi na prototyp z 2 do 6 lat

Zdecydowano się wydłużyć okres odliczenia ulgi na prototyp do 6 lat. W pierwotnym projekcie zakładano, że podatnik będzie miał prawo odliczać tę ulgę tylko przez 2 lata.

Lp.

CIT

1.

 

Doprecyzowanie przepisów dla podatkowych grup kapitałowych (PGK)

W ramach opodatkowania dochodu w PGK doprecyzowano, że kwota obniżenia dochodu o stratę poniesioną przed wejściem do PGK nie może przekroczyć 50% wysokości straty oraz nie może przekroczyć kwoty dochodu ze źródła przychodów osiągniętego w roku podatkowym, za który dokonuje się tego obniżenia, przez spółkę wchodzącą w skład podatkowej grupy kapitałowej, która poniosła tę stratę (planowany art. 7a ust. 5 updop). W projekcie brakowało zapisu, że rozliczenia takiej straty może dokonać tylko spółka, która tę stratę poniosła. Sejm doprecyzował ten przepis.

2.

 

Poprawiony błąd w przepisach o ryczałcie od dochodów kapitałowych

Poprawka w przepisach o ryczałcie od dochodów kapitałowych polegała na korekcie obowiązku podatnika, który wybrał ten sposób opodatkowania (planowany art. 7aa ust. 9 pkt 2 updop). I tak, po zmianie podatnik taki ma mieć obowiązek wykazania przychodów, kosztów oraz dochodów z przekształcenia w zeznaniu rocznym składanym do końca trzeciego miesiąca pierwszego roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek. Pierwotnie w projekcie błędnie była mowa o zeznaniu składanym do końca szóstego miesiąca pierwszego roku opodatkowania.

3.

 

Tylko bilety dla pracowników podlegają odliczeniu w ramach ulgi na ekspansję

W ramach tzw. ulgi na ekspansję za koszty uzyskania przychodów poniesione w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów uznawane mają być m.in. wydatki dotyczące uczestnictwa w targach, poniesione na:

a) organizację miejsca wystawowego,

b) zakup biletów lotniczych dla pracowników,

c) zakwaterowanie i wyżywienie dla pracowników (planowany art. 18eb ust. 7 pkt 1 updop).

Poprzednia wersja tego przepisu (z rządowego projektu) była mniej precyzyjna i mogła sugerować, że kosztami są nie tylko bilety lotnicze pracowników.

4.

 

Mali podatnicy w większym stopniu skorzystają z ulgi na terminal

W porównaniu z projektem w ustawie przyjętej przez Sejm rozszerzono zakres zapisu o niestosowaniu do korzystających z ulgi na terminal wyłączenia z kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie (art. 16 ust. 1 pkt 48 updop). Zgodnie z projektem art. 16 ust. 1 pkt 48 updop miał nie dotyczyć podatników, którzy odliczyli wydatki na nabycie terminala płatniczego oraz wydatki związane z obsługą transakcji płatniczych przy użyciu terminala płatniczego (planowany art. 18ef ust. 1 updop). Sejm dodał, że wyłączenie art. 16 ust. 1 pkt 48 updop dotyczy także małych podatników, którzy korzystają z ulgi na terminal przewidzianej w art. 18ef ust. 2 updop (planowany art. 18ef ust.14 updop). Zmiana ta jest zatem korzystna dla tego rodzaju podatników.

5.

 

Wybór estońskiego CIT ma być możliwy także w trakcie roku podatkowego

Obecnie możliwe jest zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem, według ustalonego wzoru, właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym podatnik ma być opodatkowany ryczałtem. Sejm poprawił projekt ustawy o Polskim Ładzie, tak by umożliwić składanie zawiadomienia o wyborze estońskiego CIT także w trakcie trwania roku podatkowego. Poprawka Sejmu do projektu umożliwia składanie zawiadomienia o wyborze tej formy opodatkowania przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego. Warunkiem ma być tu:

  • zamknięcie ksiąg rachunkowych podatnika na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem oraz
  • sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami o rachunkowości.

W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem (planowany art. 28j ust. 5 updop).

Sejm dodał także w Polskim Ładzie zapisy o tym, że jeżeli podatnik dokonał wyboru podatkowania estońskim CIT przed upływem przyjętego roku podatkowego, to:

  • miesiąc poprzedzający pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem jest ostatnim miesiącem roku podatkowego tego podatnika (planowany art. 8 ust. 6a updop),
  • za pierwszy rok podatkowy opodatkowania ryczałtem uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do końca miesiąca przyjętego przez podatnika roku obrotowego (planowany art. 28e ust. 2 updop).

6.

 

Mniej elementów w dokumentacji podatkowej

Obecnie lokalna dokumentacja cen transferowych może nie zawierać analizy porównawczej lub analizy zgodności w przypadku transakcji kontrolowanych spełniających kryteria, o których mowa w art. 11f i art. 11g updop. Oznacza to, że tych elementów nie muszą zawierać dokumentacje sporządzane dla transakcji kontrolowanych:

  • stanowiących usługi o niskiej wartości dodanej,
  • dotyczących pożyczek (art. 11q ust. 3 updop).

Polski Ład wprowadza tu zmiany i zgodnie z przyjętą poprawką Sejmu tych elementów nie będą musiały zawierać dokumentacje podatkowe sporządzane dla:

  • transakcji kontrolowanych zawieranych przez podmioty powiązane będące mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą,
  • transakcji innych niż transakcje kontrolowane, o których mowa w art. 11o ust. 1 i 1a (chodzi o transakcje inne niż dokonywane z podmiotami mającymi miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową).

Obecnie obowiązujący przepis art. 11q ust. 3 updop ma natomiast zostać uchylony.

7.

 

Nowe wyłączenie dla opodatkowanych minimalnym podatkiem dochodowym

W ramach poprawiania Polskiego Ładu Sejm dodał nowe wyłączenie z minimalnego podatku dochodowego. Podatek ten nie będzie miał także zastosowania do podatników wchodzących w skład grupy co najmniej dwóch spółek, w której jedna spółka posiada przez cały rok podatkowy bezpośrednio 75% udział odpowiednio w kapitale zakładowym, kapitale akcyjnym lub udziale kapitałowym pozostałych spółek wchodzących w skład tej grupy, jeżeli:

  • rok podatkowy spółek obejmuje ten sam okres oraz
  • obliczony za rok podatkowy udział łącznych dochodów spółek w ich łącznych przychodach jest większy niż 1%

- przy czym przy ustalaniu tych warunków uwzględnia się wyłącznie spółki będące polskimi rezydentami podatkowymi.

Lp.

VAT

1.

 

Wspólne rozliczenia w ramach grupy VAT dopiero od 1 lipca 2022 r.

Zdecydowano się na przesunięcie terminu wejścia w życie przepisów dotyczących grup VAT. Mają one zacząć obowiązywać dopiero od 1 lipca 2022 r., a nie, jak pierwotnie zakładano, od 1 stycznia 2022 r. W wyniku planowanych zmian dostawy towarów i świadczenie usług przez podmioty należące do grupy VAT na swoją rzecz nie będą stanowiły czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Oznacza to neutralność podatkową wewnątrz grupy VAT, a co za tym idzie - brak fakturowania wewnątrz grupy. Ponadto grupa VAT będzie składała jeden zbiorczy plik JPK_VAT zamiast oddzielnych plików składanych przez poszczególnych członków grupy.

2.

Więcej podmiotów uprawnionych do składania kwartalnych deklaracji VAT

Rozszerzono krąg podmiotów uprawnionych do składania kwartalnych deklaracji VAT. Od 1 stycznia 2022 r. będą je mogli składać nie tylko mali podatnicy VAT, ale również podatnicy opodatkowani estońskim CIT, jeżeli wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) u nich nie przekroczy w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 4 000 000 euro; przeliczenia kwoty wyrażonej w euro ma się dokonywać według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.

3.

Nowe przyczyny powodujące utratę prawa do kwartalnego rozliczania VAT

Rozszerzono katalog przypadków, w których podatnicy utracą prawo do kwartalnego rozliczania VAT. Zmiany te mają dotyczyć podatników opodatkowanych estońskim CIT i są związane z umożliwieniem im od 1 stycznia 2022 r. składania deklaracji kwartalnych (zob. pkt 2 powyżej). Od 1 stycznia 2022 r. podatnik opodatkowany estońskim CIT utraci prawo do kwartalnego rozliczania VAT, gdy:

  • wartość jego sprzedaży w danym roku przekroczy wyrażoną w złotych kwotę odpowiadającą równowartości 4 000 000 euro. Przeliczenia kwoty wyrażonej w euro dokonywać się będzie według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł,
  • przestanie spełniać warunki do opodatkowania w tej formie.

 

Podstawa prawna:

art. 1, art. 2, art. 14 i art. 71 ustawy z 1 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - ustawa została skierowana do Senatu

 

Sławomir Biliński

prawnik, redaktor "MONITORA księgowego", ekspert podatkowy, autor licznych publikacji

z prawa podatkowego i gospodarczego

 

Katarzyna Wojciechowska

prawnik, ekspert w zakresie podatków dochodowych, redaktor "MONITORA księgowego"

 

Inforakademia
Notyfikacje

Czy chcesz otrzymywać informacje o najnowszych szkoleniach? Zgódź się na powiadomienia od wideoakademii

Powiadomienia można wyłączyć w preferencjach systemowych
NIE NIE
TAK TAK