Dodatek stażowy za część miesiąca po powrocie pracownicy z urlopu rodzicielskiego

PYTANIE: Pracownica jednostki pomocy społecznej przebywała na urlopie rodzicielskim, a od 25 lipca 2019 r. złożyła wniosek o urlop wypoczynkowy. Zgodnie z regulaminem wynagradzania ośrodka, dodatek za wysługę lat przysługuje za czas choroby pracownika i opieki nad chorym dzieckiem lub chorym członkiem rodziny. Dodatek ten był zatem wliczany do podstawy zasiłku macierzyńskiego. W jaki sposób należy obliczyć jego wartość za czas urlopu wypoczynkowego? Czy prawidłowe jest wypłacenie pracownicy dodatku za cały lipiec w pełnej wysokości? Czy postąpiliśmy prawidłowo, wliczając dodatek stażowy do podstawy zasiłku macierzyńskiego?

ODPOWIEDŹ: W przedstawionej sytuacji dodatek za wysługę lat został pracownicy słusznie wliczony do podstawy zasiłku macierzyńskiego przysługującego za czas przebywania na urlopie rodzicielskim. Nie byłaby jednak prawidłowa jego wypłata w pełnej miesięcznej wysokości, gdyż stanowi on procent od wynagrodzenia zasadniczego, które za lipiec powinno zostać ustalone w wartości proporcjonalnej do okresu po powrocie z urlopu rodzicielskiego.

UZASADNIENIE: Zasady wynagradzania pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej regulują przepisy ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (dalej: ustawa o pracownikach samorządowych) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (dalej: rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych). Zgodnie z art. 36 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie zasadnicze, dodatek za wieloletnią pracę, nagroda jubileuszowa oraz jednorazowa odprawa w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz dodatkowe wynagrodzenie roczne na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Dodatek stażowy pracownika pomocy społecznej

Dodatek za wieloletnią pracę jest zatem obligatoryjnym składnikiem wynagrodzenia pracowników samorządowych, a jego przyznanie nie może zależeć od uznania pracodawcy. Ponadto dodatek ten przewiduje się wobec wszystkich pracowników samorządowych, bez względu na podstawę zatrudnienia w samorządzie: zarówno zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, powołania czy wyboru, jak i istniejącego jeszcze w samorządach mianowania.

Zgodnie z art. 38 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych, do otrzymywania pierwszego dodatku za wieloletnią pracę w wysokości 5% wynagrodzenia zasadniczego uprawnieni są pracownicy, którzy przepracowali przynajmniej 5 lat. Dodatek ten rośnie następnie z każdym rokiem o 1%. Maksymalną granicą dodatku jest wysokość 20%, do której prawo pracownik nabywa po 20 latach pracy. Do okresów zatrudnienia, od których zależy prawo do dodatku, wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Okres choroby a wysługa lat

Kwestię wypłaty dodatku za wieloletnią pracę reguluje również rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Zgodnie z zawartym w nim § 7 ust. 2, dodatek stażowy przysługuje pracownikowi samorządowemu za dni, za które otrzymuje on wynagrodzenie, oraz za dni nieobecności w pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby albo konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny, za które pracownik samorządowy otrzymuje z tego tytułu zasiłek z ubezpieczenia społecznego. Ustawodawca nie przewidział rozszerzenia uprawnień do dodatku za wysługę lat za czas nieobecności związanej z macierzyństwem czy rodzicielstwem.

Dodatek stażowy w czasie macierzyństwa

Przepisy wewnętrzne jednostki pomocy społecznej, np. regulamin wynagradzania, mogą jednak zawierać postanowienia korzystniejsze dla pracownika. Jeśli regulamin rozszerza uprawnienie do dodatku za wysługę lat również za czas przebywania pracownika na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie rodzicielskim lub na urlopie ojcowskim, wówczas należy przyjąć zasady jego wypłaty analogicznie do czasu choroby czy opieki. W takim przypadku powinno się go wypłacać obok zasiłku macierzyńskiego i nie może on być wówczas wliczany do podstawy zasiłku macierzyńskiego (patrz: PRZYKŁAD 1).

PRZYKŁAD 1

Regulamin wynagradzania domu pomocy społecznej zawiera zapis:

(…) Dodatek stażowy jest wypłacany przez okres niezdolności do pracy lub też innej usprawiedliwionej nieobecności, za którą przysługuje zasiłek lub inne świadczenie z ubezpieczenia społecznego. (…)

Dodatek za wysługę lat pracownikom zatrudnionym w tej jednostce powinien być wypłacany w pełnej wysokości za czas wszystkich usprawiedliwionych absencji, również za czas pobierania zasiłku macierzyńskiego.

Jeżeli jednak regulacje wewnętrzne jednostki przewidują, że dodatek stażowy jest wypłacany tylko za okresy:

• za które pracownik otrzymuje wynagrodzenie,
• za dni nieobecności w pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby, albo
• za okres konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny, za które pracownik otrzymuje z tego tytułu zasiłek z ubezpieczenia społecznego

- należy uznać, że w trakcie zasiłku macierzyńskiego dodatek stażowy nie powinien być wypłacany. Będzie on stanowił natomiast podstawę ustalenia wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Tak też jest w przypadku opisanym w pytaniu. Jednostka pomocy społecznej w swoich wewnętrznych regulacjach nie rozszerzyła prawa do dodatku stażowego pracownicy za czas absencji związanej z przebywaniem pracownika na urlopach związanych z rodzicielstwem. Oznacza to, że dodatek stażowy powinien zostać wliczony do podstawy zasiłku macierzyńskiego, natomiast od dnia zakończenia urlopu rodzicielskiego będzie on pracownicy przysługiwał w wysokości obliczonej procentowo od wynagrodzenia zasadniczego (patrz: PRZYKŁAD 2).

Obliczanie wynagrodzenia za część miesiąca po zakończeniu urlopu rodzicielskiego

Za okres przebywania na urlopie rodzicielskim pracownikowi przysługuje wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy obliczony na zasadach określonych w ustawie z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. W przypadku nieobecności pracownika przez część miesiąca z powodu urlopu rodzicielskiego mogą pojawić się problemy dotyczące sposobu obliczenia wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca, w tym za czas przebywania pracownika na urlopie wypoczynkowym, który traktuje się na równi z okresem świadczenia pracy. Zasady te określa § 11 rozporządzenia z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.

Jeżeli pracownik był nieobecny w pracy przez część miesiąca, a za pozostałą część otrzymał od pracodawcy wynagrodzenie chorobowe lub pobierał m.in.:

• zasiłek chorobowy,
• zasiłek macierzyński,
• zasiłek opiekuńczy,
• świadczenie rehabilitacyjne

- wówczas wynagrodzenie określone stawką miesięczną w stałej wysokości za przepracowaną część miesiąca należy wyliczyć w następujący sposób:

1. pełne miesięczne wynagrodzenie należy podzielić przez 30 (bez względu na liczbę dni miesiąca),
2. otrzymaną kwotę pomnożyć przez liczbę dni choroby wynikającą ze zwolnienia lekarskiego,
3. otrzymaną kwotę odjąć od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.

PRZYKŁAD 2

Pracownica jednostki pomocy społecznej przebywająca na urlopie rodzicielskim, od 25 lipca 2019 r. złożyła wniosek o urlop wypoczynkowy. W lipcu skorzystała z 5 dni wypoczynku (40 godzin). Pracownica otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 3150 zł i ma prawo do dodatku za wieloletnią pracę w wysokości 12% wynagrodzenia zasadniczego. W lipcu przysługuje jej zasiłek macierzyński za 24 dni. Za pozostałe dni miesiąca pracodawca wypłaci jej wynagrodzenie obliczone według następujących zasad:

Krok 1. Ustalenie kwoty wynagrodzenia zasadniczego

3150 zł ÷ 30 = 105 zł

105 zł × 24 dni = 2520 zł

3150 zł - 2520 zł = 630 zł.

Krok 2. Ustalenie kwoty dodatku za wysługę lat

630 zł × 12% = 75,60 zł.

Za lipiec pracownicy należy zatem wypłacić wynagrodzenie w wysokości 630 zł + 75,60 zł = 705,60 zł.

PODSTAWY PRAWNE

• art. 36 ust. 2 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1260; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1669)

• § 7 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 936; ost.zm Dz.U. z 2018 r. poz. 2437)

• § 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 927)

©℗

ANNA KOPYŚĆ

ekspert prawa pracy i wynagrodzeń, szkoleniowiec, autor licznych opracowań i publikacji z dziedziny kadrowo-­płacowej, redaktor merytoryczny dwutygodnika "Rachunkowość Budżetowa"