Tarcza finansowa PFR - odpowiedzi na pytania Czytelników

Wielu przedsiębiorców ubiegających się o subwencje w ramach tzw. tarczy finansowej PFR napotyka w praktyce na wiele problemów. Odpowiadamy na przedstawione nam wątpliwości przedsiębiorców.

Przypominamy, że tarcza finansowa to program skierowany do firm, których przychody spadły w związku z COVID-19 po 1 lutego 2020 r. o co najmniej 25% w dowolnym miesiącu w porównaniu do poprzedniego miesiąca lub analogicznego okresu roku ubiegłego. Inne warunki uczestnictwa w programie to m.in. prowadzenie działalności na dzień 31 grudnia 2019 r. i niezaleganie ze składkami i podatkami. Przy tym rozłożenie płatności na raty lub jej odroczenie nie jest uznawane za zaległość. Co ważne, należy zaznaczyć, że zdolność kredytowa nie jest warunkiem otrzymania wsparcia. O pomoc mogą wystąpić przedsiębiorcy mikro, mali i średni za pośrednictwem systemów bankowości elektronicznej wybranych banków. Duzi przedsiębiorcy występują o pomoc bezpośrednio do PFR. Rozmiar pomocy zależy od formy i skali prowadzenia działalności. Przy tym część środków przekazywana będzie bezzwrotnie, o ile przedsiębiorca spełni wskazane w programie warunki.

Więcej informacji znajdą Państwo na stronie: pfr.pl/tarcza.html.

1. Czy z dofinansowania z PFR mogą korzystać rolnicze spółdzielnie produkcyjne płacące za członków i kandydatów składki ZUS

Rada

Niestety, w praktyce banki uczestniczące w realizacji programu tarcza finansowa odmawiają prawa do skorzystania z tego programu w sytuacji gdy dana spółdzielnia nie zatrudnia żadnej osoby na podstawie stosunku pracy (w rozumieniu Kodeksu pracy). Z pomocy nie skorzystają spółdzielnie, w których pracę wykonują wyłącznie członkowie spółdzielni. Przy ustalaniu prawa do korzystania z subwencji w ramach tarczy finansowej PFR nie są bowiem zaliczane osoby wykonujące pracę w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych w charakterze członka spółdzielni oraz inne osoby wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, niebędące członkami i wynagradzane jak członkowie spółdzielni, w tym domownicy i kandydaci na członka. Dzieje się tak pomimo tego, że osoby te są objęte ubezpieczeniem społecznym ZUS i zgłoszone do tego ubezpieczenia.

Sprawa ta stała się przedmiotem wystąpień do PFR m.in. Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych. Podnoszone jest m.in., że taka dyskryminacja spółdzielni nie powinna mieć miejsca. Niestety na moment pisania tej odpowiedzi nie jest jasne czy zasady przyznawania subwencji PFR zostaną w tym zakresie odpowiednio zmienione.

2. Czy spółka z o.o. z kapitałem zagranicznym może skorzystać z tarczy antykryzysowej

Rada

Tak, ponieważ jak rozumiemy spółka z o.o. zarejestrowana jest na terenie Polski i tu zatrudnia pracowników, zatem na pewno może wystąpić o pomoc. Posiadanie kapitału zagranicznego nie jest przeszkodą. Zastrzec tu należy, że w przypadku gdy np.

• przedsiębiorca zagraniczny prowadzi działalność w Polsce, ale nie jest zarejestrowany na terenie Polski (np. poprzez oddział),
• beneficjent rzeczywisty pomocy (w praktyce właściciel spółki) jest zarejestrowany w tzw. raju podatkowym

- nie można ubiegać się o wsparcie w ramach programu.

Warto tu wyjaśnić, że zgdnie z pierwszymi informacjami o omawianą subwencję PFR mogły się ubiegać jedynie firmy, których tzw. beneficjent rzeczywisty (w praktyce właściciel) posiadał polską rezydencję podatkową i rozliczał podatki na terenie Polski przez ostatnie dwa lata. Odejście od tej zasady było możliwe jedynie w sytuacji zobowiązania się beneficjenta do przeniesienia rezydencji na terytorium RP w ciągu dziewięciu miesięcy od otrzymania wsparcia. Ten warunek w praktyce wykluczał z programu przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym.

W obecnym brzmieniu regulacji o tarczy warunek ten korzystnie dla przedsiębiorców zmieniono. Rejestracją w Polsce i rezydencją podatkową w Europejskim Obszarze Gospodarczym powinno legitymować się przedsiębiorstwo (a nie właściciel). Beneficjent rzeczywisty nie może natomiast mieć rezydencji w raju podatkowym. Odejście od tej zasady możliwe jest tylko w sytuacji zobowiązania przedsiębiorcy i/lub jego głównego beneficjenta rzeczywistego do przeniesienia rezydencji podatkowej na teren Europejskiego Obszaru Gospodarczego w terminie do dziewięciu miesięcy od dnia udzielenia finansowania w ramach tarczy.

3. Czy mikrofirma niebędąca podatnikiem VAT może skorzystać z subwencji PFR

Rada

Z odpowiedzi udzielanych przez PFR wynika, że w takiej sytuacji także przedsiębiorcy niebędący podatnikami VAT mogą otrzymać wsparcie. W ich przypadku weryfikacja spadku obrotów powinna odbywać się na podstawie oświadczenia zawartego w umowie subwencji składanego z uwzględnieniem dostępnych dokumentów księgowych. Podlegać ocenie dla celu określenia wielkości spadku obrotów może przychód z innych źródeł (tzw. przychód operacyjny) w rozumieniu ustawy CIT albo przychód w rozumieniu ustawy PIT. Przykładowo, w przypadku przedsiębiorców korzystających z karty podatkowej (niebędących czynnymi podatnikami VAT), przychody ze sprzedaży przedsiębiorca szacuje na podstawie wystawionych faktur lub rachunków.

Niestety, w praktyce systemy informatyczne banków eliminowały "nievatowców" z możliwości wnioskowania o subwencję w ramach tarczy finansowej. System wnioskowania o subwencję PFR weryfikował informację o spadku obrotów poprzez deklarację VAT-7 lub JPK. Takie podmioty nie mogą wpisać takich informacji i ich wnioski są odrzucane. W tej sytuacji pozostaje bezpośredni kontakt z PFR. Przy tym od 28 maja wprowadzona została możliwość kontaktu z PFR przez system bankowy w celu złożenia indywidualnych wyjaśnień. To z tej możliwości powinni skorzystać przedsiębiorcy, którzy przez ograniczenia systemu nie dostali subwencji.

4. Czy do ustalenia wysokości pożyczki PFR trzeba przeliczyć zlecenie na etat

Rada

Ustalając poziom subwencji finansowej, należy brać pod uwagę każdą osobę spełniającą definicję pracownika, ustaloną na potrzeby tarczy finansowej. Dotyczy to także zatrudnionych na zlecenie, których należy traktować jak zatrudnionych na etat (jeden zleceniobiorca równa się jeden etat). Potwierdza to PFR i podaje w odpowiedziach na najczęstsze pytania następujący przykład

PFR

jeżeli przedsiębiorca zatrudnia 2 osoby na podstawie stosunku pracy na 0,5 etatu, to na potrzeby ustalenia poziomu subwencji finansowej uznaje się, że mamy do czynienia z jednym pracownikiem na pełen etat. Każda osoba na urlopie macierzyńskim, na warunkach urlopu macierzyńskiego, ojcowskim, rodzicielskim albo wychowawczym traktowana jest jak jeden etat (dotyczy to również osób, które przed tymi urlopami były zatrudnione na część etatu). W przypadku osób współpracujących z przedsiębiorcą (np. na podstawie umowy zlecenia) i zgłoszonych przez niego do ubezpieczeń społecznych, każda taka osoba traktowana jest jak jeden etat.

Źródło

• Najczęściej zadawane pytania - opubl. na pfr.pl/tarcza.html

• Regulamin ubiegania się o udział w programie rządowym "Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Małych i Średnich Firm" - opubl. na pfr.pl/tarcza.html

Sławomir Biliński

prawnik, redaktor "MONITORA księgowego"

Czytaj także:

Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju - nowy program pomocy dla przedsiębiorców - na www.inforlex.pl/ewydania