Zwolnienie ze składek ZUS i świadczenie postojowe dla branży turystycznej w Tarczy antykryzysowej 5.0

W wyniku uchwalenia kolejnej nowelizacji ustawy COVID-19 przedsiębiorcy z branży turystycznej uzyskali prawo do skorzystania z kolejnego okresu zwolnienia ze składek ZUS. Nowa ustawa, określana także jako Tarcza antykryzysowa 5.0 lub Tarcza branżowa, daje prawo do ubiegania się o świadczenie postojowe przedsiębiorcom z branży turystycznej, którzy na mocy poprzednich przepisów nie mogli pobierać tego świadczenia. Z kolei dodatkowe świadczenie postojowe będzie można otrzymać w przypadku udokumentowanego spadku obrotów - o co najmniej 75% w stosunku do roku poprzedniego.

Ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 1639), w zakresie zwolnienia ze składek ZUS oraz świadczenia postojowego i dodatkowego świadczenia postojowego weszła w życie 15 października 2020 r. Od tego też dnia o przyznane formy pomocy przedsiębiorcy mogą wnioskować drogą elektroniczną za pośrednictwem PUE ZUS.

Zwolnienie ze składek ZUS od lipca do września 2020 r.

Zwolnienie z obowiązku opłacania składek ZUS było jedną z najpowszechniejszych form pomocy, z której skorzystali przedsiębiorcy w ramach Tarczy antykryzysowej. Tarcza 5.0 wprowadziła nowy rodzaj zwolnienia, który przysługuje płatnikom działającym w branży turystycznej.

Z obowiązku opłacenia składek ZUS, należnych za okres od 1 lipca do 30 września 2020 r. mogą skorzystać płatnicy składek, którzy na dzień złożenia wniosku prowadzili działalność według PKD 2007 oznaczoną kodami:

• 49.39.Z (pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany, tj. m.in. transport drogowy pasażerski pozostały: rozkładowe dalekobieżne przewozy autobusowe, wynajem autobusów z kierowcą, przewozy wycieczkowe i turystyczne oraz inne okazjonalne przewozy autobusowe kursujące bez ustalonego rozkładu),
• 55.10.Z (hotele i podobne obiekty zakwaterowania),
• 77.39.Z (wynajem i dzierżawa pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, gdzie indziej niesklasyfikowane, tj. m.in. wynajem i dzierżawa środków transportu lądowego bez kierowcy - z wyłączeniem pojazdów samochodowych): motocykli, przyczep kempingowych i turystycznych itp.),
• 79.11.A (działalność agentów turystycznych),
• 79.90.A (działalność pilotów wycieczek i przewodników turystycznych),
• 82.30.Z (działalność związana z organizacją targów, wystaw i kongresów),
• 90.01.Z (działalność związana z wystawianiem przedstawień artystycznych),
• 90.02.Z (działalność wspomagająca wystawianie przedstawień artystycznych),
• 93.29.A (działalność pokojów zagadek, domów strachu, miejsc do tańczenia i w zakresie innych form rozrywki lub rekreacji organizowanych w pomieszczeniach lub w innych miejscach o zamkniętej przestrzeni),
• 93.29.B, 93.29.Z (pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, gdzie indziej niesklasyfikowana, tj. m.in.: eksploatacja automatów do gier zręcznościowych, nawet na monety, działalność parków rekreacyjnych (bez zakwaterowania), transport rekreacyjny, np. działalność przystani jachtowych, obsługa stoków narciarskich, wypożyczanie sprzętu rekreacyjnego stanowiącego integralną część obiektu rekreacyjnego).

Zwolnieniu podlegają składki na wszystkie ubezpieczenia i wszystkie fundusze pozaubezpieczeniowe, tj. na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i FS, FGŚP oraz FEP, rozliczone w deklaracjach za lipiec, sierpień i wrzesień 2020 r.

Ulga przyznawana jest na wniosek płatnika. Może się o nią ubiegać płatnik ze wskazanych powyżej branż, jeżeli:

• został zgłoszony w ZUS, jako płatnik składek, najpóźniej 30 czerwca 2020 r.,
• przychód z ww. działalności w rozumieniu przepisów podatkowych uzyskany w pierwszym miesiącu kalendarzowym, za który składany jest wniosek o zwolnienie z opłacania składek, był niższy co najmniej o 75% w stosunku do przychodu uzyskanego w tym samym miesiącu kalendarzowym w 2019 r.,
• deklaracje rozliczeniowe i imienne raporty miesięczne zostaną złożone za miesiące wskazane we wniosku najpóźniej do 31 października 2020r. (chyba że płatnik jest zwolniony z obowiązku ich składania),
• wniosek o zwolnienie z opłacania należnych składek zostanie złożony nie później niż do 30 listopada 2020 r.

Zwolnienie nie dotyczy wyłącznie "należności nieopłaconych" - przysługuje niezależnie od tego, czy składki za wskazany we wniosku okres zostały wcześniej opłacone czy też nie. Jeżeli płatnik opłacił składki, a następnie uzyska prawo do ulgi, może ubiegać się o zwrot nadpłaty na ogólnych zasadach określonych w art. 24 ustawy systemowej.

Wniosek o zwolnienie ze składek RDZ-B można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną, przez PUE ZUS, najpóźniej do 30 listopada 2020 r.

Świadczenie postojowe dla agentów i przewodników turystycznych

Tarcza branżowa 5.0 przyznała prawo do świadczenia postojowego:

• osobom prowadzącym działalność polegającą na stałym pośredniczeniu w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych na rzecz organizatorów turystyki (tj. agentom turystycznym, rodzaj przeważającej działalności - kod PKD 2007 79.11.A) oraz
• pilotom wycieczek i przewodnikom turystycznym (rodzaj przeważającej działalności - kod PKD 2007 79.90.A).

W przypadku agentów turystycznych świadczenie postojowe jest należne, jeżeli:

• rozpoczęli prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej przed 1 kwietnia 2020 r.,
• zamieszkują na terytorium RP, mają obywatelstwo RP, państwa członkowskiego UE, państwa członkowskiego EFTA, Konfederacji Szwajcarskiej lub są cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium RP,
• odnotowali przestój w prowadzeniu tej działalności gospodarczej w następstwie wystąpienia COVID-19,
• nie podlegają ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, chyba że podlegają ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Natomiast w przypadku pilotów wycieczek i przewodników turystycznych świadczenie postojowe przysługuje, jeżeli:

• zamieszkują na terytorium RP, mają obywatelstwo RP, państwa członkowskiego UE, państwa członkowskiego EFTA, Konfederacji Szwajcarskiej lub są cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium RP,
• odnotowali przestój w prowadzeniu działalności gospodarczej w następstwie wystąpienia COVID-19,
• zawiesili prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej po 31 sierpnia 2019 r.,
• ich działalność ma charakter sezonowy i w 2019 r. była wykonywana przez okres nie dłuższy niż 9 miesięcy.

W przypadku obydwu ww. grup działalności świadczenie postojowe przysługuje w wysokości 80% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w 2020 r., ale nie więcej niż 3-krotnie. Jeżeli świadczenie zostało już wcześniej 3-krotnie wypłacone, to nie przysługuje ono ponownie.

Wniosek o świadczenie postojowe RSP-DB można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną, przez PUE ZUS, najpóźniej w ciągu 3 miesięcy od miesiąca, w którym zostanie zniesiony stan epidemii.

Dodatkowe świadczenie postojowe przy spadku obrotów

O dodatkowe świadczenie postojowe mogą ubiegać się osoby, które na dzień złożenia wniosku prowadziły jako przeważającą działalność oznaczoną kodem PKD: 49.39.Z, 77.39.Z, 79.11.A, 90.01.Z, 90.02.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z, jeśli:

• uzyskały przychód z tej działalności w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku, niższy co najmniej o 75% w stosunku do przychodu uzyskanego w tym samym miesiącu kalendarzowym w 2019 r.,
• wcześniej skorzystały ze świadczenia postojowego (otrzymały co najmniej jedno świadczenie).

Dodatkowe świadczenie postojowe przysługuje w takiej samej wysokości co wcześniej wypłacone świadczenie i nie więcej niż 3-krotnie.

Wniosek o dodatkowe świadczenie postojowe RSP-DD można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną, przez PUE ZUS, najpóźniej w ciągu 3 miesięcy od miesiąca, w którym zostanie zniesiony stan epidemii.

Formy wsparcia przyznane za pośrednictwem ZUS w ramach Tarczy antykryzysowej 5.0

PODSTAWA PRAWNA:

• art. 1 pkt 4-8, pkt 11-14, art. 11 ustawy z 17 września 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. z 2020 r. poz. 1639

• art. 15zq, art. 15zr ust. 1, 3 i 4, art. 15zs ust. 5, 6 i 7, art. 15 zs₁, art. 15zu, art. 15zua, art. 15zv, art. 15zx, art. 15zy, art. 15zz i art. 15zza, art. 31zo, art. 31zp, art. 31zq, art. 31zu ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych - Dz.U. z 2020 r. poz. 374; ost. zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1493

Joanna Stolarska

prawnik, ekspert prawa ubezpieczeń społecznych, autorka licznych publikacji i opracowań z zakresu składkowego, redaktor MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń, były wieloletni pracownik ZUS