Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń 6/2020, data dodania: 03.06.2020

Czy pracodawca ma obowiązek zapisać zatrudnionych obywateli Ukrainy do PPK

PROBLEM

Nasza spółka z o.o. z siedzibą w Rzeszowie zajmuje się realizacją inwestycji budowlanych na terenie całej Polski oraz za granicą. Zatrudniamy 150 pracowników (dane na czerwiec 2019 r.). Pracownicy to w większości obywatele Polski, ale także obywatele Ukrainy oraz Rosji. Jesienią będziemy wdrażać w firmie pracownicze plany kapitałowe. Czy system PPK obejmuje również cudzoziemców zatrudnionych na podstawie umów o pracę? Czy do PPK mogą przystąpić obywatele Ukrainy zatrudnieni na podstawie umów zlecenia? Od jakiej kwoty (wynagrodzenia) będzie obliczana składka na PPK tych osób?

RADA

Spółka jest zobowiązana do utworzenia PPK również dla zatrudnionych cudzoziemców - obywateli Ukrainy i Rosji. Do PPK mogą też przystąpić obywatele Ukrainy, którzy są zatrudnieni na podstawie umów zlecenia i z tego tytułu podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Tacy zleceniobiorcy są uznawani za osoby zatrudnione w rozumieniu przepisów ustawy o PPK. Wpłaty do PPK będą Państwo naliczać od kwoty wynagrodzenia brutto stanowiącego podstawę składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe uczestnika PPK (z wyłączeniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego).

UZASADNIENIE

Podmioty zatrudniające - m.in. pracodawcy i zleceniodawcy - mają obowiązek utworzenia PPK w terminach i na warunkach wskazanych w ustawie o PPK. Obecnie trwa okres przejściowy, podczas którego do systemu PPK są włączane kolejne grupy podmiotów zatrudniających. W najbliższym czasie, tj. od 1 lipca 2020 r., systemem PPK zostaną objęte firmy, które na 31 grudnia 2019 r. zatrudniały co najmniej 20 osób objętych obowiązkiem ubezpieczeń społecznych z tytułu tego zatrudnienia. Oprócz tego, na mocy ustawy o COVID-19, przesunięty został termin na wdrożenie PPK przez firmy, które podlegają ustawie o PPK od 1 stycznia 2020 r. - czyli dla podmiotów z grupy 50+. Na mocy art. 134 ust. 2 pkt 2 ustawy o PPK, podmioty zatrudniające co najmniej 50 osób na dzień 30 czerwca 2019 r., mają obowiązek zawrzeć umowy:

  • zarządzanie PPK - nie później niż 27 października 2020 r.,
  • prowadzenie PPK - nie później niż 10 listopada 2020 r.

Pełny harmonogram włączania do systemu PPK poszczególnych podmiotów zawiera art. 134 ustawy o PPK.

Warunki uczestnictwa w PPK osób zatrudnionych będących cudzoziemcami. W przypadku cudzoziemców, o których mowa w problemie - czyli obywateli Ukrainy i Rosji zatrudnionych na podstawie umów o pracę - pracodawca (lub zleceniodawca) zasadniczo ma obowiązek zapisania takich osób do PPK, jeżeli spełniają oni ogólne warunki do zawarcia na ich rzecz umów o prowadzenie PPK.

Uczestnictwo cudzoziemców w PPK jest jednak uzależnione o tego, czy w Polsce pobierają oskładkowane wynagrodzenie, na jakiej podstawie są zatrudnieni oraz w jakim są wieku. Podmiot zatrudniający zawiera umowę o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz osoby, która:

  • jest "osobą zatrudnioną" w rozumieniu ustawy o PPK, tzn.:
  • jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę albo umowy zlecenia (lub innej umowy o tym charakterze), umowy agencyjnej, umowy o pracę nakładczą,
  • jest członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych,
  • jest członkiem rady nadzorczej,
  • przebywa na urlopie wychowawczym lub pobiera zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego;
  • podlega z ww. tytułów obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (obowiązek ten zawsze będzie dotyczył pracowników, lecz np. w przypadku zleceniobiorców może być w określonych okolicznościach wyłączony);
  • spełnia kryterium wieku (automatycznie do PPK zapisywane są osoby zatrudnione w wieku od 18 do 54 lat, osoby w wieku 55-69 lat muszą złożyć wniosek o zawarcie na ich rzecz umowy o prowadzenie PPK, natomiast umów tych w ogóle nie zawiera się na rzecz osób, które ukończyły 70 lat);
  • była zatrudniona w danym podmiocie zatrudniającym:
  • łącznie przez co najmniej 3 miesiące przed datą zapisania do PPK (na warunkach ogólnych, na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o PPK) lub
  • na dzień ustalania stanu zatrudnienia przez podmioty zatrudniające włączane do systemu PPK, wskazany w art. 134 ust. 1 ustawy o PPK (w okresie przejściowym, na podstawie art. 134 ust. 2 ustawy o PPK);
  • nie złożyła deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK do dnia zawarcia na jej rzecz umowy o prowadzenie PPK.

Jeśli zatrudniona osoba spełnia wymienione warunki, to podmiot zatrudniający jest zobowiązany do zapisania takiej osoby do PPK - również w przypadku, gdy ta osoba jest cudzoziemcem.

Podstawa naliczania wpłat do PPK. Kwota wynagrodzenia, od którego będą obliczane wpłaty do PPK, to kwota wynagrodzenia brutto stanowiącego podstawę obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Natomiast sama wartość składki zostanie potrącona już z wynagrodzenia netto pracownika.

WAŻNE

Wpłaty do PPK finansowane przez podmiot zatrudniający i uczestnika PPK stanowią określony procent wynagrodzenia uczestnika.

PRZYKŁAD

Pracownik, obywatel Ukrainy (w wieku 34 lat), jest zatrudniony w przedsiębiorstwie usługowym nieprzerwanie od 1 stycznia 2018 r. Wykonuje prace remontowe na podstawie umowy o pracę i otrzymuje miesięczne wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3500 zł brutto. Dodatkowo co miesiąc otrzymuje premię w wysokości 500 zł brutto z tytułu 100% frekwencji w pracy. Ponadto ma zapewniony pakiet medyczny o wartości 69 zł, który opłaca mu pracodawca. Pracodawca będzie wprowadzał system PPK jesienią 2020 r. Zakładając, że pracownik nie złoży deklaracji o rezygnacji z uczestnictwa w PPK, pracodawca ma obowiązek zawrzeć na jego rzecz umowę o prowadzenie PPK. Wynagrodzenie, od którego należy naliczać wpłaty do PPK (zarówno podstawowe, jak i dodatkowe), będzie stanowiło sumę wynagrodzenia zasadniczego, premii oraz wartości pieniężnej dodatków (np. pakietu medycznego), czyli wszystkich składników wynagrodzenia, które otrzymuje pracownik, a od którego są odprowadzane obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zasady finansowania wpłat do PPK. Przypomnijmy, że środki gromadzone w pracowniczych planach kapitałowych są finansowane przez:

  • osobę zatrudnioną (uczestnika PPK),
  • podmiot zatrudniający,
  • państwo (środki pochodzą z Funduszu Pracy).

Podmioty uczestniczące w finansowaniu oszczędności gromadzonych na rachunku PPK uczestnika

Uczestnik PPK

Podmiot zatrudniający

Państwo

wpłata podstawowa 2%*

wpłata dodatkowa do 2%

wpłata podstawowa 1,5%

wpłata dodatkowa do 2,5 %

wpłata powitalna 250 zł

dopłaty roczne 240 zł

* Zarabiający poniżej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia mogą deklarować wpłatę podstawową w obniżonej kwocie, od 0,5% wynagrodzenia.

 

Uczestnik PPK finansuje wpłatę podstawową zasadniczo w wysokości 2% wynagrodzenia (art. 27 ust. 1 ustawy o PPK). Jeśli jednak ze wszystkich źródeł osiąga wynagrodzenie nie wyższe niż 1,2-krotność minimalnego wynagrodzenia (w 2020 r. jest to kwota 3120 zł), może złożyć podmiotowi zatrudniającemu wniosek o obniżenie wpłaty podstawowej i ustalić ją w dowolnej wysokości w przedziale od 0,5% do 2% wynagrodzenia.

Uczestnik PPK może także zadeklarować dokonywanie wpłat dodatkowych do PPK w wysokości do 2% wynagrodzenia (art. 27 ust. 3 ustawy o PPK). Łącznie, w skali miesiąca, uczestnik PPK może zasilać swój rachunek PPK maksymalnie równowartością 4% wynagrodzenia.

Z kolei podmiot zatrudniający finansuje uczestnikowi PPK:

  • wpłatę podstawową w wysokości 1,5% wynagrodzenia (wpłata obowiązkowa),
  • wpłatę dodatkową - do wysokości 2,5% wynagrodzenia (wpłata dobrowolna).

Rachunek PPK uczestnika będzie zasilany środkami z Funduszu Pracy. Będą to:

  • wpłata powitalna (jednorazowa) - w wysokości 250 zł, należna po 3 miesiącach uczestnictwa w PPK i opłaceniu wpłat podstawowych finansowanych przez uczestnika PPK za ten okres,
  • dopłaty roczne - w wysokości 240 zł, należne w każdym roku, w którym uczestnik PPK osiągnie określoną wartość wpłat do PPK.

 

PODSTAWA PRAWNA:

  • art. 2 ust. 1 pkt 18, pkt 21, pkt 40, art. 23, art. 25-28, art. 31-34, art. 134 ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych - Dz.U. z 2018 r. poz. 2215; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 695

  • rozporządzenie Ministra Finansów z 12 czerwca 2019 r. w sprawie deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych - Dz.U. z 2019 r. poz. 1102

  • § 1, § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1949

  • art. 18 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 266; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 875

dr Paulina Sołtys

radca prawny, doktor nauk prawnych z dziedziny prawo pracy, trener, szkoleniowiec z zakresu prawa pracy i zatrudniania cudzoziemców

 

Inforakademia
Notyfikacje

Czy chcesz otrzymywać informacje o najnowszych szkoleniach? Zgódź się na powiadomienia od wideoakademii

Powiadomienia można wyłączyć w preferencjach systemowych
NIE NIE
TAK TAK