Nowy KSR "Środki trwałe"

Zakres regulacji: W Dzienniku Urzędowym Ministra Rozwoju i Finansów z 29 maja 2017 r. (poz. 105) został ogłoszony Komunikat Ministra Rozwoju i Finansów z 25 maja 2017 r. w sprawie ogłoszenia uchwały Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie przyjęcia Krajowego Standardu Rachunkowości nr 11 "Środki trwałe".

Standard odnosi się do zasad ewidencji i inwentaryzacji środków trwałych na potrzeby prowadzenia rachunkowości jednostki (nie dotyczy aspektów związanych ze stosowaniem prawa podatkowego, w szczególności w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych i fizycznych). W kolejnych częściach standardu omawiane są:

• warunki uznania konkretnego składnika majątkowego za środek trwały,
• ustalenie przedmiotu prawa majątkowego,
• zasady ustalania okresu ekonomicznej przydatności środków trwałych,
• sposób dokonywania oceny kompletności i zdatności do użytkowania środka trwałego (także w odniesieniu do część składowych, dodatkowych i peryferyjnych),
• ocena kryterium przeznaczenia środka trwałego na potrzeby jednostki,
• zasady stosowania uproszczeń ewidencyjnych dla środków trwałych o niskiej wartości początkowej.

Bardzo szczegółowo standard określa zasady wyodrębniania obiektów inwentarzowych środków trwałych (pojedynczych i zbiorczych) oraz ich znakowania numerami inwentarzowymi. Szczególnie ważne są w tym zakresie podane w KRS kryteria podziału na obiekty inwentarzowe gruntów oraz obiektów sieciowych (liniowych).

Ponadto KSR podaje także sposób ustalania wartości początkowej środków trwałych i jej korygowania w trakcie użytkowania środka trwałego, a w szczególności zasady:

• zaliczania do wartości początkowej środka trwałego nakładów na jego budowę, modernizację,
• rozliczania kosztów wspólnych dla budowy kilku środków trwałych na pojedyncze obiekty inwentarzowe środków trwałych,
• rozliczania nakładów inwestycyjnych w przypadku czasowego i trwałego zaniechania inwestycji,
• ujmowania w wartości początkowej środków trwałych kosztów obsługi zadłużenia związanego z prowadzoną inwestycją,
• odróżniania nakładów na bieżące utrzymanie środków trwałych od nakładów na ich ulepszenie,
• naliczania amortyzacji.

Końcowe postanowienia standardu dotyczą:

• zasad wycofywania z ewidencji środków trwałych na skutek ich zbycia lub likwidacji (w tym likwidacji całościowej i częściowej, związanej z odłączaniem części składowych, dodatkowych i peryferyjnych),
• przekwalifikowania środków trwałych do innych grup aktywów jednostki,
• dokumentowania obrotu środkami trwałymi,
• specyfiki przeprowadzania inwentaryzacji środków trwałych (zwłaszcza gruntów, budynków i budowli).

Co nowe uregulowania oznaczają dla jednostek: W przypadku jednostek, które postanowiły stosować KSR w swojej polityce rachunkowości, postanowienia standardu mają zastosowanie po raz pierwszy do sporządzania sprawozdania finansowego za rok obrotowy zaczynający się od 1 stycznia 2017 r. W przypadku jednostek, które nie postanowiły o stosowaniu KSR, nowy standard może służyć pomocą przy ustalaniu (nowelizowaniu) ich polityk rachunkowości, w zakresie ewidencjonowania środków trwałych i przeprowadzania ich inwentaryzacji. Standard - ze względu na swoją szczegółowość, może w tych jednostkach służyć rozwiązaniu wielu kwestii problematycznych, których nieuregulowanie prowadzi w jednostkach sektora publicznego do powstawania nieprawidłowości w gospodarowaniu i ewidencjonowaniu środków trwałych.

Oprac. Izabela Motowilczuk

były wieloletni inspektor kontroli