Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń 3/2015, data dodania: 02.02.2015

Czy kierowcy wykonujący transport do Niemiec od 1 stycznia 2015 r. mają prawo do minimalnej pensji obowiązującej w tym kraju

Od 1 stycznia 2015 r. m.in. firmy transportowe muszą wypłacać swoim pracownikom realizującym usługę na terenie Niemiec obowiązującą w tym państwie płacę minimalną w wysokości co najmniej 8,50 euro brutto za godzinę. Stawka obowiązuje pracowników-kierowców od wjazdu na teren Niemiec do jego opuszczenia, niezależnie od tego, czy przejazd jest tranzytowy czy kabotażowy.

Administracja niemiecka w swoich wyjaśnieniach potwierdziła, że nowe przepisy o minimalnym wynagrodzeniu należy stosować m.in. wobec pracowników - kierowców polskich ciężarówek i autobusów wykonujących pracę w czasie ich zatrudnienia na terytorium Niemiec.

Każde zatrudnienie zagranicznego pracownika w Niemczech, także kierowców tirów, musi zostać zgłoszone w urzędzie celnym. Wynika to z niemieckiej ustawy o płacy minimalnej i rozporządzeń wykonawczych. Centralnym urzędem kontrolującym wywiązywanie się pracodawców z tego obowiązku jest Bundesfinanzdirektion West w Kolonii. Pracodawca dokonuje zgłoszenia zatrudnienia pracownika na specjalnym formularzu, tzw. harmonogramie operacyjnym dla pracodawcy (Einsatzplanung für Arbeitgeber), który należy wysłać faksem do Bundesfinanzdirektion West (+49 221 964870). Jeśli podane dane będą nieprawdziwe, niekompletne albo pracodawca złoży je po terminie, może narazić się na karą finansową w wysokości 30 000 euro.

Zagraniczny (np. polski) pracodawca przed pierwszym wjazdem pracowników na teren Niemiec musi zgłosić harmonogram operacyjny w języku niemieckim na okres 6 przyszłych miesięcy.

Wzór harmonogramu operacyjnego dla pracodawcy

infoRgrafika

infoRgrafika

Zgłoszenie zmiany harmonogramu nie jest wymagane. Ponadto zagraniczny pracodawca musi podpisać oświadczenie o spełnianiu wymagań płacowych, czyli zobowiązanie do wypłaty płacy minimalnej.

Powstały jednak wątpliwości, czy w takich warunkach (planowanie pracy na 6 przyszłych miesięcy i brak obowiązku zgłaszania zmian w harmonogramie) na niemieckich drogach mogą mieć miejsce kontrole pracowników zagranicznych pracodawców przez niemieckie urzędy. Na ustalenia dotyczące sposobu przeprowadzania kontroli organy mają czas do marca, ponieważ wynagrodzenia w wysokości ustalonej w ustawie o niemieckim minimalnym wynagrodzeniu zostaną wypłacone po raz pierwszy w lutym. Kwestią sporną jest również to, czy faktycznie należy wypłacić płacę minimalną w wysokości 8,50 euro za każdą czynność wykonaną na terenie Niemiec, czy obowiązuje ona tylko wówczas, gdy usługa transportowa jest wykonywana w przeważającej części na obszarze tego państwa.

UWAGA!

Pracownicy mogą dochodzić roszczeń w zakresie wyrównania wynagrodzenia za okres 3 lat wstecz.

Aby była możliwość kontroli np. przez urząd lub pracownika, czy płaca minimalna jest wypłacana za każdą godzinę, pracodawca musi rejestrować czas pracy. W przypadku pracowników, którzy wykonują wyłącznie czynności mobilne i którzy nie podlegają żadnym wytycznym co do konkretnego dziennego czasu pracy (bez ustalonego początku i końca pracy), wystarczy zarejestrować czas trwania faktycznego dziennego ich czasu pracy. Dotyczy to również kierowców tirów. Zapisy te należy przechowywać przez 2 lata. Ponieważ pracownik może dochodzić roszczeń w zakresie wyrównania wynagrodzenia do płacy minimalnej za 3 lata, dokumentacja również powinna być przechowywana przez taki okres. W przeciwnym razie pracodawca może mieć trudności z jej przedstawieniem i wykazaniem, że wypłacał minimalną pensję.

Pracownik ma prawo do płacy minimalnej, jeżeli wykonuje pracę na terenie Niemiec, także czasowo. Dotyczy to również sytuacji, gdy kierowca jedzie kilka godzin niemieckimi autostradami, np. do klienta we Francji. Takie jest stanowisko Federalnego Ministerstwa Finansów. W tym celu opracowano "szczególne zarządzenie", na podstawie którego wywiązywanie się z obowiązku wypłaty płacy minimalnej będzie sprawdzane przez urząd celny. Rzecznik Federalnego Ministerstwa Finansów wskazuje, że zagraniczni przedsiębiorcy będą musieli raz na kwartał przedłożyć oświadczenie o wypłacie płacy minimalnej za pracę wykonywaną na terenie Niemiec. Za uchybienia w tym zakresie grozi kara do 50 000 euro.

Wbrew protestom niemieckich związków zawodowych dla zagranicznych firm transportowych wprowadzono ułatwienie. Ponieważ chodzi o działalność mobilną, zgłoszenia do urzędu celnego i płaca wyjątkowo mogą odnosić się do "zwykłych" godzin pracy w Niemczech. Pracodawcy nie muszą prowadzić szczegółowej dokumentacji. Jeśli polski kierowca stoi w korku albo wolno jedzie, nie spowoduje to wzrostu jego pensji.

Niemiecka płaca minimalna nie dotyczy osób samozatrudnionych. Takie osoby nie mogą bowiem przyjmować zamówień wyłącznie od jednego klienta. Ponadto prowadzą własny pojazd, a nie pojazd klienta, same decydują o trasie przejazdu i zazwyczaj otrzymują zapłatę za wykonanie zlecenia, a nie za godzinę pracy. Ściśle określone są dla nich jedynie termin i miejsce dostarczenia towaru.

W grudniu 2014 r. Minister Infrastruktury i Rozwoju wystosowała pismo do komisarzy ds. Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Przedsiębiorczości oraz Małych i Średnich Przedsiębiorstw, ds. Transportu oraz ds. Zatrudnienia i Spraw Społecznych, w którym zwróciła uwagę, że stosowanie nowego prawa zgodnie z prezentowanym przez stronę niemiecką stanowiskiem miałoby bardzo negatywny wpływ na europejski rynek przewozów drogowych. W tej sprawie z Komisją kontaktowali się także polscy posłowie do Parlamentu Europejskiego, którzy w grudniu wystosowali tzw. pytanie priorytetowe z prośbą o wyjaśnienie, czy nowe prawo niemieckie jest zgodne z przepisami unijnymi. Komisja Europejska uruchomi platformę wymiany informacji między państwami członkowskimi, która ma wyjaśnić, czy niemieckie przepisy są zgodne z prawem unijnym.

O dalszych rozstrzygnięciach w tej sprawie będziemy informować na łamach Monitora prawa pracy i ubezpieczeń.

PODSTAWA PRAWNA:

● § 1-3, § 13, § 17, § 20-22, § 24 niemieckiej ustawy o płacy minimalnej - FDU z 2014 r., cz. I, Nr 39

● § 18 ust. 1 III księgi niemieckiego Kodeksu prawa socjalnego FDU z 1997 r. cz. I, Nr 20

● § 614 niemieckiego Kodeksu cywilnego - FDU z 2002 r., cz. I, Nr 2

Magdalena Kądziela

koordynator z zakresu prawa pracy

Inforakademia
Notyfikacje

Czy chcesz otrzymywać informacje o najnowszych szkoleniach? Zgódź się na powiadomienia od wideoakademii

Powiadomienia można wyłączyć w preferencjach systemowych
NIE NIE
TAK TAK