Pismo Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie konsultacji ustawy oświatowej
Do wypracowania kierunków zmian w systemie edukacji Ministerstwo Edukacji Narodowej zaprosiło wszystkich zainteresowanych przyszłością oświaty w Polsce. Od początku 2016 r. spotykaliśmy się ze środowiskiem oświatowym na debatach i spotkaniach w różnych miastach w kraju. W ramach trwającego w okresie od lutego do czerwca 2016 r. przedsięwzięcia pn: "Uczeń. Rodzic. Nauczyciel - Dobra Zmiana", oprócz 17 debat wojewódzkich i 47 zgłoszonych debat o edukacji odbywających się w całej Polsce, do Ministerstwa Edukacji Narodowej nadesłano w sumie 1118 opinii na temat zmian w systemie edukacji.
Uwzględniając wnioski z tych debat, Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotowało projekty ustaw reformujących system oświaty, tj. ustawę - Prawo oświatowe oraz ustawę Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe, które 16 września 2016 r. zostały skierowane do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych.
Projekty ustaw zostały przygotowane w Ministerstwie Edukacji Narodowej przez pracowników ministerstwa - bez udziału ekspertów zewnętrznych.
W ramach konsultacji publicznych oba projekty zostały przesłane do zaopiniowania:
- wszystkim reprezentatywnym związkom zawodowym, które zgodnie z przepisami art. 19 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U z 2015 r. poz. 1881) miały ustawowy termin na wyrażanie opinii na temat planowanych zmian;
- innym związkom zrzeszającym nauczycieli, w tym Związkowi Nauczycielstwa Polskiego, które również w ciągu 30 dni mogły wyrazić swoją opinię na temat projektów ustaw;
- korporacjom zrzeszającym jednostki samorządu terytorialnego, tj.: Unii Metropolii Polskich, Unii Miasteczek Polskich, Związkowi Gmin Wiejskich RP, Związkowi Miast Polskich, Związkowi Powiatów Polskich oraz Związkowi Województw RP;
- Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych oraz Radzie Dialogu Społecznego; w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego nad projektami obu ustaw dwukrotnie debatował Zespół ds. Edukacji, Kultury i Sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego (5 i 18 października br.), a debata plenarna odbyła się 26 października 2016 r.
Projekty zostały także przekazane do zaopiniowania licznym partnerom społecznych, których lista była zamieszczona w OSR projektów, a wyniki tych konsultacji zostały opisane w raportach z konsultacji obu ustaw. Dokumenty są dostępne na stronie internatowej BIP Rządowego Centrum Legislacji pod adresem:http://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12289958; http://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12289957
Wpływ projektów ww. ustaw na sektor finansów publicznych został szczegółowo omówiony w punkcie 6. Oceny Skutków Regulacji (OSR projektów).
Odnosząc się do pytań dotyczących przekształceń szkół i nauczycieli uprzejmie informuję, że zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe (Dz. U. 2017 r. poz. 60) termin na podjęcie przez jednostki samorządu terytorialnego uchwał w sprawie dostosowania sieci szkół do nowego ustroju szkolnego wprowadzonego ustawą - Prawo oświatowe minie w dniu 31 marca 2017 r. W uchwałach tych rady gmin i rady powiatów, zgodnie ze swoimi kompetencjami, określają warunki przekształcenia gimnazjów w szkoły innego oraz warunki włączenia gimnazjów do szkół innego typu.
Na podstawie ww. uchwał, nie dokonuje się zakładania szkół, o których mowa w art. 18 ustawy - Prawo oświatowe, w tym szkół podstawowych o niepełnej strukturze organizacyjnej i szkół podstawowych filialnych, likwidacji i przekształceń szkół innych niż dokonywane na podstawie przepisów ustawy Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe.
Decyzje o zakładaniu nowych szkół i placówek oświatowych oraz likwidacji już istniejących jednostki samorządu terytorialnego mogą podejmować na ustawowych zasadach ogólnych, co w przypadku zamiaru likwidacji szkoły oznacza między innymi konieczność zawiadomienia rodziców uczniów i właściwego kuratora oświaty o zamiarze likwidacji szkoły do końca lutego danego roku.
W związku z tym, że w chwili obecnej trwa proces ustalania nowych sieci szkolnych, trudno jest odpowiedzieć na pytanie ile szkół ulegnie likwidacji i ile nowych szkół i placówek zostanie utworzonych.
W związku z wprowadzaną reformą nie przewiduje się zwolnień nauczycieli. W ustawie z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe zawarte zostały regulacje zapewniające płynne przechodzenie nauczycieli ze szkół starego systemu do szkół nowego systemu bez konieczności rozwiązywania i ponownego zawierania umów o pracę. I tak np. nauczyciele: sześcioletniej szkoły podstawowej, z mocy prawa staną się nauczycielami ośmioletniej szkoły podstawowej; trzyletniego liceum ogólnokształcącego, nauczycielami czteroletniego liceum ogólnokształcącego; czteroletniego technikum, nauczycielami pięcioletniego technikum.
Wprowadzono również rozwiązania mające na celu ochronę miejsc pracy nauczycieli.
- W okresie przejściowym zmodyfikowane zostały dotychczasowe zasady uzupełniania etatu oraz zmniejszania obowiązkowego wymiaru zajęć, tak aby umożliwić nauczycielom zatrudnionym w wymiarze mniejszym niż 1 tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć uzupełnianie etatu w innej szkole. Ponadto umożliwia to kontynuację zatrudnienia w drodze mianowania nauczycielom zatrudnionym w wymiarze niższym niż 1 obowiązkowego wymiaru zajęć.
- Wprowadzono przepisy stanowiące, że w okresie od dnia 1 września 2017 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r. liczba uczniów w danej jednostce samorządu terytorialnego, przypadających na jeden etat nauczyciela pedagoga, psychologa, logopedy, zatrudnionych w przedszkolach, szkołach i ich zespołach, prowadzonych przez tę jednostkę samorządu terytorialnego, nie była wyższa od liczby uczniów przypadająca na etaty tych nauczycieli w roku szkolnym 2016/2017.
- W sposób szczególny uregulowano przydzielanie w roku szkolnym 2019/2020 godzin ponadwymiarowych w szkołach ponadpodstawowych.
- W okresie przejściowym wprowadzono wymóg uzyskania przez nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć zgody na dodatkowe zatrudnienie.
- W celu umożliwienia sprawnego rozlokowania kadry pedagogicznej w okresie wdrażania nowej struktury szkół, wprowadzono rozwiązania uelastyczniające realizację polityki kadrowej. Rozszerzony został zakres stosowania art. 18 ustawy - Karta Nauczyciela, w którym uregulowane są kwestie przenoszenia do innej szkoły lub na inne stanowisko nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania - na nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony (bez względu na wymiar zatrudnienia).
W MEN powstał Zespół do spraw wdrażania reformy edukacji, którego zadaniem jest koordynowanie działań związanych z wdrażaniem reformy edukacji, w szczególności wsparcie nauczycieli, rodziców i samorządów w okresie wdrażania zmian oraz po ich wprowadzeniu. Członkami Zespołu są pracownicy merytoryczni MEN zajmujący się na co dzień współpracą z samorządem terytorialnym, organizacją oświaty samorządowej, kształceniem ogólnym, a także prowadzeniem prac legislacyjnych i polityki informacyjnej.
Ze względu na społeczne znaczenie reformy oświatowej i jej długofalowy charakter, również Prezydent RP wyraził wolę bieżącego monitorowania wdrażania w życie przepisów ustawy. W związku z powyższym, Prezydent powołał doradcę ds. wdrażania reformy - dr hab. Andrzeja Waśko, który jest członkiem Narodowej Rady Rozwoju. W imieniu Prezydenta, Profesor współpracuje z resortem edukacji w koordynowaniu realizacji reformy oświaty.
Źródło: strona internetowa Sejmu RP, http://www.sejm.gov.pl/
