Odpowiedź

Tak. Dzierżawca ma obowiązek zapłaty podatku za 2016 rok za dzierżawioną gminną działkę, pomimo wprowadzenia ustawowego zwolnienia w podatku od nieruchomości obejmującego mienie gminy.

Uzasadnienie

Do końca 2015 roku gmina (tak samo jak każdy inny podmiot, któremu przysługuje prawo własności nieruchomości) była podatnikiem podatku od nieruchomości i do tego roku włącznie powinna ,,sama sobie" składać deklarację na ten podatek i realizować wynikający z niej obowiązek zapłaty. 1 stycznia 2016 r. wprowadzono jednak w art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: u.p.o.l.) nowe zwolnienie przedmiotowe obejmujące ,,grunty i budynki lub ich części, stanowiące własność gminy, z wyjątkiem zajętych na działalność gospodarczą lub będących w posiadaniu innych niż gmina jednostek sektora finansów publicznych oraz pozostałych podmiotów".

Już samo literalne brzmienie tego zapisu przesądza o tym, że zwolnione jest nieruchome mienie stanowiące własność gminy z wyłączeniem tych przypadków, w których to mienie:

1) zostanie zajęte na działalność gospodarczą,

2) znajdzie się w posiadaniu innych niż gmina podmiotów (w tym również jednostek sektora finansów publicznych).

Ponadto, pomimo wprowadzenia tego zwolnienia, ustawodawca nie zmienił treści art. 3 ust. 1 pkt 4 u.p.o.l., zgodnie z którym podatnikami podatku od nieruchomości są takie podmioty (osoby fizyczne, prawne, jednostki organizacyjne - w tym nieposiadające osobowości prawnej), jakie posiadają nieruchomość będącą własnością jednostki samorządu terytorialnego (w tym przypadku gminy).

Oczywiście z ekonomicznego punktu widzenia taka sytuacja nie jest do końca sprawiedliwa, gdyż taki dzierżawca płaci poniekąd podwójnie. Z jednej strony, dokonuje zapłaty umownie określonego czynszu z racji podpisanej umowy najmu/dzierżawy oraz płaci podatek od nieruchomości, którego wysokość corocznie ustala w decyzji organ podatkowy będący jednocześnie organem wykonawczym gminy (wójt, burmistrz, prezydent). Taki sam podmiot będący właścicielem danej nieruchomości gruntowej zapłaci jedynie należność stanowiącą podatek od nieruchomości.

Dzierżawione lub wynajmowane nieruchomości gminne przez podatników niebędących przedsiębiorcami są opodatkowane stawką przewidzianą dla tzw. gruntów pozostałych.

Z drugiej strony jednak, w sytuacji kiedy podatek od nieruchomości stanowi tak istotne źródło dochodów w gminnych budżetach, trudno byłoby oczekiwać, żeby ustawodawca wprowadził preferencję także dla dzierżawców gminnego mienia. Natomiast władze gmin mogą rozważyć wprowadzenie preferencyjnej, czyli niższej, stawki podatku od nieruchomości, jaka znajdzie zastosowanie do tych nieruchomości, które są przedmiotem cywilnoprawnych umów najmu/dzierżawy.

MARCIN BINAŚ

specjalista w zakresie podatków i opłat stanowiących w całości dochody własne gmin, pracownik Wydziału Kontroli RIO w Szczecinie

PODSTAWA PRAWNA

● art. 3 ust. 1 pkt 4, art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 849; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1890)