Gazeta Samorządu i Administracji 5/2017, data dodania: 06.04.2017

Czy ta sama nieruchomość może być jednocześnie opodatkowana podatkiem od nieruchomości i podatkiem rolnym

Właściciel gruntu rolnego i budynku służącego działalności rolniczej wynajmuje część pomieszczeń w tym budynku na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza. Czy taką nieruchomość można opodatkować zarówno podatkiem rolnym, jak i podatkiem od nieruchomości?

Odpowiedź Tak. Zasadniczo przepisy wykluczają opodatkowanie tej samej nieruchomości jednocześnie dwoma podatkami. Wyjątkiem jest właśnie nieruchomość rolna, na części której prowadzona jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Uzasadnienie Kluczowa dla odpowiedzi na pytanie, czy ta sama nieruchomość może być jednocześnie opodatkowana podatkiem od nieruchomości i podatkiem rolnym, jest analiza ustaw z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (dalej: u.p.r.) oraz z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: u.p.o.l.).

Podatek rolny

W myśl art. 1 u.p.r. opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków, jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Za działalność rolniczą uważa się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, sadownictwa, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowlę ryb (art. 2 ust. 2 u.p.r.). Obowiązek podatkowy w zakresie podatku rolnego nie dotyczy Skarbu Państwa oraz gmin (art.3a u.p.r.). Pozostałe zwolnienia od podatku rolnego określa art. 12 u.p.r.. Objęte są nimi m.in.:

  • użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz
  • grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych,
  • grunty gospodarstw rolnych powstałe z zagospodarowania nieużytków - na okres pięciu lat, licząc od roku następnego po zakończeniu zagospodarowania,
  • użytki ekologiczne,
  • publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy, w zakresie gruntów zajętych na działalność oświatową.

Za użytki rolne uważa się grunty orne, sady, łąki trwałe, pastwiska trwałe, grunty rolne zabudowane, grunty pod stawami, grunty pod rowami, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych (§ 68 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków; dalej: rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków).

Generalnie zatem nieruchomość służąca działalności rolniczej (produkcja roślinna i zwierzęca, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, sadownictwa, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowla ryb) i niewykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej innej niż rolnicza i posiadająca "status" użytku rolnego w rozumieniu rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków jest opodatkowana wyłącznie podatkiem rolnym.

Grunty zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej

Ustawodawca nie zdefiniował, jak należy rozumieć pojęcie "gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza". Brak definicji legalnej gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej powoduje, że należy posiłkować się przy interpretacji tego określenia jego językowym znaczeniem. A zatem, przez pojęcie gruntów "zajętych" na prowadzenie działalności gospodarczej należy rozumieć faktyczne wykonanie konkretnych czynności, działań na gruncie, powodujących osiągnięcie zamierzonych celów lub konkretnego rezultatu związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z orzecznictwa

Jednoznaczną podstawą do opodatkowania podatkiem od nieruchomości gruntów rolnych będzie fakt ich zajęcia na działalność gospodarczą, czyli rzeczywiste i trwałe wykonywanie na nich czynności składających się na prowadzenie działalności gospodarczej. Co więcej, muszą to być czynności wykonywane w sposób trwały i wykluczający prowadzenie innej działalności, w tym przypadku rolnej. A więc nie mogą to być czynności incydentalne.

Wyrok WSA w Szczecinie z 28 stycznia 2015 r., sygn. akt I SA/Sz 1046/14

Podatek od nieruchomości

Z kolei u.p.o.l., w zakresie podatku od nieruchomości stanowi, że przedmiotem opodatkowania tym podatkiem są nieruchomości i obiekty budowlane stanowiące grunty, budynki lub ich części oraz budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (art. 2 ust. 1 u.p.o.l.). Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają natomiast użytki rolne lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Aby stwierdzić, czy dany przedmiot opodatkowania opodatkować podatkiem od nieruchomości, trzeba najpierw ustalić, czy nie podlega on opodatkowaniu podatkiem rolnym lub leśnym. Istotne jest przy tym ustalenie, jak dany grunt został zaklasyfikowany. Jeśli w ewidencji gruntów i budynków grunt ujęto jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub jako lasy, to nieruchomość taka opodatkowana zostanie podatkiem odpowiednio rolnym bądź też leśnym, nie zaś podatkiem od nieruchomości i to niezależnie od tego, czy wchodzi on w skład gospodarstwa rolnego, czy też nie. Kluczowe z punktu widzenia wyboru sposobu opodatkowania jest dodatkowe ustalenie, czy grunt sklasyfikowany jako rolny (leśny) jest zajęty na potrzeby pozarolniczej działalności gospodarczej. Jeśli ustalone zostanie, że dane grunty, budynki i budowle znajdują się w posiadaniu przedsiębiorcy, kolejnym etapem będzie ustalenie, jaki jest charakter prowadzonej przez podatnika działalności. W przypadku ustalenia, że nie jest to działalność rolnicza lub leśna, to wówczas szeroko pojęte nieruchomości podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości ze stawką właściwą dla przedmiotów opodatkowania związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (wyrok WSA w Bydgoszczy z 3 czerwca 2014 r., sygn. akt I SA/Bd 411/14).

Mając zatem na uwadze specyfikę podatku od nieruchomości, którego konstrukcja umożliwia opodatkowanie tym podatkiem w ramach jednej nieruchomości działki gruntu i obiektu budowlanego położonego na niej jako odrębnych przedmiotów opodatkowania, w pewnych wyjątkowych sytuacjach możliwe jest, że np. właściciel nieruchomości rolnej zabudowanej będzie objęty zarówno:

  1. podatkiem rolnym (grunt rolny - art. 1 u.p.r., budynek służący działalności rolniczej jest zwolniony od podatku od nieruchomości - art. 7 ust. 1 pkt 4b i 4c u.p.o.l.),
  2. podatkiem od nieruchomości - w przypadku gdy w tym budynku wynajmie część pomieszczeń, w których będzie prowadzona działalność pozarolnicza.

Piotr Wancke

specjalista w zakresie prawa administracyjnego i cywilnego

Inforakademia
Notyfikacje

Czy chcesz otrzymywać informacje o najnowszych szkoleniach? Zgódź się na powiadomienia od wideoakademii

Powiadomienia można wyłączyć w preferencjach systemowych
NIE NIE
TAK TAK