Rachunkowość Budżetowa 13/2016 [dodatek: Rachunkowość w instytucjach pomocy społecznej], data dodania: 27.06.2016

Klasyfikacja budżetowa wydatków na zakup pomocy dydaktycznych przekazywanych do jednostek oświatowych

Ośrodek pomocy społecznej realizuje zadania z zakresu profilaktyki przeciwalkoholowej, przeciwnarkotykowej, przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W ramach tych programów podpisujemy umowy z jednostkami oświatowymi naszej gminy na realizację programów na terenie szkół wśród uczniów. Dokonujemy zakupu pomocy dydaktycznych, które następnie są przekazywane protokolarnie do jednostek oświatowych na realizację programów profilaktycznych. Jaki będzie właściwy paragraf dla tych wydatków - 421 czy 424?

Zakup pomocy dydaktycznych w ramach programów przeciwdziałania alkoholizmowi, narkomanii i przemocy w rodzinie przekazywanych następnie do jednostek oświatowych należy ująć w § 421 "Zakup materiałów i wyposażenia".

Ośrodki pomocy społecznej (dalej: OPS) nie prowadzą działalności edukacyjnej sensu stricto, co potwierdza zawieranie umów z jednostkami oświatowymi. OPS nie jest umocowany do zakupu pomocy dydaktycznych dla szkół, ponieważ zgodnie z art. 5 ust. 7 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej: ustawa o systemie oświaty) obowiązek zapewnienia pomocy dydaktycznych spoczywa na organie prowadzącym (gminie), który działając poprzez wójta, umocowuje (przekazuje pełnomocnictwo) zarówno dla:

● dyrektora szkoły, jak i

● kierownika OPS

- do zaciągania zobowiązań zgodnie z planem finansowym dla każdej z jednostek z osobna.

Na przykład ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (dalej: ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii) wskazuje w art. 2 ust. 1 pkt 1, że przeciwdziałanie narkomanii realizuje się przez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, gospodarczej, oświatowo-wychowawczej i zdrowotnej, a w szczególności m.in. przez działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i profilaktyczną. Zgodnie z ust. 2, zadania te są finansowane ze środków własnych podmiotów wykonujących zadania w zakresie przeciwdziałania narkomanii. Natomiast w art. 5 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii ustalono, że zadania w zakresie przeciwdziałania narkomanii realizują organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego w zakresie określonym w ustawie. Istotne jest również to, że zadania w zakresie przeciwdziałania narkomanii są realizowane, w zakresie określonym w ustawie, także przez:

● przedszkola, szkoły i inne jednostki organizacyjne wymienione w art. 2 pkt 3-5 i 7-9 ustawy o systemie oświaty,

● ośrodki pomocy społecznej,

● powiatowe centra pomocy rodzinie,

● regionalne ośrodki polityki społecznej.

Należy pamiętać, że szkoły realizują swój program profilaktyki wynikający z przepisów oświatowych niezależnie od tego, co robi OPS. Z kolei art. 10 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w ramach zadań własnych gminy wymienia m.in. prowadzenie profilaktycznej działalności:

● informacyjnej,

● edukacyjnej,

● szkoleniowej

- w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie zajęć sportowo-rekreacyjnych dla uczniów, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych.

W celu realizacji tych zadań wójt opracowuje projekt gminnego programu przeciwdziałania narkomanii, biorąc pod uwagę cele operacyjne dotyczące przeciwdziałania narkomanii, określone w Narodowym Programie Zdrowia. Gminny program stanowi część gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych i ma być realizowany przez jednostkę wskazaną w tym programie (z pytania wynika, że tą jednostką jest OPS). Z kolei art. 19 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii odnosi się do działalności edukacyjnej w kontekście edukacji psychologicznej i społecznej, która ma obejmować w szczególności wprowadzanie problematyki zapobiegania narkomanii do programów przygotowania zawodowego osób zajmujących się wychowaniem oraz profilaktyką w szkołach i innych placówkach systemu oświaty oraz w szkołach wyższych.

Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (dalej: ustawa o wychowaniu w trzeźwości) w art. 41 wskazuje, że w ramach działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych wymienia się m.in. prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych.

Realizacja m.in. tych zadań jest prowadzona w postaci gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych stanowiącego część strategii rozwiązywania problemów społecznych, uchwalanego corocznie przez radę gminy, uwzględniającego cele operacyjne dotyczące profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, określone w Narodowym Programie Zdrowia, i wykonywana ma być przez ośrodek pomocy społecznej lub inną jednostkę wskazaną w tym programie.

Ze wskazanych przepisów nie wynika potrzeba dokonywania zakupu pomocy dydaktycznych dla szkół przez OPS.

Rozporządzenie Ministra Finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (dalej: rozporządzenie o klasyfikacji budżetowej) wskazuje, że § 424 "Zakup środków dydaktycznych i książek" ma zastosowanie do zakupów środków dydaktycznych służących procesowi dydaktyczno-wychowawczemu realizowanemu w szkołach i placówkach oświatowych oraz książek i zbiorów bibliotecznych. Takiego procesu w ośrodkach pomocy społecznej nie prowadzi się, więc pozostaje sklasyfikowanie takiego wydatku w § 421 "Zakup materiałów i wyposażenia", który po zmianach otrzymał objaśnienia: W paragrafie tym ujmuje się zakup materiałów i wyposażenia związany z utrzymaniem i funkcjonowaniem jednostek, w tym m.in.: leków i środków opatrunkowych na wyposażenie apteczek, prasy. Nie zalicza się do tego paragrafu zakupów dóbr przekazywanych osobom fizycznym w ramach deputatów i innych świadczeń w naturze dokonywanych z wydatków osobowych oraz zakupu środków żywności.

 

PIOTR WIECZOREK

 specjalista ds. rachunkowości i kontroli, niezależny doradca i certyfikowany trener

PODSTAWY PRAWNE

● art. 5 ust. 7 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 668)

● art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 224; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 437)

● art. 41 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 487)

● załącznik nr 4 do rozporządzenia Ministra Finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 524)

W kolejnym dodatku "Rachunkowość w instytucjach pomocy społecznej" odpowiemy m.in. na pytanie: Czy OPS musi opłacić akcyzę za węgiel przekazywany podopiecznym ośrodka?

Inforakademia
Notyfikacje

Czy chcesz otrzymywać informacje o najnowszych szkoleniach? Zgódź się na powiadomienia od wideoakademii

Powiadomienia można wyłączyć w preferencjach systemowych
NIE NIE
TAK TAK