Opłatę od posiadania psów na terenie gminy może wprowadzić rada gminy (art. 18a ust. 1 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych; dalej: upol). Do kompetencji rady gminy należy także określenie zasad jej ustalania i poboru oraz terminów płatności i wysokości. Określona przez radę stawka opłaty nie może przekroczyć rocznie kwoty 120,05 zł od jednego psa w 2016 r. i kwoty 118,05 zł od jednego psa w roku 2017.

Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu w uchwale z 19 listopada 2010 r. (sygn. akt 21/1872/2010) wskazała, że rada gminy nie może uzależniać stawek opłaty od posiadania psów od tego, gdzie zamieszkuje posiadacz psa - a więc czy np. mieszka w budynku większym niż czterorodzinny.

Opłatę pobiera się od osób fizycznych posiadających psy. Jednak zgodnie z katalogiem wyłączeń, zawartym w art. 18a ust. 2 upol, opłaty tej nie pobiera się m.in. od osób w wieku powyżej 65 lat, prowadzących samodzielnie gospodarstwo domowe - z tytułu posiadania jednego psa.

WSA w Poznaniu, w wyroku z 29 listopada 2006 r. (sygn. akt I SA/Po 780/06), wskazał, że podmiotem opłaty od posiadania psów jest każda osoba fizyczna - niezależnie od wieku - posiadająca psa. Nawet jeśli taka osoba przekroczyła 65 rok życia, to nadal pozostaje podmiotem tej opłaty - z tym że nie pobiera się jej.

W praktyce wątpliwości rodzi kwestia niepobierania opłaty od posiadania psów od osób w wieku powyżej 65 lat, prowadzących samodzielnie gospodarstwo domowe. Problematyczna jest bowiem kwestia "samodzielności" prowadzenia gospodarstwa domowego w stosunku do małżonków i osób pozostających w innych związkach (np. w konkubinacie) oraz do wspólnie mieszkającego rodzeństwa.

Aby wyjaśnić tego typu problemy, Minister Finansów w interpretacji ogólnej z 8 września 2016 r. (sygn. PS2.849.5.2016) określił, że samodzielne prowadzenie gospodarstwa domowego oznacza prowadzenie tego gospodarstwa pojedynczo, a nie wspólnie z innymi osobami.

Fakt wspólnego prowadzenia gospodarstwa z inną osobą może potwierdzić np. okoliczność wspólnego ponoszenia wydatków z tytułu opłat - np. za energię elektryczną, gaz czy wodę.

Ponadto MF wskazał, że opłatę od posiadania psów pobiera się od osób fizycznych, a nie od grup tych osób (np. od małżonków, rodzeństwa) wspólnie zamieszkujących. Warunki dotyczące wieku powyżej 65 lat i prowadzenia samodzielnie gospodarstwa domowego musi spełniać zatem każda z osób posiadających psa. Za niedopuszczalne MF uznał przyjęcie rozumowania, zgodnie z którym wyłączenie z obowiązku uiszczenia opłaty obejmowałoby sytuację, w której warunek dotyczący spełnienia kryterium wieku miałby się odnosić osobno do każdej z tych osób, a warunek dotyczący prowadzenia samodzielnie gospodarstwa domowego do tych osób wspólnie.

Oznacza to, że z obligatoryjności uiszczenia opłaty od posiadania psów nie są wyłączone osoby prowadzące gospodarstwo domowe wspólnie z innymi osobami - nawet w sytuacji gdy każda z nich ukończyła już 65 lat.

ANNA RYL

 doktor nauk prawnych, specjalista w zakresie prawa pracy i finansów publicznych, praktyk kontroli

PODSTAWA PRAWNA

● art. 18a, art. 19 pkt 1 i 2 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 716)

PRZECZYTAJ TEŻ:

● Rada gminy może wprowadzić inne niż określone w ustawie zwolnienia przedmiotowe od opłat lokalnych.

● Różnicowanie stawek wysokości opłaty od posiadania psów w zależności od liczby psów u posiadacza.