Status przedsiębiorcy ustalany jest na podstawie kryterium średniorocznego zatrudnienia oraz kryterium finansowego. W celu ustalenia tego statusu uwzględniane są dane przedsiębiorcy z ostatnich dwóch lat obrotowych. Szczegóły w uzasadnieniu.

Od rozliczenia za styczeń 2017 r. podatnicy VAT czynni, którzy prowadzą ewidencje VAT w formie elektronicznej, będą mieli obowiązek ich przesyłania w formacie JPK_VAT (art. 82 § 1b Ordynacji podatkowej). Obowiązek ten będzie dotyczył podatników, którzy posiadają status małego lub średniego przedsiębiorcy. Dotyczy to również podatników, którzy nie są przedsiębiorcami, np. JST. Status ten ustalamy na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dzielą przedsiębiorców na mikroprzedsiębiorców, małych przedsiębiorców, średnich przedsiębiorców oraz pozostałych przedsiębiorców. Definicje tych przedsiębiorców określają przepisy art. 104 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (zob. tabelę).

Rodzaje statusów przedsiębiorcy

Jak widać, status przedsiębiorcy oceniany jest w oparciu o dwa kryteria, tj. kryterium średniorocznego zatrudnienia oraz kryteria finansowe. Wystarczy, gdy te dwa kryteria spełnione są w jednym z dwóch ostatnich, branych pod uwagę lat obrotowych.

Kryterium średniorocznego zatrudnienia

Podatnik, ustalając, czy spełnia kryterium średniorocznego zatrudnienia przewidziane dla małego lub średniego przedsiębiorcy, bierze pod uwagę wszystkie osoby zatrudnione w jego firmie na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę w przeliczeniu na pełne etaty. Wynika to z faktu, że pracownikiem według kodeksu pracy jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.

UWAGA!

Osób pracujących u danego przedsiębiorcy, a zatrudnionych na podstawie umów zlecenia oraz umów o dzieło - nie uwzględnia się przy ustalaniu wysokości średniorocznego zatrudnienia.

Nie uwzględnia natomiast innych osób pracujących w jego firmie, które nie są pracownikami według kodeksu pracy, w szczególności osób zatrudnionych na podstawie umów zlecenia oraz umów o dzieło oraz osób które są pracownikami, ale przebywającymi na urlopach:

● macierzyńskich,

● na warunkach urlopu macierzyńskiego,

● ojcowskich,

● rodzicielskich,

● wychowawczych

oraz zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego (art. 109 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej).

W celu ustalenia tego statusu podatnik uwzględnia dane o zatrudnieniu z ostatnich dwóch lat obrotowych. W 2017 r. bierzemy pod uwagę dane z 2015 i 2016 r.

Kryterium finansowe

Przy ustalaniu, czy spełniamy kryterium finansowe, należy pamiętać, że status przedsiębiorcy nie zależy w tym przypadku od spełnienia obu warunków określonych art. 104-106 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej kryteriów (tj. roczny obrót lub suma aktywów bilansu). Dla posiadania przez przedsiębiorcę statusu mikroprzedsiębiorcy, małego lub średniego przedsiębiorcy wystarczające jest spełnienie jednego z warunków finansowych, określonych tymi przepisami.

Co ważne, status przedsiębiorcy ustalany jest na podstawie danych z ostatnich dwóch lat obrotowych. Przykładowo, w przypadku przedsiębiorców, u których rokiem obrotowym jest rok kalendarzowy, status przedsiębiorcy w 2017 r. ustalany jest na podstawie danych z lat 2015 i 2016. Istotne jest przy tym spełnienie określonych przepisami art. 104-106 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej kryteriów - w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych.

Przykład

Przedsiębiorca:

1) w 2014 r. zatrudniał średniorocznie 47 pracowników, zaś w 2015 r. - 52 pracowników,

2) w 2014 r. osiągnął obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych w wysokości niespełna 39 000 000 zł, zaś w 2015 r. - ponad 48 000 000 zł; jednocześnie suma aktywów bilansu przedsiębiorcy sporządzona na koniec 2014 r. wyniosła ponad 52 000 000 zł, zaś na koniec 2015 r. - ponad 58 000 000 zł.

Przedsiębiorca ten jest w 2016 r. małym przedsiębiorcą, gdyż w 2014 r. zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro.

Podstawa prawna:

● art. 82 § 1b ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa - j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 613; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1579

● art. 104-106 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej - j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1829

● art. 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy - j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666

Tomasz Krywan

doradca podatkowy