Od 1 września 2017 r. wchodzą w życie przepisy ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe, wygaszające gimnazja. W związku z tym nastąpi reorganizacja szkół. W artykule zostały omówione kwestie, jak te zmiany wpłyną na konieczność nadania nowego numeru REGON i NIP zreformowanym placówkom.
W przypadku zmiany danych objętych Rejestrem Szkół i Placówek Oświatowych (dalej: RSPO), w tym likwidacji szkoły lub placówki oświatowej, podmiot zobowiązany do przekazywania danych do rejestru przekazuje do niego aktualne dane (art. 36 ust. 1 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej). W przypadku przekształcenia gimnazjum w inny typ szkoły można już teraz w RSPO składać wnioski o założenie szkoły (tj. wpis do RSPO i nadanie numeru REGON), w którą zostanie przekształcone gimnazjum. We wniosku należy podać datę rozpoczęcia działalności szkoły, tj. 1 września 2017 r. Likwidacja szkoły w rejestrze następuje obecnie z dniem złożenia wniosku. Jednak nie można w trakcie trwania roku szkolnego zlikwidować gimnazjum, nie byłoby to zgodne z art. 59 ust. 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty, gdyż szkoła może być likwidowana z dniem 31 sierpnia. Ta uwaga dotyczy także przypadku włączenia gimnazjum do innego typu szkoły oraz zespołu publicznych szkół, w skład którego wchodzi jedynie gimnazjum i dotychczasowa sześcioletnia szkoła podstawowa lub dotychczasowa zasadnicza szkoła zawodowa.
Z dniem wejścia w życie ustawy z 21 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy o systemie informacji oświatowej oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa nowelizująca), tj. 24 lipca 2017 r., RSPO został uruchomiony w nowej wersji poprzez przeglądarkę internetową. Zostało dodatkowo udostępnione usprawnienie w zakresie składania wniosków w związku z przekształceniami i włączeniami gimnazjów. Dało to możliwość dokonania likwidacji gimnazjum z datą przyszłą, tj. z dniem 31 sierpnia 2017 r.
Wszystkie zmiany w związku z likwidacją, przekształceniami i włączeniami szkół w RSPO dokonuje podmiot zobowiązany do przekazywania danych do RSPO, oznacza to, że zmiany nie będą wprowadzane do rejestru automatycznie.
Kwestie sukcesji dotychczasowego numeru REGON związanej z przekształcaniem szkół od 1 września 2017 r. do nowego systemu oświaty, reguluje art. 10 ustawy nowelizującej. Przypadki kiedy zachowany zostanie przez szkołę numer REGON przedstawia tabela 1.
Tabela 1. Szkoły, które zachowają dotychczasowy numer REGON
Zmiany w strukturze szkolnictwa wprowadzone z dniem 1 września 2017 r. | Sukcesja numeru REGON |
Ośmioletnia szkoła podstawowa powstanie z sześcioletniej szkoły podstawowej | Ośmioletnia szkoła podstawowa zachowuje numer REGON dotychczasowej sześcioletniej szkoły podstawowej |
Branżowa szkoła I stopnia powstanie z zasadniczej szkoły zawodowej | Branżowa szkoła I stopnia zachowuje numer REGON dotychczasowej zasadniczej szkoły zawodowej |
Szkoła specjalna przysposabiającą do pracy, o której mowa w art. 18 ust. 1 pkt 2 lit. d ustawy z 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (dalej: ustawa Prawo oświatowe) powstanie ze szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi | Nowa szkoła specjalna przysposabiającą do pracy zachowuje numer REGON dotychczasowej szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy |
Szkoła policealna, o której mowa w art. 18 ust. 1 pkt 2 lit. f ustawy - Prawo oświatowe powstanie ze szkoły policealnej | Nowa szkoła policealna zachowuje numer REGON dotychczasowej szkoły policealnej |
Szkoła podstawowa dla dorosłych, której kształcenie obejmuje klasę VII i VIII powstanie ze szkoły podstawowej dla dorosłych, której kształcenie obejmowało klasę VI | Nowa szkoła podstawowa zachowuje numer REGON dotychczasowej szkoły podstawowej dla dorosłych |
Włączenie dotychczasowego gimnazjum odpowiednio do:
| Wykreślenie z rejestru REGON gimnazjum, a szkoła do której dotychczasowe gimnazjum zostaje włączone zachowuje swój numer REGON |
Włączenie dotychczasowego gimnazjum dla dorosłych odpowiednio do:
| Wykreślenie z rejestru REGON gimnazjum dla dorosłych, a szkoła do której dotychczasowe gimnazjum dla dorosłych zostaje włączone zachowuje swój numer REGON |
Włączenie dotychczasowego gimnazjum dwujęzycznego lub gimnazjum ogólnodostępnego z oddziałami dwujęzycznymi odpowiednio do:
| Wykreślenie z rejestru REGON gimnazjum dwujęzycznego lub gimnazjum ogólnodostępnego z oddziałami dwujęzycznymi, a szkoła do której to dotychczasowe gimnazjum zostaje włączone zachowuje swój numer REGON |
Włączenie dotychczasowego gimnazjum ogólnodostępnego z oddziałami międzynarodowymi odpowiednio do:
| Wykreślenie z rejestru REGON dotychczasowego gimnazjum ogólnodostępnego z oddziałami międzynarodowymi, a szkoła do której to dotychczasowe gimnazjum zostaje włączone zachowuje swój numer REGON |
Włączenie dotychczasowego gimnazjum sportowego, gimnazjum mistrzostwa sportowego lub gimnazjum ogólnodostępnego z oddziałami sportowymi odpowiednio do:
| Wykreślenie z rejestru REGON gimnazjum sportowego, gimnazjum mistrzostwa sportowego lub gimnazjum ogólnodostępnego z oddziałami sportowymi, a szkoła do której to dotychczasowe gimnazjum zostaje włączone zachowuje swój numer REGON |
Ośmioletnia szkoła podstawowa powstała z zespołu publicznych szkół, w skład którego wchodziły jedynie: dotychczasowa sześcioletnia szkoła podstawowa i dotychczasowe gimnazjum | Ośmioletnia szkoła podstawowa zachowuje numer REGON dotychczasowej sześcioletniej szkoły podstawowej wchodzącej w skład zespołu publicznych szkół |
Branżowa szkoła I stopnia powstała z zespołu publicznych szkół, w skład którego wchodziły: jedynie dotychczasowe gimnazjum i dotychczasowa zasadnicza szkoła zawodowa | Branżowa szkoła I stopnia zachowuje numer REGON dotychczasowej zasadniczej szkoły zawodowej wchodzącej w skład zespołu publicznych szkół |
Z art. 10 ustawy nowelizującej wynikają także przypadki, kiedy będzie konieczne nadanie nowego numeru REGON przekształconym z dniem 1 września 2017 r. szkołom. Skutki zmian organizacyjnych dotyczące nadania szkole nowego numeru REGON przedstawia tabela 2.
Tabela 2. Szkoły, którym zostanie nadany nowy numer REGON
Zmiany w strukturze szkolnictwa wprowadzone z dniem 1 września 2017 r. | Zmiana w zakresie numeru REGON |
Przekształcenie dotychczasowego gimnazjum w:
| Wykreślenie z rejestru numeru REGON dotychczasowego gimnazjum i nadaniem numeru REGON nowo powstałej szkole |
Przekształcenie dotychczasowego gimnazjum dla dorosłych w:
| Wykreślenie z rejestru numeru REGON dotychczasowego gimnazjum dla dorosłych i nadaniem numeru REGON nowo powstałej szkole |
Przekształcenie dotychczasowego gimnazjum dwujęzycznego lub gimnazjum ogólnodostępnego z oddziałami dwujęzycznymi, w:
| Wykreślenie z rejestru numeru REGON dotychczasowego gimnazjum dwujęzycznego lub gimnazjum ogólnodostępnego z oddziałami dwujęzycznymi i nadaniem numeru REGON nowo powstałej szkole |
Przekształcenie dotychczasowego gimnazjum ogólnodostępnego z oddziałami międzynarodowymi w:
| Wykreślenie z rejestru numeru REGON dotychczasowego gimnazjum ogólnodostępnego z oddziałami międzynarodowymi i nadaniem numeru REGON nowo powstałej szkole
|
Przekształcenie dotychczasowego gimnazjum sportowego, gimnazjum mistrzostwa sportowego lub gimnazjum ogólnodostępnego z oddziałami sportowymi w:
| Wykreślenie z rejestru numeru REGON dotychczasowego gimnazjum sportowego, gimnazjum mistrzostwa sportowego lub gimnazjum ogólnodostępnego z oddziałami sportowymi i nadaniem numeru REGON nowo powstałej szkole |
Przepisy ustawy nowelizacyjnej nie regulują skutków przekształceń szkół związanych ze zmianą systemu oświaty w zakresie numeru NIP.
Pewną wskazówkę rozwiązania tego problemu można znaleźć w interpretacji podatkowej udzielonej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Ełku z 14 października 2005 r. (znak: US.IX/406-2/05). O interpretację podatkową wystąpiła szkoła policealna powstała w wyniku przekształcenia z mocy prawa w związku z art. 2c ust. 5 ustawy z 8 stycznia 1999 r. - Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego. Nowo powstała szkoła złożyła zgłoszenie aktualizacyjne, w którym wskazała zmiany w zakresie:
Zdaniem szkoły, w wyniku przekształcenia nie nastąpiły żadne - oprócz nazwy jednostki - zmiany, które spowodowałyby konieczność dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego, a przekształcona placówka jest tą samą jednostką organizacyjną, co dotychczasowa.
Z wniosku szkoły jednoznacznie wynikało, że niecelowym jest występowanie o nadanie nowego numeru NIP przekształconej placówce oświatowej. W uzasadnieniu wniosku szkoła argumentowała, że przekształcenie jednostki ograniczyło się do zmiany nazwy placówki.
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Ełku nie zgodził się z tą interpretacją. W uzasadnieniu stwierdził, że sukcesję numeru identyfikacji podatkowej regulują przepisy ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników. Zgodnie z art. 12 ust. 1 wymienionej ustawy NIP nadany podatnikowi nie przechodzi na następcę prawnego, z wyjątkiem enumeratywnie wskazanych przypadków, tj. przekształcenia:
Naczelnik podkreślił, że poza wymienionymi wyjątkami, na każdym nowo powstałym, również w wyniku przekształcenia podmiocie, który na podstawie odrębnych ustaw posiada status podatnika, ciąży obowiązek ewidencyjny, tj. obowiązek dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego, na podstawie którego w drodze decyzji wydanej przez naczelnika urzędu skarbowego zostanie nadany NIP. W świetle art. 12 ust. 2 powołanej ustawy nadmienić należy, że w przypadku ustania bytu prawnego podatnika (również na skutek przekształcenia), decyzja o nadaniu NIP wygasa z mocy prawa. Z przytoczonego stanu faktycznego wynika, że strona jest jednostką organizacyjną powstałą w wyniku przekształcenia szkoły. Skoro przepisy ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatkowej nie przewidują sukcesji NIP dla dokonanego typu przekształcenia, konieczne jest wydanie decyzji w sprawie nadania NIP nowopowstałemu podatnikowi.
Podstawy prawne
art. 36 ust. 1 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1927; ost. zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 949)
art. 10 ustawy z 21 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy o systemie informacji oświatowej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 949)
art. 59 ust. 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1943; ost. zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 949)
art. 18 ust. 1 pkt 2 lit. d i f ustawy z 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59; ost. zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 949)
art. 12 ust. 1 ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 869)
Leszek Jaworski
prawnik, specjalista ds. prawa pracy, autor licznych publikacji z zakresu prawa oświatowego