Wraz z inauguracją roku szkolnego rozpoczyna się okres wypłat stypendiów naukowych i socjalnych dla uczniów, studentów i doktorantów. Niektóre z nich korzystają ze zwolnienia z PIT. Przedstawiamy tabelaryczny przegląd stypendiów zwolnionych z PIT, dzięki czemu wypłacający stypendium łatwo sprawdzi, czy od przekazywanych świadczeń powinien pobierać zaliczkę na podatek dochodowy, czy też nie.
Tabela. Stypendia korzystające ze zwolnienia z PIT
Rodzaj stypendium zwolnionego z PIT | Podstawa prawna zwolnienia |
1 | 2 |
Stypendia zagraniczne Stypendia przyznawane osobom przebywającym czasowo za granicą. Zwolnienie przysługuje do wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, określonej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. Z tego zwolnienia może korzystać m.in. stypendium wypłacane studentom przez fundację biorącą udział w programie Komisji Europejskiej oferującym wsparcie finansowe w obszarze edukacji i szkoleń (porównaj interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 10 listopada 2014 r., sygn. IBPBII/1/415-662/14/BD). Wysokość diet z tytułu podróży służbowych poza granicami Polski podajemy w comiesięcznym dodatku "Wskaźniki i stawki" oraz na www.mk.infor.pl | art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a) updof |
Stypendia zagraniczne finansowane z programu rządowego Stypendia otrzymane w ramach rządowego programu ustanowionego na podstawie art. 42a ust. 1 ustawy z 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym w związku z kształceniem w zagranicznych uczelniach na pokrycie kosztów rekrutacyjnych, czesnego, zakwaterowania, utrzymania, przejazdów i ubezpieczeń. | art. 21 ust. 1 pkt 40d updof |
Stypendia naukowe i doktoranckie przyznawane na podstawie przepisów oświatowych ● Stypendia naukowe otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, ● Stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów - Prawo o szkolnictwie wyższym ● Inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Z tego zwolnienia może korzystać m.in. stypendium naukowe dla wybitnego młodego naukowca przyznane przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na podstawie jego rozporządzenia z 21 września 2007 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania oraz rozliczania środków finansowych na naukę na stypendia naukowe dla wybitnych młodych naukowców (porównaj interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 16 czerwca 2015 r., sygn. ITPB2/415-80/12/15-S/IL, oraz interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 31 grudnia 2014 r., sygn. IPTPB2/415-554/14-2/PK). | art. 21 ust. 1 pkt 39 updof |
Stypendia socjalne finansowane ze środków budżetu państwa, samorządu lub szkoły Stypendia socjalne dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty oraz ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym. Z tego zwolnienia może korzystać m.in.: 1) stypendium socjalne wypłacane studentom z funduszy stypendialnych utworzonych przez rektorów uczelni (porównaj interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 13 lipca 2015 r., sygn. IPTPB1/4511-185/15-4/AP, oraz interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 30 stycznia 2013 r., sygn. IBPBII/1/415-947/12/HK), 2) stypendium socjalne przyznawane uczniom na podstawie ustawy o systemie oświaty oraz uchwały jednostki samorządu terytorialnego, finansowane ze środków otrzymywanych w formie dotacji pochodzącej z budżetu państwa oraz z budżetu jednostki samorządu terytorialnego (porównaj interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 września 2013 r., sygn. ILPB2/415-623/13-2/ES, oraz interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 7 maja 2013 r., sygn. ITPB2/415-134/13/MU). | art. 21 ust. 1 pkt 40 updof |
Stypendia uchwalone przez samorząd lub organizacje pozarządowe pożytku publicznego Stypendia dla uczniów i studentów, których wysokość i zasady udzielania zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego albo zostały przyznane przez organizacje, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego, na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez organy statutowe tych organizacji. Zwolnienie przysługuje do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 3800 zł. Z tego zwolnienia może korzystać m.in.: 1) stypendium za osiągnięcia naukowe, sportowe i za aktywność społeczną przyznawane szczególnie uzdolnionym uczniom i studentom na podstawie uchwały jednostki samorządu terytorialnego (porównaj interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 13 listopada 2014 r., sygn. IPPB4/415-667/14-2/JK2, oraz interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 września 2014 r., sygn. ILPB2/415-688/14-2/WS), 2) stypendium sportowe wypłacane przez fundację studentom i uczniom (porównaj interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 4 marca 2014 r., sygn. IPPB4/415-807/13-6/JK2). | art. 21 ust. 1 pkt 40b updof |
Stypendia naukowe i socjalne finansowane ze środków UE Stypendia naukowe i socjalne otrzymane przez uczestnika projektu jako pomoc udzielona w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich, o których mowa w ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Z tego zwolnienia może korzystać m.in.: 1) stypendium naukowe wypłacane doktorantom z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (porównaj interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 30 kwietnia 2015 r., sygn. IBPBII/1/4511-96/15/MK, oraz z 3 listopada 2014 r., sygn. IBPBII/1/415-655/14/MK), 2) stypendium socjalne wypłacane uczniom szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (porównaj interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 stycznia 2015 r., sygn. IBPBII/1/415-858/14/MK). | art. 21 ust. 1 pkt 137 updof |
Obowiązki podmiotów wypłacających stypendia zwolnione z PIT
Podmioty wypłacające stypendia w całości zwolnione z PIT nie mają obowiązku pobierania zaliczki na podatek dochodowy. Tylko w przypadku wypłaty stypendiów zwolnionych do określonej kwoty, np. 3800 zł rocznie w przypadku stypendiów zwolnionych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40b updof, od nadwyżki ponad tę kwotę należy pobrać zaliczkę na podatek. Podmioty wypłacające stypendia w całości zwolnione z PIT nie mają obowiązku wystawiania stypendystom informacji PIT-8C. Wyjątek dotyczy zwolnienia przysługującego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40b updof, które należy wykazać w informacji PIT-8C. Należy to zrobić w części E "Informacja o wysokości wypłaconego stypendium, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy", w poz. 31-34.
Obowiązki uczniów, studentów i doktorantów otrzymujących stypendia zwolnione z PIT
Uczniowie, studenci i doktoranci, którzy otrzymują stypendia w całości zwolnione z PIT, nie mają obowiązku ich rozliczania w zeznaniu rocznym. Jedynie w przypadku stypendiów, które na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40b updof są zwolnione z PIT do wysokości 3800 zł rocznie, w przypadku gdy kwota wypłaconego w danym roku podatkowym stypendium przekroczy kwotę zwolnioną, nadwyżkę trzeba rozliczyć w PIT-37 za ten rok.
PODSTAWA PRAWNA:
● art. 21 ust. 1 pkt 23 lit. a), pkt 39, 40, 40b, 40d i 137 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2012 r., poz. 361; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1333
Katarzyna Wojciechowska
prawnik, ekspert w zakresie podatków dochodowych, redaktor "MONITORA księgowego"