1/2017, data dodania: 27.12.2016 Jak uwzględniać kwotę wolną w comiesięcznych zaliczkach na podatek według nowych przepisów
Nowe przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2017 r. zmieniły zasady ustalania kwoty zmniejszającej podatek. W trakcie roku pracodawcy nadal będą stosowali kwotę zmniejszenia podatku w wysokości 46,33 zł miesięcznie, ale w dwóch przypadkach kwoty tej nie powinni uwzględniać. Kwoty tej nie powinni stosować, gdy podstawa opodatkowania pracownika przekroczy próg podatkowy wynoszący 85 528 zł albo wówczas, gdy pracownik złoży stosowne oświadczenie.
Od 1 stycznia 2017 r. weszły w życie nowe rozwiązania w zakresie ustalania kwoty zmniejszającej podatek. W określonych okolicznościach będą one wpływać na sposób kalkulowania przez pracodawców zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych należnych od świadczeń wypłacanych pracownikom. Decydujące dla płatników w tym kontekście jest to, jaką wysokość osiągają dochody pracownika w danym roku. Generalną zasadą obowiązującą w 2017 r. jest niestosowanie kwoty zmniejszającej podatek, w przypadku gdy podstawa opodatkowania podwładnego przekroczy górną granicę progu podatkowego wynoszącą 85 528 zł.
Skala podatkowa obowiązująca w 2017 r.
| Podstawa | Podatek wynosi | ||
| ponad | do | ||
|
| 85 528 zł | 18% | minus kwota zmniejszająca podatek |
| 85 528 zł |
| 15 395 zł 04 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł | |
Dochody nie wyższe w roku niż 85 528 zł
Gdy pracownik osiąga roczne dochody do kwoty 85 528 zł, pracodawca pobiera zaliczki podatkowe na zasadach obowiązujących w 2016 r., a więc pomniejsza je o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (46,33 zł), jeśli pracownik złożył PIT-2.
Dochody przekraczające kwotę 85 528 zł
Jeśli dochody pracownika uzyskiwane od danego pracodawcy przekroczą górną granicę progu podatkowego, wówczas, uwzględniając brzmienie znowelizowanego art. 32 ust. 3 w zw. z ust. 1 updof, pracodawca powinien rozpocząć naliczanie zaliczek bez uwzględniania kwoty zmniejszającej podatek. Wątpliwości budzi, czy należy to robić od miesiąca, w którym nastąpiło przekroczenie kwoty 85 528 zł, czy od miesiąca następnego. W związku z tą wątpliwością redakcja "Mk" zwróciła się do MF o zajęcie stanowiska w tej sprawie.
PRZYKŁAD
Pracownik z miesięcznymi zarobkami wynoszącymi 14 000 zł brutto jest uprawniony do podstawowych kosztów uzyskania przychodu, a przy zatrudnianiu złożył druk PIT-2. Zatrudniająca go spółka, która jest jego jedynym pracodawcą, ustaliła, że jego dochody w 2017 r. przekroczą kwotę 85 528 zł w sierpniu. W związku z tym spółka zaprzestała pomniejszania jego zaliczki podatkowej o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. A zatem jego lista płac powinna wyglądać następująco:
| Lp. | Składniki | Wartości |
| 1. | Wynagrodzenie za pracę | 14 000,00 |
| 2. | Podstawa składek na ubezp. społeczne | 14 000,00 |
| 3. | Składka na ubezp. emerytalne (poz. 2 × 9,76%) | 1 366,40 |
| 4. | Składka na ubezp. rentowe (poz. 2 × 1,5%) | 210,00 |
| 5. | Składka na ubezp. chorobowe (poz. 2 × 2,45%) | 343,00 |
| 6. | Suma składek na ubezp. społeczne (poz. 3 + poz. 4 + poz. 5) | 1 919,40 |
| 7. | Podstawa wymiaru składki na ubezp. zdrowotne (poz. 2 - poz. 6) | 12 080,60 |
| 8. | Składka na ubezp. naliczona (poz. 7 × 9%) | 1 087,25 |
| 9. | Składka na ubezp. zdrowotne do odliczenia od podatku (poz. 7 × 7,75%) | 936,25 |
| 10. | Koszty uzyskania przychodu | 111,25 |
| 11. | Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych (poz. 1 - poz. 6 - poz. 10) | 11 969,00 |
| 12. | Zaliczka na podatek (poz. 11 × 18%) | 2 154,42 |
| 13. | Zaliczka na podatek do przekazania na rachunek urzędu skarbowego po zaokrągleniu do pełnych złotych (poz. 12 - poz. 9) | 1 218,00 |
| 14. | Kwota netto (poz. 1 - poz. 6 - poz. 8 - poz. 13) | 9 775,35 |
Oświadczenie pracownika o wyłączeniu kwoty wolnej
Zgodnie z nowymi przepisami pracownik ma prawo złożyć w zakładzie pracy oświadczenie, że jego roczna podstawa opodatkowania przewyższy poziom 85 528 zł. W takiej sytuacji, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu otrzymania ww. oświadczenia, płatnik jest zobligowany do obliczania zaliczek podatkowych bez pomniejszania ich o 46,33 zł miesięcznie.
Jeśli zatrudniona osoba wspomniane oświadczenie złoży w styczniu 2017 r., to jej pracodawca od lutego zaprzestanie stosowania kwoty zmniejszającej podatek.
Mimo że ustawa nowelizująca przepisy odnoszące się do kwoty wolnej od podatku i wynikającej z niej kwoty zmniejszającej podatek obowiązuje od początku 2017 r., za dopuszczalną należy uznać sytuację, w której pracownik już w grudniu 2016 r. złożył oświadczenie, że w 2017 r. uzyska dochody wyższe niż kwota 85 528 zł. Na mocy takiego oświadczenia pracodawca od stycznia 2017 r. nie powinien już przy kalkulowaniu zaliczek podatkowych redukować ich o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek.
W powyższych okolicznościach nikt nie powinien zarzucić pracodawcy nieprawidłowego działania, bowiem:
● to sam pracownik wnioskuje o niestosowanie kwoty zmniejszającej podatek (chcąc np. uniknąć ewentualnej konieczności dopłacania podatku przy okazji rocznego rozliczenia),
● nie dochodzi do uszczuplenia należności publiczno-prawnych.
PRZYKŁAD
Pracownik otrzymujący co miesiąc stałe wynagrodzenie w wysokości 12 000 zł brutto złożył w grudniu 2016 r. w zakładzie pracy oświadczenie, że w 2017 r. jego dochody (uwzględniające zarobki od innych podmiotów) przekroczą pułap 85 528 zł. W związku z tym pracodawca przy kalkulowaniu zaliczki podatkowej od jego styczniowych przychodów nie uwzględnił kwoty zmniejszającej podatek.
PODSTAWA PRAWNA:
● art. 27 i 32 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2016 r., poz. 2032; ost.zm. Dz.U. z 2016 r., poz. 2048
Mariusz Pigulski
ekspert i praktyk, zajmujący się od wielu lat prawem pracy i ubezpieczeń społecznych, absolwent Podyplomowego Studium Prawa Pracy na Uniwersytecie Łódzkim, autor licznych opracowań i publikacji z dziedziny kadrowo-płacowe
