ZMIANY 2016

Nie mają Państwo obowiązku skrócenia umowy na czas określony do 33 miesięcy. Jeśli jednak umowa nie zostanie skrócona, przekształci się w umowę na czas nieokreślony. W przypadku gdy nie chcą Państwo zatrudniać pracownika bezterminowo, można skrócić umowę za porozumieniem stron. Jeżeli nie jest możliwe porozumienie się z pracownikiem w tej kwestii, to pracodawca nie może jednostronnie skrócić umowy w formie wypowiedzenia warunków pracy i płacy.

Zmiany, jakie zaczną obowiązywać od 22 lutego 2016 r., pozwolą na zatrudnianie danego pracownika na umowę na czas określony maksymalnie przez 33 miesiące. Przekroczenie tego limitu spowoduje, że pracownik z mocy prawa będzie zatrudniony na czas nieokreślony. Limit 33 miesięcy będzie dotyczyć także umów na czas określony, które zostały zawarte przed wejściem w życie nowelizacji i będą trwać po zmianie przepisów. W przypadku takich umów okres zatrudnienia wliczany do 33-miesięcznego limitu liczony jest od dnia wejścia w życie nowelizacji, czyli od 22 lutego 2016 r. (art. 14 ust. 4 ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw).

Jeśli umowa na czas określony Państwa pracownika nie zostanie wcześniej rozwiązana i będzie obowiązywała jeszcze przez okres dłuższy niż 33 miesiące liczone od 22 lutego 2016 r., to od 22 listopada 2018 r. przekształci się w umowę na czas nieokreślony. Jeżeli nie mają Państwo zamiaru kontynuowania zatrudnienia bezterminowego z pracownikiem, to umowę terminową można modyfikować za porozumieniem stron.

Pracownik nie musi jednak zgadzać się na skrócenie umowy z tego powodu, że zostały znowelizowane przepisy i jego umowa po upływie 33 miesięcy przekształci się w stałe zatrudnienie.

Gdyby pracownik nie zgodził się na porozumienie dotyczące skrócenia umowy na czas określony, to nie mogą Państwo jednostronnie zmienić umowy w zakresie czasu jej trwania przez wypowiedzenie zmieniające. Nie można bowiem uznać, że czas zatrudnienia na podstawie umowy terminowej należy do wynikających z umowy warunków pracy, a tym bardziej płacy. Rodzaj umowy jest pojęciem odrębnym od warunków pracy (art. 29 § 1 Kodeksu pracy). Umowa o pracę powinna określać: strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy.

Warunki pracy to np. rodzaj pracy, wymiar czasu pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę, dostęp do szkoleń, warunki bhp i przeciwpożarowe itp.

Dlatego należy przyjąć, że rodzaju umowy o pracę nie można zmienić w trybie wypowiedzenia zmieniającego. Sprawa jest zupełnie oczywista, gdy chodzi o wypowiedzenie zmieniające z umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na umowę na czas określony. Sąd Najwyższy uznał bowiem, że w takim trybie jest to niedopuszczalne (uchwała SN z 28 kwietnia 1994 r., I PZP 52/93, OSNP 1994/11/169). Tak jak rodzaj umowy o pracę nie jest warunkiem umowy o pracę i nie może być zmieniony wypowiedzeniem zmieniającym, tak należy uznać, że wynikający z rodzaju umowy czas jej trwania także nie może podlegać zmianie w drodze wypowiedzenia warunków pracy i płacy.

Przykład

Pracodawca zamierza wypowiedzieć w styczniu 2016 r. umowę na czas określony, która była podpisana na 6 lat, do końca 2018 r. Następnie w marcu 2016 r. planuje ponownie zatrudnić tego samego pracownika na tym samym stanowisku pracy na podstawie krótkiej umowy na czas określony. Pracodawcy chodzi o to, aby tej umowy nie objęły nowe przepisy o automatycznym przekształceniu się umowy terminowej w stałe zatrudnienie po upływie 33 miesięcy. Takie wypowiedzenie definitywne i ponowne zatrudnienie jest obejściem nowych przepisów i nie może być zastosowane przez pracodawcę. Pracownik będzie mógł je zakwestionować przed sądem pracy.

W zakresie dopuszczalności skrócenia umowy do 33 miesięcy za wypowiedzeniem zmieniającym można spotkać się także z odmiennym poglądem. Zgodnie z nim takie wypowiedzenie jest w tym przypadku dopuszczalne. Stanowisko to jest jednak krytykowane przez wielu specjalistów z zakresu prawa pracy.

Podstawa prawna:

● art. 1 pkt 1, art. 14 ust. 4 ustawy z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. z 2015 r., poz. 1220

● art. 29, art. 42 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1268

Ewa Podgórska-Rakiel

specjalista prawa pracy i prawa związkowego, doktor nauk prawnych