Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń 19/2015 [dodatek: Ściąga Kadrowego], data dodania: 01.10.2015

Zawieranie i rozwiązywanie umów terminowych po zmianach

I. Zawieranie umów terminowych

Od 22 lutego 2016 r. zmienią się przepisy dotyczące zawierania umów terminowych. Poniżej przedstawiamy porównanie dotychczasowych regulacji w zakresie umów terminowych z nowymi przepisami.

Na czym polegają zmiany w zawieraniu umów terminowych

Rodzaj umowy

Do 21 lutego 2016 r.

Od 22 lutego 2016 r.

1

2

3

Umowy na okres próbny

W przepisach nie jest określony cel zawarcia tego rodzaju umowy, ale należy przyjąć, że jest ona zawierana, aby sprawdzić umiejętności pracownika. Również pracownik ma możliwość sprawdzenia, jak sobie poradzi w nowym miejscu pracy.

Umowa jest zawierana maksymalnie na 3 miesiące.

Przepisy nie przewidują wprost możliwości ponownego zawarcia tej umowy z tym samym pracownikiem. Jednak zdaniem Sądu Najwyższego jest to dopuszczalne, gdy pracownik ma być zatrudniony do pracy rodzajowo innej niż ta, która była wykonywana w ramach pierwszej umowy na okres próbny (wyrok SN z 4 września 2013 r., II PK 358/12, OSNP 2014/5/70). Ponadto zdaniem ekspertów prawa pracy ponowne zawarcie umowy na okres próbny jest możliwe także wtedy, gdy upłynął długi okres między zakończeniem pracy u danego pracodawcy a ponownym jej podjęciem.

Przepisy wskazują cel zawarcia umowy. Jest ona zawierana w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia do wykonywania określonego rodzaju pracy.

Umowa jest zawierana maksymalnie na 3 miesiące.

Przepisy wskazują wprost, że ponowne zawarcie umowy o pracę na okres próbny będzie możliwe:

a) jeżeli pracownik ma być zatrudniony w celu wykonywania innego rodzaju pracy,

b) po upływie co najmniej 3 lat od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy o pracę, jeżeli pracownik ma być zatrudniony w celu wykonywania tego samego rodzaju pracy; w tym przypadku dopuszczalne jest jednokrotne ponowne zawarcie umowy na okres próbny.

Umowy
na czas
określony

Umowa jest zawierana, jeżeli pracownik jest potrzebny tylko na pewien okres, który można z góry przewidzieć. Jej zawarcie może wynikać z okresowego charakteru prac, do których zostaje zatrudniony pracownik.

Nie ma limitów dotyczących długości czasu trwania umów na czas określony. Jednak Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, że takie umowy nie mogą być zawierane na zbyt długie okresy, przykładowo wieloletnie (np. wyrok SN z 7 września 2005 r., II PK 294/04, OSNP 2006/13-14/207).

Obowiązuje ograniczenie dotyczące liczby zawieranych umów na czas określony. Z tym samym pracownikiem można obecnie podpisać 2 umowy o pracę na czas określony. Trzecia umowa powinna być zawarta na czas nieokreślony. Dotyczy to sytuacji, kiedy umowy następują po sobie lub występuje między nimi przerwa nie dłuższa niż 1 miesiąc.

Umowa jest zawierana na czas określony nadal tylko wówczas, gdy pracownik będzie potrzebny przez określony czas.

Łączny czas trwania umów na czas określony zawieranych z danym pracownikiem nie może przekroczyć 33 miesięcy.

Z tym samym pracownikiem będzie można zawrzeć trzy umowy na czas określony, a czwarta uważana jest za umowę na czas nieokreślony.

Umowy na zastępstwo

Umowa ta jest szczególnym rodzajem umowy na czas określony. Jest zawierana w celu zastępstwa innego pracownika na czas jego usprawiedliwionej nieobecności.

Umowę na zastępstwo można zawierać wielokrotnie z tym samym pracownikiem, ponieważ nie dotyczą jej ograniczenia w liczbie zawieranych umów.

Umowa ta nadal jest szczególnym rodzajem umowy na czas określony. Można ją zawierać w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Umowy na zastępstwo będzie można zawierać bez żadnych ograniczeń dotyczących liczby i czasu ich trwania.

Umowy
na czas
wykonania określonej pracy

Umowa jest zawierana w celu wykonania danego rodzaju pracy wówczas, gdy nie można dokładnie przewidzieć terminu zakończenia tych prac, np. taka umowa może być zawarta na czas budowy osiedla.

W wyniku nowelizacji przepisów możliwość zawierania takich umów zostanie zlikwidowana.

II. Rozwiązywanie umów terminowych

Nowelizacja Kodeksu pracy, która wejdzie w życie 22 lutego 2016 r., wprowadza również zmiany w wypowiadaniu umów na czas określony.

Na czym polegają zmiany w rozwiązywaniu umów terminowych

Rodzaj umowy

Do 21 lutego 2016 r.

Od 22 lutego 2016 r.

1

2

3

Umowy
na okres próbny

Tego rodzaju umowy można rozwiązywać:

a) za porozumieniem stron,

b) za wypowiedzeniem,

c) bez wypowiedzenia,

d) z upływem terminu, na jaki zostały zawarte.

Okresy wypowiedzenia umowy na okres próbny zależą od czasu trwania umowy i wynoszą:

1) 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,

2) 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,

3) 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

W zakresie rozwiązywania umów na okres próbny nie wprowadzono żadnych zmian.

Umowy na czas określony

Tego rodzaju umowy można rozwiązywać:

a) za porozumieniem stron,

b) za wypowiedzeniem,

c) bez wypowiedzenia,

d) z upływem terminu, na jaki zostały zawarte.

Okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie, jeżeli umowa została zawarta na okres powyżej 6 miesięcy i przewidziano w niej klauzulę dopuszczającą możliwość wypowiedzenia. Tylko w szczególnych przypadkach istnieje możliwość wypowiedzenia każdej umowy na czas określony z zachowaniem 2-tygodniowego okresu, np. gdy następuje likwidacja lub upadłość pracodawcy, w czasie zwolnień grupowych, w przypadku zwolnienia indywidualnego z przyczyn niedotyczących pracowników.

Tego rodzaju umowy można rozwiązać:

a) za porozumieniem stron,

b) za wypowiedzeniem,

c) bez wypowiedzenia,

d) z upływem terminu, na jaki zostały zawarte.

Okres wypowiedzenia będzie uzależniony od stażu pracy u danego pracodawcy i wyniesie:

a) 2 tygodnie - w przypadku zatrudnienia u danego pracodawcy przez okres krótszy niż 6 miesięcy,

b) 1 miesiąc - w przypadku zatrudnienia u danego pracodawcy przez okres co najmniej 6 miesięcy,

c) 3 miesiące - w przypadku zatrudnienia u danego pracodawcy przez okres co najmniej 3 lat.

Umowy
na zastępstwo

Tego rodzaju umowy można rozwiązać:

a) za porozumieniem stron,

b) za wypowiedzeniem,

c) bez wypowiedzenia,

d) z upływem terminu, na jaki zostały zawarte.

Okres wypowiedzenia umowy wynosi 3 dni robocze.

Tego rodzaju umowy można rozwiązać:

a) za porozumieniem stron,

b) za wypowiedzeniem,

c) bez wypowiedzenia,

d) z zakończeniem usprawiedliwionej nieobecności zastępowanego pracownika.

Okres wypowiedzenia będzie uzależniony od stażu pracy u danego pracodawcy i wyniesie:

a) 2 tygodnie - w przypadku zatrudnienia u danego pracodawcy przez okres krótszy niż 6 miesięcy,

b) 1 miesiąc - w przypadku zatrudnienia u danego pracodawcy przez okres co najmniej 6 miesięcy,

c) 3 miesiące - w przypadku zatrudnienia u danego pracodawcy przez okres co najmniej 3 lat.

Umowy
na czas
wykonania określonej pracy

Tego rodzaju umowa zasadniczo nie podlega wypowiedzeniu. Tylko w szczególnych przypadkach istnieje możliwość wypowiedzenia umowy na czas wykonania określonej pracy z zachowaniem 2-tygodniowego okresu, np. w przypadku likwidacji lub upadłości pracodawcy, w czasie zwolnień grupowych, w przypadku zwolnienia indywidualnego z przyczyn niedotyczących pracowników.

Umowa na czas wykonania określonej pracy po nowelizacji przepisów zostania zlikwidowana.

III. Przepisy przejściowe

Specjalne regulacje w zakresie zawierania i rozwiązywania umów terminowych będą obowiązywać w okresie przejściowym.

Jakie przepisy w zakresie zawierania i rozwiązywania umów terminowych stosować w okresie przejściowym

Zagadnienie

Sposób postępowania

Umowy na czas wykonania określonej pracy trwające w dniu wejścia w życie nowelizacji

Do umów na czas wykonania określonej pracy zawartych przed nowelizacją, które będą obowiązywać po 21 lutego 2016 r., stosujemy w zakresie zawierania i rozwiązywania umów przepisy dotychczasowe.

Umowy na czas określony zawarte przed 22 lutego 2016 r. i trwające w dniu wejścia w życie nowelizacji

Do umów zawartych na czas określony, trwających w dniu wejścia w życie zmian, będą miały zastosowanie nowe przepisy, zgodnie z którymi okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, jak również łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech. Trwająca w dniu wejścia w życie nowelizacji umowa o pracę na czas określony będzie uważana za pierwszą umowę w rozumieniu zmienionych przepisów (pierwszą z trzech umów). Może też być traktowana jako druga umowa w rozumieniu nowych przepisów, jeżeli została zawarta jako druga umowa na czas określony zgodnie z dotychczasowymi przepisami.

Wypowiadanie umów na czas określony, trwających po 21 lutego 2016 r., w których nie przewidziano możliwości wypowiedzenia

Do umów na czas określony, które nie podlegały wypowiedzeniu przed zmianą przepisów, będziemy stosować przepisy dotychczasowe (brak możliwości wypowiedzenia umowy).

Wypowiadanie umów na czas określony, trwających po 21 lutego 2016 r., w których przewidziano możliwość wypowiedzenia

Do umów na czas określony, które przewidują okresy wypowiedzenia, będziemy stosować okresy wypowiedzenia takie jak w przypadku umów zawieranych na czas nieokreślony - w zależności od stażu pracy u danego pracodawcy.

Ustalanie długości okresu wypowiedzenia umów na czas określony

Chcąc ustalić długość okresu wypowiedzenia umów o pracę na czas określony, trwających w dniu wejścia w życie nowelizacji, których wypowiedzenie następuje począwszy od dnia wejścia w życie omawianej nowelizacji, nie uwzględnia się okresów zatrudnienia u danego pracodawcy przypadających przed 22 lutego 2016 r.

 

Inforakademia
Notyfikacje

Czy chcesz otrzymywać informacje o najnowszych szkoleniach? Zgódź się na powiadomienia od wideoakademii

Powiadomienia można wyłączyć w preferencjach systemowych
NIE NIE
TAK TAK